بادهای ۱۲۰ روزه، سیستان را وارد بحران کرد

در ۱۰ روز اول تابستان ۱۵۰۰ نفر از مردم شهرستان‌های منطقه سیستان شامل زابل، زهک، هامون، هیرمند و نیمروز به دلیل مشکلات چشمی و تنفسی به بیمارستان‌ها و مراکز درمانی مراجعه کرده‌اند.
فعالیت بادهای ۱۲۰ روزه سیستان از اواخر اردیبهشت آغاز و گاهی تا نیمه مهرماه هر سال ادامه می‌یابد. وزش این بادها در نتیجه تشکیل سیستم پرفشار در شمال شرق دریای خزر و شکل‌گیری سیستمی کم فشار در بیابان‌های شرق ایران و غرب افغانستان است.
ویژگی‌های توپوگرافی نوار غرب افغانستان و شرق ایران در شکل‌گیری این پهنه بادی وسیع تأثیر زیادی دارد؛ به طوری که این شرایط باعث شده تا هسته وزش بادهای شدید آن به صورت کانالی از شمال شرق به جنوب شرق ایران جریان یابد.
به گفته مدیر کل هواشناسی سیستان وبلوچستان، بنا به پیش‌بینی‌های انجام شده، فصل مونسون در استان با تأخیر شروع می‌شود و بارش‌های تابستانه مونسون کمتر از نرمال خواهد بود و با توجه به خشکیدگی تالاب هامون با شروع وزش باد خیزش گردوغبار را در منطقه شاهد خواهیم بود.
محسن حیدری میزان خشکیدگی سیستان و بلوچستان را نزدیک به ۱۰۰درصد اعلام کرده و به «جام جم» می‌گوید: «باید نگران شرایط موجود باشیم و ادامه‌دار بودن این روند همه چیز را از بین می‌برد. در مدت زمان ده‌ساله از ۹۹درصد مساحت درگیر خشکسالی استان تقریبا ۸۲درصد آن دچار خشکسالی بسیار شدید است.»
سال‌هاست وقتی تابستان از راه می‌رسد و بادهای ۱۲۰روزه شروع به وزیدن می‌کند، ترس وجود ساکنان منطقه سیستان را می‌گیرد. این ترس وقتی به وحشت تبدیل می‌شود که آنان می‌بینند حالا بادها بیش از ۲۰۰ روز ادامه پیدا می‌کند و زندگی و کار و معیشت‌شان را به چالش می‌کشد. اما نباید فراموش کرد، بادهایی که امروز به عامل خیزش گرد و خاک، افزایش دما، خشک کردن بیشتر فضاهای سبز منطقه، بروز بیماری‌های ریوی، تنفسی و پوستی، افزایش مهاجرت از منطقه، بیکاری و... تبدیل شده، در زمان پر آبی تالاب بین‌المللی هامون، عامل تعدیل گرمای هوا و مهیا بودن منطقه برای گردشگری و سفر بود.

مشکل سیستان و بلوچستان، ملی است
حالا کم آبی و خشکسالی‌های مداوم مزید بر علت شده تا وقتی بادی می‌وزد، آشوبی در سیستان و بلوچستان برپا شود. به گفته استاندار، کمبود بارش‌ها و ادامه‌دار شدن خشکسالی‌ها در کنار بستن آب از طرف افغانستان، موجب شده تا بسیاری از زمین‌های کشاورزی و باغات از بین برود و زراعت در این منطقه نابود شود.
محمد کرمی با تاکید بر این‌که امسال با شروع بادهای ۱۲۰ روزه پراکندگی ریزگردها بیشتر شده و بیش از هر زمان دیگری شرایط زندگی را برای مردم منطقه دشوار کرده، از مسئولان و دیگر نهادهای امدادرسان درخواست کمک می‌کند و به جام‌جم می‌گوید: «هم اکنون علاوه بر این‌که برخی از روستاها درگیر توفان شن هستند، آبی برای زندگی یا ادامه کارهای روزمره وجود ندارد. این توفان‌ها به دلیل وضعیت و پراکندگی شن‌ها بسیار ویرانگر است و خانه‌ها را در محاصره شن‌های روان و ماسه بادی قرار می‌دهد. برای همین باید وضعیت سیستان و بلوچستان راقرمز و بحرانی اعلام کنیم.»
در همین راستا فرماندار زهک نیز با بیان این‌که شرایط به نحوی است که تنها در حوزه این شهرستان محورهای مواصلاتی چهار روستا با توجه به فرسایش خاک و جنس خاکی که در این منطقه وجود دارد به واسطه حرکت ماسه بادی‌ها و هجوم شن‌های روان مسدود شده، می‌گوید: «قرارگاه شهید هراتی نیروی زمینی سپاه برای جمع‌آوری ماسه بادی‌ها از مناطق مسکونی در روستاها ورود کرده و راهداران نیز پیوسته در حال انجام امور و بازگشایی محورهای مواصلاتی هستند.»
حسن دهمرده ادامه می‌دهد: «ضرورت دارد دستگاه‌های مختلف در زمینه تامین تانکرهای ذخیره آب برای نقاط روستایی و توزیع اقلام امدادی به میدان بیایند و این موضوع به صورت ملی دیده شود.»