راهبرد سیاست خارجی اردوغان، عملگرایی فعال است

یوسف اسماعیلی در گفتگو با جام‌ جم آنلاین گفت: رجب طیب اردوغان در رقابتی‌ترین انتخابات تاریخ ترکیه پیروز شد و برای سومین بار پیاپی بر کرسی ریاست‌جمهوری این کشور تکیه زد.

وی ادامه داد: اولین نکته در این پیروزی، پایگاه تقریبا ثابت رای حزب عدالت و توسعه به رهبری اردوغان در یک دهه گذشته است. مطابق آمارها اردوغان در سال 2014 با کسب 79.51 درصد آرا به ریاست جمهوری رسید، در انتخابات سال 2018 حدود 59.52 درصد آرا را به دست آورد و این بار هم با حدود 52.12 درصد آرا به پیروزی رسید.

اسماعیلی تصریح کرد: ارزیابی این آمارها نشان می‌دهد که اردوغان از دوره ظهور در سپهر سیاسی ترکیه تا کنون در میان اندکی بیش از نصف مردم ترکیه مقبولیت داشته و به رغم افت و خیزهای سیاسی و اقتصادی این جایگاه را حفظ کرده است، در حالی که رقیبان سیاسی وی به رغم ائتلاف سیاسی هنوز نتوانسته‌اند حمایت نیمی از مردم ترکیه را به دست آوردند.

اسماعیلی اظهار کرد: نکته دوم اینکه مردم ترکیه در ارزیابی کلان از عملکرد 20ساله حزب عدالت و توسعه و شخص اردوغان آن را مطلوب می‌دانند و خواستار ادامه این روند هستند.

وی یادآور شد: مشکلات اقتصادی اخیر در ترکیه، انتقادها به عملکرد دولت در زلزله اخیر و برخی انتقادها در مقوله مهاجران موجب نشده که کارنامه قابل دفاع اردوغان و حزبش در دو دهه گذشته از نگاه رای دهندگان ترکیه دور بماند.

این تحلیلگر تاریخ تصریح کرد: رشد تولید ناخالص داخلی ترکیه از حدود 280 میلیارد دلار در سال 2000 به حدود 900 میلیارد دلار در سال 2022 و معدل رشد بیش از 4 درصدی ترکیه در طول 20 سال نمادهایی از بهبود شرایط اقتصادی این کشور در دوران اردوغان است و انتخاب دوباره او به این معناست که مردم ترکیه برای عبور از تورم 70 تا 80 درصدی، کاهش ادامه‌دار ارزش لیر در برابر دلار و سایر مشکلات اقتصادی همچنان به اردوغان برای عبور از چالش‌ها باور دارند.

وی‌ ادامه داد: پیروزی اردوغان همچنین به او فرصت می‌دهد که در آستانه صدمین سالروز تاسیس جمهوری ترکیه (29 نوامبر 1923 میلادی) طولانی‌ترین دوره ریاست بر این کشور را با ربع قرن رهبری ثبت کند و جایگاه خود را به عنوان معمار توسعه سیاسی و اقتصادی ترکیه نوین ارتقا دهد.

اسماعیلی گفت: حال پیروزی اردوغان در انتخابات ریاست جمهوری ترکیه نشان از ادامه سیاست خارجی ترکیه در 5 سال آینده دارد. سیاستی عملگرایانه که فارغ از مناقشات منطقه‌ای و بین‌المللی، شرایط را برای توسعه پایدار روابط ترکیه با قطب‌های مهم اقتصادی جهان فراهم کرده است.

این تحلیلگر ادامه داد: روابط نزدیک با جهان عرب در عین حفظ مناسبات با رژیم صهیونیستی؛ توسعه راهبردی مناسبات اقتصادی با روسیه در عین تجارت با اروپا و امریکا، تعامل خوب با ایران به رغم همسویی با جمهوری آذربایجان در یارگیری‌های منطقه‌ای و توجه ویژه به بازار آفریقا از جمله نمادهای رویکرد عملگرایانه اردوغان در سیاست خارجی است، که تجارت خارجی 650 میلیارد دلاری و صادرات ۲۵۴ میلیارد دلاری ترکیه در سال 2022 را تضمین کرده است.

به گفته وی، در واقع عملگرایی فعال در مناسبات منطقه‌ای و بین‌المللی موجب شده است که دولت اخوانی و اسلام‌گرای اردوغان برخلاف تصورات، به حضور نظامی امریکا در پایگاه اینجرلیک رضایت دهد، رابطه با رژیم صهیونیستی را حفظ کند، و همزمان با خرید سامانه موشکی اس 400 از روسیه، مزیت عضویت در ناتو را از دست ندهد.