مؤسسات خیریه در تمام کشورها قاعدتا باید قابل اعتمادترین مراکز انساندوستانه باشند که گاه برای مخاطبانشان، پناهگاه میشوند و سرپناه میسازند، آنها را در برابر خشونتها و تعرضات اجتماعی محافظت و از قربانیان این تعرضات حمایت و دفاع میکنند. برای ادامه زندگیشان، تلاش میکنند و هزاران رویکرد انساندوستانه دیگر. حالا اگر همین مؤسسات که قرار بوده از انسانهای بیپناه در برابر خشونت و تعرض و تجاوز دفاع کرده و پناهگاهشان باشند، خود به پناهجویانشان، تعرض کرده و تجاوز کنند، دیگر چه ملجأیی برای قربانیان و آسیبدیدگان خشونتهای اجتماعی باقی میماند؟
در پی برملا شدن رسوایی جنسی در میان برخی از کارمندان سازمان بینالمللی امدادرسانی (اکسفام) که بخشی از منابع مالی آن توسط دولت بریتانیا تامین میشود و سال ۲۰۱۰ برای کمک به زلزلهزدگان هائیتی به این کشور اعزام شده بودند، مدیرکل این مؤسسه خیریه بریتانیایی در ۱۹فوریه ۲۰۱۸ اعلام کرد گزارشی مبنی بر تایید موارد جدید از رفتار جنسی نامناسب را دریافت کرده است! یورو نیوز در ۲۰ فوریه ۲۰۱۸ گزارش داد که رسوایی جنسی پس از خبرساز شدن در میان طبقه سیاسی و دولتمردان بریتانیا اینک دامن مؤسسات خیریه و سازمانهای به اصطلاح بشردوستانه این کشور را گرفته است. صندوق نجات کودکان (Save the Children) از جمله این مؤسسات است که برخی کارمندان آن پس از رفتار نامناسب جنسی بر ضد همکاران زن خود بدون تنبیه و مجازات اجازه یافتند از این سازمان بروند.
براساس گزارش یورو نیوز، ویروس رسوایی جنسی در میان سازمانهای به اصطلاح خیریه پس از بریتانیا به مؤسسات فرانسه نیز منتقل شد. پزشکان بدون مرز، نهاد امدادرسان بینالمللی که مقر آن در ژنو است بهتازگی از برملا شدن ۲۴مورد آزار یا سوءاستفاده جنسی که عاملان آن کارمندان زیرمجموعهاش بودهاند، خبر دادهاست.
این درحالی است که رسوایی فاجعه تعرضات و تجاوزات جنسی طی دو سه سال اخیر در اروپا و آمریکا، این جوامع را به حد انفجار رسانده است و از همین روی برای سرپوش گذاردن بر این فجایع، هشتگهای متعددی مانند «#من هم» در فضاهای مجازی ایجاد شده تا قربانیان این تجاوزات و تعرضات با بازگویی آنچه بر آنها رفته، از فشارهای روانی خود بکاهند. پس از آمارهایی که در دو سه سال گذشته از سوی مراکز معتبر اجتماعی و آماری درباره درصد بالای قربانیان تعرض و تجاوز جنسی اروپا و آمریکا انتشار یافت و دامنه آن را همه ارگانها و نهادهای سیاسی، اقتصادی و فرهنگی غرب را دربرگرفت، هالیوود نیز بهعنوان یکی از اصلیترین مراکز این فجایع، آن روی چهره پرزرقوبرق خود را آشکار ساخت و بسیاری از اهالی آن به افشای رسواییهای جنسی پرداختند که حضور اعتراضآمیز بازیگران و عوامل فیلمهای تولیدی با لباس سیاه در مراسم گلدن گلوب و بافتا و همچنین بخش ویژهای در جشنواره برلین برای بازتاب این اعتراضات ارائه شدهاست.
رسوایی تعرضات جنسی در غرب از مؤسسات، مراکز اداری، خیابانها و کابارهها به دانشگاهها و مراکز آکادمیک کشیده شد و حتی آکادمی نوبل را نیز بینصیب نگذاشت. سپس سیاستمداران فرانسه و پارلمان اروپا محور آن قرار گرفتند و بعد به حیطه ورزش کشیده شد و مربی بدنساز تیم ملی ژیمناستیک آمریکا بهدلیل تعرض به ۱۷۵ ورزشکار زن به ۱۵۰ سال زندان محکوم شد و حتی دروازهبان تیم فوتبال زنان آمریکا بهدلیل تعرض سپ بلاتر (رئیس فدراسیون جهانی فوتبال) شکایت کرد!
داماد سابق شاه نروژ میگوید کوین اسپیسی به او هم تعرض کرده
در میان همه اخبار و گزارشهای افشاگرانه تعرضات جنسی، برخی از آنها واقعا شگفتآور بودند. خبرهایی که دقیقا بخشهای رویایی سیستمهای سیاسی اروپایی را نشانه رفته است. بخشهای رویایی که سالیان دراز در میان برخی خوشباوران و غربزدگان بهعنوان مصداق بارز یک سیستم سالم از آنها یاد میشد. از جمله این رویاسازیها درمورد کشورهای اسکاندیناوی مانند سوئد، نروژ و فنلاند و بهخصوص سیستم پادشاهی آنها شده بود و چه افسانهسراییهایی که در مورد آنها صورت نمیگرفت. حالا پس از آن همه قصهبافی و افسانهسرایی در مورد خاندانهای سلطنتی کشورهای اسکاندیناوی اخباری از فساد و تعرضات جنسی در این سیستمهای به اصطلاح پریانی نیز انتشار یافته است.
آری بن که در سالهای ۲۰۰۲ تا ۲۰۱۶ شوهر مارتا لویی، شاهدخت نروژ بود، در گفتگو با یک شبکه رادیویی در نروژ مدعی شده است که کوین اسپیسی (هنرپیشه معروف هالیوودی) در یک کنسرت برای مراسم جایزه صلح نوبل در سال ۲۰۰۷ به او تعرض کرده است!
او که تا همین سال ۲۰۱۶ شوهر مارتا لویی، دختر شاه هرالد بود، در این باره گفته است: «من آدم خیلی سخاوتمندی هستم، ولی کاری که کرد کمی بیش از حدی بود که فکرش را میکردم.»
آری بن، داماد سابق شاه نروژ، این ماجرای مورد ادعایش را اینطور به یاد میآورد که: «گپ خیلی خوبی زده بودیم. درست کنار من نشسته بود. بعد از پنج دقیقه گفته «هی، بیا بریم یک سیگار بکشیم»، و بعد دستش را برد زیر میز و....»
عدهای از مردان پس از انتشار رسواییهای چند سال اخیر هالیوود به کوین اسپیسی اتهام زدند که به آنها آزار جنسی رسانده است. بابت همین اتهامها او را از سریال محبوب «خانه پوشالی» کنار گذاشته و در فیلم «همه پولهای جهان» که آماده پخش بود، بازیگر دیگری را جایگزین او کردند. ماه گذشته یک مجموعه تئاتر در لندن اعلام کرد از ۲۰ کارمندش شهادتنامه دریافت کرده است که حاکی از رفتار جنسی نامناسب کوین اسپیسی در زمان مدیریت هنری این مجموعه است.
ولیعهد سوئد نیز از آزار جنسی در امان نبوده است!
یک روزنامه سوئدی با افشای اطلاعاتی جدید نوشته که شاهزاده ویکتوریا نیز یکی از قربانیان آزار جنسی طرحشده در رابطه با آکادمی سوئد بوده است. وبسایت رادیو صدای آلمان (دویچه وله) ۲۹آوریل۲۰۱۸ ضمن اعلام این خبر، نوشت روزنامه سوئدی «Svenska Dagbladet» گزارش داده که شاهزاده ویکتوریا، ولیعهد سوئد نیز یکی از افرادی بوده که از سوی ژان کلود آرنو (متهم تعرضات جنسی آکادمی نوبل) مورد آزار جنسی قرار گرفته است.
این روزنامه به نقل از سه منبع مطلع که نامشان فاش نشده، گزارش داده که آرنو در دیداری با شاهزاده ویکتوریا وی را مورد آزار جنسی قرار داده است.
ژان کلود آرنو یکی از شخصیتهای فرهنگی شناختهشده به شمار میرود که رابطه نزدیکی با آکادمی سوئد دارد. این نهاد وظیفه انتخاب برنده جایزه نوبل ادبیات را بر عهده دارد. ژان کلود آرنو همسر کاتارینا فروستنسون، شاعر سوئدی است که او هم از اعضای آکادمی سوئداست. ۱۸ زن در نوامبر سال ۲۰۱۷ اتهام آزار جنسی را علیه ژان کلود آرنو به طور علنی مطرح کردند. به گزارش رسانههای سوئدی طرح این اتهامات و لطمهای که به حیثیت و اعتبار این مؤسسه زد، موجب شد بحثهای جدی در مورد لغو جایزه نوبل ادبیات در سال ۲۰۱۸ مطرحشود. شماری از اعضای آکادمی سوئد در اعتراض به رویکرد آکادمی در رابطه با اتهامات طرح شده، از پستهای خود کنارهگیری کردند یا به طور کامل از عضویت در آکادمی انصراف دادند.
روایت صدها هزار زن در جهان
از تجربه آزار جنسی با هشتگ «من هم همینطور» در سالهای ۲۰۱۷ و ۲۰۱۸، برای افشای تعرضات جنسی، هشتگی به نام «#Me too» یا «# من _هم» در سراسر جهان به خصوص اروپا و آمریکا به راه افتاد که در آن، زنان مختلف اروپایی و آمریکایی به بازگویی تجارب تلخ خود از آزار و اذیتها و تعرضات جنسی در کشورهای خود میگفتند. نتیجه این جنبش، حیرتآور بود. در واقع طی این یکی دو سال نیمه پنهان سبک زندگی غربی بیرون افتاد، آنچه تا پیش از آن به عنوان بهترین و سالمترین سبک زندگی نمایانده میشد، اینک شکلی مخوف و فاجعهبار گرفته بود.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد