اگرچه مقامات ارشد دولت سوناک، مطالبات پرستاران و پزشکان برای افزایش حقوق خود را نوعی باج‌خواهی قلمداد کرده‌اند، اما اتحاد کادر درمان انگلیس در برابر این اتهام زنی‌ها و فشارها سبب شده‌است تا نخست‌وزیر این کشور و حزب محافظه‌کار خود را در چند قدمی پرتگاه ببینند.
پرستاران معترض قصد دارند به تحرکات اعتراضی و اعتصاب‌های خود ادامه دهند. سخنگوی دولت انگلیس گفت که مخالفت معترضان با پیشنهاد ارائه شده «بسیار ناامید کننده» و اعتصاب قریب‌الوقوع آنها «برای بیماران نگران کننده است.» نتایج تازه‌ترین تحقیقات صورت گرفته نیز نشان می‌دهد بیشتر انگلیسی‌ها از عملکرد نظام سلامت این کشور در بحبوحه افت شدید خدمات درمانی و اعتصاب گسترده پزشکان، پرستاران و رانندگان آمبولانس‌ها ناراضی هستند. یافته‌های مشترک نظرسنجی موسسه معتبر یوگاو و نشریه تایمز لندن نشان می‌دهد که از نظر دو سوم مردم انگلیس سطح خدمات درمانی در این کشور وخیم است و ۸۰ درصد معتقدند که اوضاع طی پنج سال گذشته، یعنی پس از خروج انگلیس از اتحادیه‌اروپا وخیم‌تر شده‌است. خدمات بهداشت ملی انگلیس (ان‌اچ‌اس) برای نخستین بار سال ۱۹۴۸ و پس از پایان جنگ جهانی دوم به منظور ارائه خدمات درمانی به آسیب‌دیدگان و مجروحان جنگی راه‌اندازی شد و در حال حاضر با داشتن یک‌میلیون و ۶۰۰ هزار کارمند، به‌صورت رایگان به مردم انگلستان خدمات بهداشتی ارائه می‌کند. بودجه این سازمان در سال راه‌اندازی‌اش بیش از ۴۳۷ میلیون پوند (به ارزش امروزی‌اش حدود ۹ میلیارد پوند) بود و این رقم در سال جاری میلادی به حدود ۱۳۶ میلیارد پوند رسیده که فشار زیادی را بر بودجه دولت این کشور وارد کرده‌است. این درحالی است که شرایط اقتصادی انگلیس بر اثر چند بحران متوالی در بدترین شرایط نیم‌قرن گذشته قرار دارد و دولت سوناک که در بحبوحه مشکلات مالی، با موج گسترده اعتصاب مشاغل عمومی مواجه است، توان غلبه بر وضع موجود را ندارد.
بحران غیرقابل کنترل در انگلیس
اعتصاب بی‌سابقه و گسترده پزشکان انگلیسی شوک بسیار سختی را به دولت ریشی سوناک وارد ساخته و انگلیس را وارد فاز بحرانی و جدیدی کرده‌است. لیلا مک‌کی، مدیر یک سازمان خدمات بهداشتی ملی انگلیس اعلام کرده‌است که روسای بیمارستان‌ها و مطب‌های پزشکان در این دوره از اعتصاب‌ها بیش از هر اعتصاب دیگری نگران هستند. به گفته وی، بنابراین می‌توان تا یک‌چهارم میلیون قرار ملاقات و عملیات درمانی لغو و به حالت تعویق بیفتد. از سوی دیگر، در جریان اعتصاب ماه‌های گذشته پرستاران انگلیسی نیز به نظام سلامت این کشور ضربه زیادی زده شد و فراتر از آن، شاهد افزایش سطح نارضایتی عمومی شهروندان از دولت ریشی سوناک و اصلاحات اقتصادی ناکارآمد وی بودیم. پیش‌بینی می‌شود اعتصاب پرستاران در آینده‌ای نزدیک ، به نقطه عطفی در تقابل شهروندان انگلیسی با دولت سوناک تبدیل شود. حتی ممکن است استمرار این روند، به استعفای ناخواسته سوناک و در نهایت سقوط پنچمین دولت محافظه کار طی شش سال اخیر منجر شود. به نظر می‌رسد برخی عقب‌نشینی‌های صورت گرفته از سوی دولت برای اصلاح دستمزدها نیز نتوانسته در این خصوص کارساز باشد و نارضایتی پزشکان و پرستاران همچنان به قوت خود باقی است.
دولت انگلیس؛ پرادعا و بی عمل
بدون شک آنچه امروز در انگلیس رخ می‌دهد نقطه‌آشکارساز ناتوانی سوناک در اعمال اصلاحات و فرمول‌های اقتصادی مدنظر خود محسوب می‌شود. پلیس و نهادهای امنیتی انگلیس پیش‌بینی کرده‌اند طی هفته‌های آتی شاهد تشدید بحران‌های داخلی در این کشور خواهندبود. از این رو دولت سوناک کماکان درصدد افزایش قدرت مانور پلیس در سرکوب معترضان است. دفتر نخست‌وزیری بریتانیا در ژانویه امسال با صدور بیانیه‌ای مطبوعاتی اصلاحیه‌ای را در خصوص لایحه مربوط به افزایش اختیارات پلیس منتشر کرد. لایحه نظم عمومی که توسط نمایندگان پارلمان در اکتبر گذشته تصویب شد، درباره گسترش اختیارات پلیس در مداخله پیشگیرانه در تظاهرات قبل از ایجاد هرج و مرج است. این لایحه همان زمان نیز انتقادات زیادی را به دنبال داشت. در هر حال به نظر می‌رسد دولت سوناک نیز مانند دولت‌های دیویدکامرون بوریس جانسون،ترزا می و لیزتراس به بن‌بست رسیده و به زودی شاهد اعلام پایان دوران حضور وی در خانه شماره ۱۰ داونینگ استریت خواهیم بود. تنفس مصنوعی سران حزب محافظه‌کار برای نجات دولت سوناک نیز تاکنون به دلایلی مانند پیچیدگی شرایط اقتصادی و داخلی انگلیس پس از برگزیت سودمند نبوده‌است.
آیا تغییر دولت کارساز خواهدبود؟
واقعیت امر این است که برخلاف مانور مخالفان سیاسی سوناک روی اعتصاب پرستاران، جابهجایی قدرت در لندن مانع تشدید این بحران‌ها درآینده نخواهدشد. با توجه به نارضایتی و بحران داخلی در انگلیس و ناکامی مقامات این کشور در مدیریت شرایط پسابرگزیت، عملا جابهجایی قدرت میان دوحزب محافظه‌کار و کارگر نیز نمی‌تواند به نجات این کشور از بحران‌های مزمن و عمیق مالی و اجتماعی منجر شود. اتحادیه اروپا قطعا با توجه به نقش برگزیت در بروز تورم بی‌سابقه در انگلیس و رویگردانی تعداد بیشتری از شهروندان این کشور نسبت به خروج از اروپای واحد، نسبت به آنچه امروز در لندن می‌گذرد خرسند به نظر می‌رسد؛ موضعی که برخی سران اروپایی قدرت کتمان آن را ندارند.
دانشیار حقوق بین‌الملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بین‌الملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بین‌الملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد
