پس از برگزاری امتحانات نیز آنچه فضای رسانهای و بهویژه شبکههای اجتماعی را انباشت، تناقض میان نمرهدهی مصححان امتحانات نهایی بود به طوری که یک مصحح نمرهای به دانشآموز میداد که دو مصحح دیگر آن را تایید نمیکردند. همین موضوع باعث شد تا در روزهای اخیر وقتی دانشآموزان سال دوازدهمی کارنامه خود را دریافت کردند عدهای به این نتیجه برسند که نمره آنها با حقشان فاصله دارد. این عده همان کسانی بودند که اعتراض خود به نمرات امتحان نهایی را ثبت کردند و در نتیجه برگه امتحانی آنها توسط مصحح چهارم تصحیح شد. روز گذشته این خوان از امتحانات نهایی -که در واقع خوان آخر بود- نیز پشت سر گذاشته شد و نمره قطعی امتحانات نهایی دانشآموزان به اطلاع آنها رسید. البته ممکن است در روزهای پیش رو، باز هم خبردار شویم که بخشی از دانشآموزان به نمرات قطعیشان نیز اعتراض دارند که اگر اینچنین باشد هیچ تغییری در نمرات داده نمیشود، چرا که فرصتها به پایان رسیده است. اما علت حساسبودن این نمرات و وسواس دانشآموزان نسبت به کسب بالاترین نمرات، تاثیر نمرات امتحان نهایی در شکلگیری سابقه تحصیلی است؛ سابقهای که در کنکور امسال به میزان ۴۰ درصد تاثیر قطعی دارد و در سالهای آینده به ترتیب به ۵۰ و ۶۰ درصد افزایش مییابد.
نمره امتحان نهایی یا نمره مستمر؟
با تغییراتی که در شیوه برگزاری کنکور و نحوه اعمال سابقه تحصیلی در این ماراتن به وجود آمده، نمره امتحانات نهایی اهمیت فوقالعادهای یافته است. البته از سالهای بعد به تدریج نمرات امتحانات پایانی سالهای یازدهم و دهم نیز در ایجاد سابقه تحصیلی موثر خواهد بود به طوری که تا سال۱۴۰۵ سوابق تحصیلی دانشآموزان تاثیری ۶۰درصدی در کنکور خواهد داشت. در واقع ظرف سه سال آینده آنچه دانشآموزان متوسطه دوم در امتحانات کلاسی و امتحانات نهایی کسب خواهند کرد در قبولی آنها در دانشگاه نقش بسیار مهمی دارد، کما این که امسال نیز سوالات دروس عمومی از کنکور حذف و نمرات امتحانات نهایی در این دروس ملاک قضاوت قرار گرفت.
با این حال اکنون یک ابهام وجود دارد؛ این که بالاخره نمرات کلاسی دانشآموزان که تحت عنوان نمرات مستمر شناخته میشود در شکلگیری نمره نهایی آنها نقش دارد یا این که این نمره فقط از دل عملکرد دانشآموزان در امتحانات نهایی استخراج میشود؟
این روزها گزارشهایی از سوی برخی دانشآموزان سال دوازدهمی به رسانهها رسیده که حاکی از درج «نمره مستمر» دانشآموزان در کارنامه خردادماه آنهاست. به این معنی که عملکرد دانشآموزان در امتحانات نوبت اول و دوم با هم جمع بسته شده، به نمره امتحان نهایی دانشآموزان اضافه شده و میانگین این سه نمره به عنوان «نمره سال» در کارنامه درج شده است. البته بماند که فاصله نمرات داخلی با نمرات امتحانات نهایی بعضا فاصلههایی بعید دارد ولی همین که علت ذکر نمره سال در کارنامهها چیست و چه کارکردی دارد باعث ایجاد ابهام شده است.
از نگاه مسئولان اما هیچ ابهامی در کار نیست، چرا که محسن زارعی، رئیس مرکز ارزشیابی و تضمین کیفیت نظام آموزش و پرورش، فقط نمرات امتحان نهایی برای تبدیلشدن به سابقه تحصیلی ملاک عمل خواهد بود.
زارعی به ایسنا توضیح داده که«سابقه تحصیلی که به سازمان سنجش اعلام میشود در واقع نمرات آزمون نهایی دانشآموزان است که باید تراز شود تا براساس ضرایب هر درس، نمره کل هر دانشآموز مشخص شود.»
با وجود این توضیحات اما اکنون جای سوال است که اگر امتحانات نهایی ملاک تعیین سابقه هر فرد است پس چرا کارنامه دانشآموزان، موضوع دیگری را نشان میدهد و نمرات امتحانات داخلی نیز مد نظر قرار گرفته است؟ جالب این که نگاهی به برخی کارنامهها نشان میدهد که میان نمرات داخلی دانشآموزان و نمرههای امتحانات نهایی آنها در همان درس فاصله عمیقی وجود دارد ولی چون نمرات داخلی بسیار بالاتر بوده، وضعیت وخیم نمرات امتحانات نهایی را بهبود بخشیده و در نتیجه نمرات سال دانشآموزان را بالا کشیده است. اما اگر این نمره سال هیچ تاثیری در سوابق تحصیلی دانشآموزان ندارد و فقط به منظور اطلاع دانشآموز و خانواده وی از عملکرد یک سال تحصیلی محاسبه شده است باید شفافسازی بیشتری توسط آموزش و پرورش صورت بگیرد تا پردههای ابهام هر چه بیشتر از پیش چشم افراد کنار برود.
اشکال سهگانه نمره امتحانات نهایی و نحوه محاسبه آنها
نمره خام
تعداد پاسخهای صحیح هر درس، ضرب در ۳، منهای تعداد پاسخهای غلط، تقسیم بر تعداد کل سوالات
نمره تراز
نمره خام هر درس، ضرب در ضریب همان درس، ضرب در ۱۰۰(نمره تراز، ملاک تعیین سابقه تحصیلی است)
نمره تراز کل
تراز درس یک، ضرب در ضریب درس یک، ضرب در تراز درس دو، ضرب در ضریب درس دو، به علاوه ...، تقسیم بر مجموع ضریب درسها