شهری که دوست داشتیم!

رد این اظهارنظر هم هنوز در حافظه مجازی اینترنت به‌وفور یافت می‌شود، اظهارنظری که در میانه تداوم ۱۰روزه آلودگی هوای تهران از زبان شهردار پایتخت شنیده شد. این موضع او از جایی جالب توجه است که بدانیم علاوه بر تعیین تکلیف قانونی در متن قانون هوای پاک برای شهرداری حالا می‌دانیم ناوگان فرسوده حمل‌و‌نقل عمومی تهران از جمله متهمان اصلی آلایندگی هوای پایتخت است. به این معنا که علاوه بر تکلیف وظیفه شهرداری دررابطه با آلودگی هوا این نهاد متولی اصلی نوسازی ناوگان حمل‌ونقل عمومی است.

در ارتباط با وضعیت کودکان‌کار یا معتادان متجاهر هم گرچه شهرداری تنها متولی ساماندهی به این موضوع نیست اما خوب می‌دانیم که شهردار پایتحت در همان روزهای ابتدایی وعده داد که در بازه زمانی شش‌ماهه معتادان متجاهر پایتخت را جمع‌آوری خواهد کرد! هر چند برای جامعه‌پژوهان روشن بود که این وعده کارکردی انتخاباتی دارد و عملا چنین امری امکان‌پذیر نیست و حتی مخالفت پلیس را هم به همراه داشت.

حالا از آن روزها بیش از یک‌سال گذشته و این وعده هم تحقق پیدا نکرده است. اما همزمانی تقریبی این سه موضوع؛ این‌که شهرداری در زمینه کودکان خیابان، معتادان متجاهر و البته آلودگی هوا وظیفه ندارد ما را به سوی یک پرسش مهم رهنمون می‌کند. این‌که اساسا اگر برای شهرداری در قبال چنین معضلات شهری وظیفه‌ای تعریف نشده پس قرار این نهاد چه کار کند؟ دقیق‌تر که بشویم می‌شود این سؤال را ساده‌تر هم عنوان کرد، این‌که چرا اساسا شهرداری در فاصله زمانی کوتاه از آن وعده‌ها چنین از وظیفه خود شانه خالی می‌کند؟ موضوع آسیب‌های اجتماعی البته که متولیان بسیاری دارد اما وقتی شهردار پایتخت به‌صراحت از تشکیل قرارگاه برای آسیب‌های اجتماعی حرف می‌زند، چرا حالا معاون او به آشکاری می‌گوید این نهاد مسئولیتی در قبال این موضوعات ندارد؟ علیرضا سرحدی، کارشناس امور شهری معتقد است این گفته‌ها نیاز به کارشناسی ندارد و برای هر شهروند منصفی عیان است که این حرف‌ها با رسالت واقعی این نهاد شهری تناقض دارد.

او به جام‌جم می‌گوید: «موضوع وضعیت کنونی و البته تفاوت بزرگ آن نسبت به گذشته این است که شهرداری نه‌تنها پاسخگوی عملکرد نادرست خود نیست، بلکه اساسا این تکالیف قانونی را وظیفه خود هم نمی‌داند! در گذشته هم چنین مواردی وجود داشت اما یک چارچوب مشخصی پیدا کرده بود که می‌شد به آن نقد وارد کرد و مدیریت شهری برای اقناع افکار عمومی به خودش زحمت پاسخگویی می‌داد و در حل آن مشکل می‌کوشید اما در دوره کنونی این وضعیت به گونه‌ای تغییر پیدا کرده که اساسا آقایان به هیچ‌کسی پاسخگو نیستند.»

مشکلات پایتخت هر روز بیشتر از گذشته به چشم می‌آید، همین دیروز عنوان شد تراکم جمعیتی در تهران هشت برابر شهر استانبول ترکیه است، این تنها یک نمونه از چالش‌های تهران در مقایسه با شهر‌های مشابه خود است. منابع پایتخت هم سال‌هاست که رو به اتمام است و همین موضوع باعث شده به جمعیت حاشیه‌نشین شهر اضافه شود. راهکار مدیریت پیشین شهری برای حل این چالش، گران‌شدن هزینه زندگی در پایتخت بود! تصمیماتی که قرار بود در راستای آن از شهروندان به‌‌واسطه تردد در بزرگراه‌های شهری هم عوارض اخذ شود که این موضوع با پایان دوره مدیریت پیشین خوشبختانه ناکام ماند.

روزنامه جام جم