دود ۱۰۰هزار میلیارد تومانی فرسوده‌ها

همچنین مصرف بنزین در دو ماه گذشته نسبت به مدت مشابه سال۱۴۰۱ تقریبا ۱۲.۵درصد رشد داشته که رکورد مصرف امسال تقریبا با مصرف ۱۲۷میلیون لیتر شکسته شد. براساس گزارش‌ها، مصرف سوخت در کشورمان در ۱۰۰سال اخیر بی‌سابقه بوده و به‌خصوص در روزهای پایانی و ابتدایی هرسال نیز شاهد افزایش مصرف سوخت هستیم. در همین راستا ثبت رقم مصرف ۱۴۴میلیون لیتر بنزین در روز پایانی سال گذشته، عدد بسیار بزرگ و بی‌سابقه‌ای محسوب می‌شود. یکی از دلایل افزایش مصرف سوخت، مصرف بالای خودروهاست که در این گزارش به آن پرداخته‌ایم.

رشد فزاینده مصرف بنزین در کشور نه‌تنها در ماه‌های ابتدایی سال بیشتر اتفاق می‌افتد، بلکه این روند در ماه‌های پیش رو به‌ویژه در فصل تابستان باز هم افزایش خواهد داشت که در نهایت این رشد نامتقارن داخل کشور می‌تواند شرایط را به سمت ناترازی بنزین برساند. افزایش رشد فزاینده مصرف سوخت دارای عوامل مختلفی از جمله عدم اسقاط خودرو‌های فرسوده و رشد روزافزون خودروهاست و باید در کنار خودرو‌هایی که وارد چرخه می‌شوند، تعدادی از خودرو‌های فرسوده با عمر بالا طبق قانون خارج شود؛ چراکه سالانه بر مصرف بنزین‌ خودروهای فرسوده به خاطر استهلاک افزوده می‌شود. طبق گزارش انجمن صنفی مراکز اسقاط خودروهای فرسوده کشور در حال حاضر ۴۵ درصد کل خودروهای موجود در کشور فرسوده است این مقدار معادل حدودی ۱۰ میلیون دستگاه خودروست، ضمن این‌که تقریبا، خودروهای فرسوده نزدیک به دو برابر یک خودروی تولید داخل مصرف سوخت دارد.خودروهای فرسوده نه‌تنها عاملی برای افزایش مصرف بنزین است بلکه در تولید آلاینده‌ها و آلودگی هوا در کلانشهرها نیز نقش مرگباری ایفا می‌کنند.

شدت مصرف انرژی
طبق گزارش‌های جهانی، مصرف سوخت در ایران از میانگین جهانی بالاتر است. قیمت پایین حامل‌های انرژی باعث شده تا ایران بالاترین پرداخت‌کننده یارانه انرژی در جهان باشد. طبق آمارها، ایران با جمعیتی نزدیک به کشور ترکیه، در مقایسه با این کشور حدود ۱۰ برابر بنزین بیشتری مصرف می‌کند.همچنین بر اساس نوع خودروها به طور متوسط مصرف سوخت ۱۰ تا ۱۲ لیتر در ۱۰۰ کیلومتر است در حالی که این عدد در دنیا چهار لیتر در هر ۱۰۰ کیلومتر است.

هشدار نسبت به مصرف بنزین در کشور
در این باره جلیل سالاری، مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی نسبت به مصرف روزانه بنزین - ۱۱۰ میلیون لیتر- در کشور هشدار داده و گفته است که مصرف و تولید سربه‌سر شده‌اند.
به گفته این مقام مسئول، سالانه بیش از یک میلیون خودرو عرضه می‌شود و در مقابل خودرویی هم اسقاط نمی‌شود، در صورت ادامه این روند، به ناترازی بنزین خواهیم رسید و واردکننده خواهیم شد. مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی با ابراز نگرانی نسبت به سر به سرشدن تولید و مصرف بنزین گفته است: سالانه حدود ۱.۲ میلیون کارت سوخت نوشماره برای خودروهای نو (معادل مصرف ۳.۵میلیون لیتر بنزین در روز و ظرفیت تولید بنزین پالایشگاه تبریز به تنهایی) صادر می‌شود. وی عنوان کرده است که روند کنونی مصرف بنزین را نمی‌توان با احداث پالایشگاه و پتروپالایشگاه و افزایش تولید بنزین مدیریت کرد و در صورت ادامه این روند، به ناترازی بنزین خواهیم رسید و واردکننده خواهیم شد. سالاری با اشاره به مصرف بیش از حد خودروهای فرسوده گفته است: باید در کنار خودرو‌هایی که وارد چرخه می‌شوند، تعدادی از خودرو‌های فرسوده خارج شود. وی همچنین بر لزوم اجرای سیاست‌های بهینه‌سازی مصرف به ‎ویژه در بخش حمل‌ونقل و خودرو تاکید کرده است که در صورت پیاده‌سازی این سیاست‌ها، روزانه ۱۶ میلیون لیتر سوخت صرفه‌جویی خواهد شد.

مصرف بالای بنزین در خودروهای فرسوده
درخصوص وضعیت مصرف بالای خودروهای فرسوده محمد مشهدی‌شریف، رئیس انجمن مراکز اسقاط و بازیافت خودروی کشور هشدار داده و گفته است که ۴۵ درصد از خودروهای کشور به سن فرسودگی رسیده و تقریبا دو برابر خودروی نو بنزین مصرف می‌کنند. به گفته وی، خودروهای فرسوده، سالانه نزدیک به ۱۰۰ هزار میلیارد تومان بنزین می‌سوزانند.مشهدی شریف تاکید کرده است: اگر خودروهای فرسوده از مدار خارج شوند، حداقل ۳۳ میلیون لیتر صرفه‌جویی می‌شود که این امر منجر به مدیریت سوخت بنزین خواهد شد. از این رو نه‌تنها نیازی به واردات بنزین نخواهد بود بلکه می‌توانیم این میزان سوخت را ذخیره یا صادر کنیم.روند رو به رشد مصرف بنزین با سیاست‌های اجرایی در اسقاط خودروهای فرسوده، ارتقای کیفیت خودروهای داخلی، اطلاع‌رسانی و فرهنگ‌سازی نسبت به اصلاح الگوی مصرف و افزایش بهینه‌سازی مصرف سوخت کنترل خواهد شد. همچنین حرکت به سمت فناوری‌های جدید در توسعه موتورهای هیبریدی (سوخت ترکیبی) و تولید و عرضه خودروها بر پایه این موتورها، می‌تواند به عنوان راهکاری برای رفع تدریجی مصرف بنزین و آلودگی کلانشهرها ناشی از احتراق خودروها باشد.