جریانی که به‌وضوح جلوی قانون ایستاده و تلاش کرده به هر بهانه‌ای، مصوبه شورای‌عالی انقلاب فرهنگی را زیر سؤال ببرد. جام‌جم در این رابطه با نمایندگان مجلس صحبت کرده و نظر آنها را درباره لزوم این نظارت جویا شده است. در گزارش پیش رو، مجموع این نظرات و تحلیل‌ها را می‌خوانید. از جمله مسائلی که نمایندگان مجلس به شکل صریح درباره لزوم نظارت تلویزیون بر نمایش خانگی بیان می‌کنند، مسأله ورود پول‌های کثیف به این حوزه است. پول‌هایی که در هجمه‌های رسانه‌ای به کار تحریف واقعیت آمده‌اند.
لزوم نظارت بر آثار ضد اخلاقی
مجتبی یوسفی، نماینده مجلس درخصوص ورود این پول‌های کثیف به جام‌جم می‌گوید: «در موضوعات فرهنگی و اجتماعی کشور باید به نظرات متفاوت توجه شود، ولی فراموش نکنیم در حوزه فرهنگ و موضوعات مرتبط به جامعه که به‌صورت خاص تأثیر مستقیمی در نظام خانواده دارد، شاهد هستیم که فیلم‌های نمایش‌خانگی در نوع فرهنگسازی جامعه، محتواسازی و تربیت اجتماعی خانواده نقش‌آفرینی می‌کند. همیشه در فرهنگ ما موضوعات اصیل ایرانی مثل احترام به پدر و مادر، بزرگ‌تر و موی سفید بزرگ‌تر‌ها قابل احترام بوده اما به‌تازگی شاهد هستیم که در برخی آثار حوزه نمایش‌خانگی، ترویج خشونت و بی‌بندوباری صورت می‌گیرد که این مسأله خارج از حدود اصول تربیتی، آموزشی و فرهنگی جامعه ماست.»
هیاهو علیه قانون
علیرضا سلیمی، نماینده دیگر مجلس شورای اسلامی است که درخصوص نظارت سازمان صداوسیما بر شبکه نمایش خانگی به جام‌جم عنوان می‌کند: «ای‌کاش آنهایی که مخالف اجرای قانون هستند، درباره وضعیت آشفته تولید فیلم در نمایش‌خانگی هم حرف بزنند. کسانی که انگار دوست دارند فیلم‌هایی با همان محتوای کتک زدن پدر منتشر شود و به صورت واضح برخی ارزش‌ها را زیر پا بگذارند. همه باید براساس قانون عمل کنیم. بعضی خود را فراتر از قانون می‌بینند و مشکل‌شان همین است. این جریان برای این است که از هر حادثه‌ای - کوچک یا بزرگ - می‌خواهند حاشیه‌ای درست کنند.» سلیمی درخصوص پول‌پاشی یک جریان خاص و تزریق پول کثیف برای جلوگیری از اجرای قانون می‌گوید: «اگر کسی حرف منطقی دارد، باید با استدلال بیان کند و استدلالش شنیده شود که اشکالی هم ندارد اما بعضی دنبال ایجاد هیاهو برای پیشبرد برخی اهداف خاص خود هستند.»
کنار رفتن ارزش‌های اخلاقی در آثار نمایش خانگی
مهرداد ویس‌کرمی هم معتقد است که بحث فرهنگ یک جامعه یک مسأله به هم پیوسته است. او به جام‌جم می‌گوید: «بحث فرهنگ و ارزش‌های اخلاقی در کشور یک مسأله به هم پیوسته و واحد است، این طور نیست که بتوانیم بگوییم جا‌هایی وجود دارد که اخلاق و ارزش‌های دینی حاکم است و در جا‌هایی حاکم نیست؛ چون اصولا در بیانات دینی و اعتقادات‌مان، مسأله مدیریت فرهنگی بیان و بر آن تأکید شده است. یک سری از تولیداتی که مخصوصا در سال‌های اخیر تحت عنوان محصولات خانگی یا خارج از حیطه اداری و حکومتی در بازار فرهنگی و خانوادگی رواج پیدا کرده و در بین مردم دست به دست می‌شود، با ارزش‌های اخلاقی، ملی و دینی جامعه همخوانی ندارد و حتی در تضاد است. به طور طبیعی باید برای این مسائل تعیین تکلیف شود. این‌گونه نیست که اگر مطلبی، مشکل داشته باشد از برخی مجاری غیرقانونی به دست مردم برسد تا هر بلایی که دوست داشتند بر سر فرهنگ و اخلاق کشور بیاورند. مصوبه شورای‌عالی انقلاب فرهنگی به این دلیل بود که پیش از این برخی معتقد بودند ابهاماتی وجود دارد. »
پول کثیف، مقابل اخلاق
سید‌محمدرضا میرتاج‌الدینی هم در این رابطه عنوان می‌کند که برخی به دنبال پول‌های کثیف هستند. او در این رابطه به جام‌جم می‌گوید: «برخی افراد در این میان پولی به دست آوردند که چون امنیت جامعه را به خطر انداخته، مصداق پول کثیف است. این افراد از فیلم‌های تجاری و برخی محتوا‌هایی که ارزش‌ها را به خطر انداخته، کسب درآمد می‌کنند. به نظرم ضرورت داشت شورای‌عالی انقلاب فرهنگی این مصوبه را نهایی کند، چراکه شبکه نمایش خانگی به‌طورکلی ر‌ها و یله شده بود. آن‌طور که پیداست، برخی افراد به‌دنبال درآمد‌های نجومی بودند که حتی محتوای تولیدشده‌شان هم بعضا ارزش‌ها و نهاد‌های فرهنگی و جامعه را به مخاطره می‌انداخت. برای همین است که برخی افراد به سمت این درآمد‌ها و پول‌های کثیف رفته بودند؛ درآمد‌هایی که کم‌کم در حال نهادینه‌شدن بود. از این منظر باید گفت نظارت صورت‌گرفته از سوی شورای‌عالی انقلاب فرهنگی لازم و ضروری بود. شورای‌عالی انقلاب فرهنگی ــ هرچند دیرهنگام ــ به‌دنبال نهایی کردن این مصوبه رفت. برهمین‌اساس طبیعی است افرادی که خود را آزاد و ر‌ها و بدون نظارت‌های سیاستی، تنها به واسطه کسب درآمد به این حوزه وارد کرده بودند، برآشفته شوند. خروجی کار آنها تخریب فرهنگ جامعه بود. این افراد حالا که نظارت وارد شده، احساس می‌کنند کارشان محدود می‌شود و بدیهی است به‌دنبال مخالفت با مصوبه فوق باشند و روی آن سروصدا راه بیندازند.»
منافع برخی در پول کثیف است
احد آزادی‌خواه، نماینده مجلس در این رابطه به مسأله لزوم نظارت سازمان صداوسیما اشاره کرده و به جام‌جم بیان می‌کند: «اعتقاد من این است که مسأله صوتوتصویر از مسائل مرتبط با صداوسیما در کشور است. سازمان صداوسیما به‌واسطه مستقل بودن و اساسنامه‌ای که دارد، مبتنی بر قانون اساسی است و تکالیفی دارد. این مصوبه شورای‌عالی انقلاب فرهنگی هم به نظرم اتفاق مبارکی است و بخشی از تغذیه هنری ما از همین حوزه نمایش‌خانگی اتفاق می‌افتد. یعنی بازار جدیدی ایجاد شده که در حال تقویت است. این نظارت‌پذیر بودن می‌تواند هم صحت و سلامت و هم استمرار را تضمین کند. یکی از سازمان‌هایی که شأن نظارتی بالایی دارد، سازمان صداوسیماست. با ورود و نظارت سازمان به نظر می‌رسد که برخی جریان‌ها با منافعی که دارند، با موانع و محدودیت‌هایی مواجه شوند. به نظرم ورود صداوسیما حتما به این مسأله سروسامان می‌دهد و نقاط ضعف را خشک کرده و به قوام فرآیند قانونی کمک می‌کند. این‌که برخی در این میان احساس نگرانی یا ناامنی می‌کنند، طبیعی است چون منافعی دارند.»وی همچنین درخصوص دلیل این مقاومت عنوان می‌کند: «بخشی از این مقاومت به‌دلیل ورود پول‌های کثیف است و بخش دیگر هم ممکن است جهل به موضوع باشد. افراد اگر زوایای کار را ببینند و بسنجند، حتما به این جمع‌بندی می‌رسند که ورود سازمان می‌تواند راهگشا باشد و مشکلات را حل کند. چند سال است که این موضوع به بهانه‌های مختلف مطرح می‌شود.»
لزوم نظارت تلویزیون
نحوه برخورد با پدیده‌های جدید هم مسأله دیگری است که امیرحسین بانکی‌پور به آن اشاره می‌کند. بانکی‌پور به جام‌جم می‌گوید: «بحث صوتوتصویر فراگیر طبق قانون‌اساسی به عهده صداوسیماست. از طرفی برخی حوزه‌های آن به ارشاد مرتبط است. همین مسأله باعث شده بود مشخص نباشد نظارت در حوزه محتوای نمایش‌خانگی بر عهده کیست. برهمین‌اساس بود که جلسات متعددی با رئیس سازمان صداوسیما و وزارت ارشاد گذاشته شد و این توافق حاصل گردید تا تقسیم‌کار صورت گیرد.» اما نکته‌ای که در میان صحبت‌های این عضو شورای‌عالی انقلاب فرهنگی باید به آن اشاره کرد، مسأله توافق بین‌دستگاهی لازم بود که به نظر می‌رسد با این مصوبه، سمت‌وسوی درست خود را پیدا کرده‌است. کما این‌که جزئیات مطرح‌شده درباره آن نشان از این دارد که تقسیم وظایف میان سازمان صداوسیما و وزارت ارشاد به‌درستی انجام شده‌است.»
تبلیغ منفی با پول‌پاشی
حسینعلی حاجی‌دلیگانی، نماینده دیگر مجلس است که در خصوص لزوم نظارت سازمان صداوسیما به جام‌جم می‌گوید: مخالفت خوانی‌ها علیه نظارت رسانه‌ملی دلایل مختلفی دارد و بخشی از آن ناشی از اهداف نادرستی است که از سوی برخی در شبکه نمایش خانگی دنبال می‌شود و لذا آنهایی که درپی استفاده از این فرصت‌ها هستند، تلاش می‌کنند با بهره‌گیری از هر وسیله‌ای هدف‌های نادرست را تحقق بخشند. از زمانی که بحث واگذاری قانونی نظارت رسانه‌ملی بر پلتفرم‌های نمایش خانگی به میان آمد، تبلیغات منفی زیادی در رسانه‌های مختلف علیه این مصوبه مطرح شد و کسانی که علیه این موضوع موضع‌گیری کردند بیشتر به منظور الغای این مصوبه شروع به سیاه‌نمایی کردند و به نظر می‌رسد که سهم زیادی از این تبلیغات ناشی از پول‌پاشی‌هایی است که در این پلتفرم‌ها صورت می‌گیرد و طبعا زمانی که نظارت جدی‌تر شود، جلوی بسیاری از این پول‌های سیاه گرفته خواهد شد. کسانی که در خصوص نظارت صداوسیما بر شبکه نمایش داخلی بهانه‌جویی می‌کنند درپی آن هستند تا خود را پشت واژه‌های مختلفی پنهان کنند و به همین علت است که موضوع تعطیلی شبکه نمایش خانگی را مطرح می‌کنند. دلیل آن هم کاملا مشخص است چون برخی از این افراد به‌واسطه عدم شفافیتی که در کارشان دارند و در پشت صحنه فعالیت‌های مشکوک می‌کنند، نمی‌خواهند تحت تیغ نظارت صداوسیما قرار گیرند، چون اگر بحث نظارتی به‌صورت جدی دنبال شود فرصت‌ها از دست سوءاستفاده کنندگان در شبکه نمایش خانگی گرفته می‌شود و مسائل اقتصادی هم با شفافیت دنبال خواهد شد.
نظارت مانع تخلف خواهد شد
در همین رابطه یک عضو کمیسیون فرهنگی مجلس هم به نظارت درست برای محصولات فرهنگی سالم اشاره کرده و می‌گوید: نتیجه یک نظارت هوشمند و حساب شده که برمبنای ضابطه صورت گیرد، سبب پیشگیری از تخلفات احتمالی می‌شود. به عبارت دیگر نظارت مناسب سبب مهیا شدن زمینه برای اجرای مصوبات و قوانین خواهد شد. غلامرضا منتظری می‌گوید: علاوه بر این موارد، نظارت اگر به‌درستی انجام شود، ایجاد اعتماد را نیز در پی خواهد داشت. مهم این است که در هر حوزه‌ای فعالیت‌ها پیشگیری پذیر باشد و مشخص شود که چنانچه نهاد یا شخصی از چارچوب‌ها عبور کرد، چه برخوردی با او خواهد شد؟ چنین رویکردی ضریب کنترل را افزایش خواهد داد. نیاز است که قوانین، ضوابط و آیین‌نامه‌ها به شکل شفاف به جامعه هدف اعلام شود، زیرا اعلام این نکات به صورت شفاف زمینه را برای تحقق اهداف قانون‌گذار فراهم می‌کند.
علیه نظارت
حجت‌الاسلام سید صادق طباطبایی‌نژاد، عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس هم در این خصوص به مسأله حاشیه‌های ایجادشده برای نظارت سازمان صداوسیما اشاره کرده و عنوان می‌کند: برخی با پول‌پاشی و حاشیه‌سازی می‌خواهند مانع نظارت بر عملکرد این پلتفرم‌ها شوند. این روزها شاهد رهاشدگی در این حوزه هستیم و در برخی محصولات شبکه‌های نمایش خانگی مسائل شرعی نیز رعایت نمی‌شود. نظارت مناسبی روی عملکرد شبکه‌های نمایش خانگی انجام نمی‌شود و نگرانی‌های درستی در این خصوص مطرح می‌شود. طباطبایی‌نژاد یادآور شد: در تولیدات شبکه‌های نمایش خانگی نه‌فقط به مسائل شرعی، خانوادگی و اخلاقی توجه نمی‌کنند، بلکه مسائل شرعی نیز گاهی رعایت نمی‌شود. مشخص است که شبکه‌های نمایش خانگی درآمد بالایی دارند و عده‌ای دوست ندارند از این گردش مالی بالا بگذرند.
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
