واقعیت این است که اسلام مخالف آزادی نیست و با محبوس کردن زن در خانه میانهای ندارد اما چون سرشت و طبیعت جسمانی زن به گونهای است که اگر پوشیده نباشد میتواند نگاههایی را به خود جلب و همین امر امنیت و آزادیاش را سلب کند، او را بیش از مردان مقید کرده که در محیط جامعه، عفت و حیا را رعایت کند.
درواقع اگر اسلام زن را مقید به رعایت یکسری آداب دینی کرده، به دلیل این است که وقتی در جامعه فعالیت میکند، بتواند در نهایت آرامش و امنیت، با آزادی کامل، همگام با مردان آن جامعه فعالیت و پیشرفت کند، اما اگر زن پوشیدگی لازم را نداشتهباشد، آن وقت است که آزادی او در جامعه سلب میشود. البته عفت در نگاه اسلام به ویژه از جانب مردان بسیار توصیه شدهاست. نگاه، تقاضای جنسی را که غریزهای نیرومند است، افزایش میدهد و همین نگاه پراکنیها و چشمچرانیهاست که آرامش روح و جسم انسان را سلب و فرد را دائم در خیالات زمینهساز آلودگیهای اخلاقی و... وارد میکند. دامنه عفت در نگاه باید به حدی گسترده باشد که در ذهنیات و خیالپردازیها وارد شود. در فرهنگ غرب، آزادی را در بهرهمندی هرچه بیشتر از لذتهای جسمانی و پیروی از هواهای نفسانی میدانند. اما اسلام، آزادی را در سایه حفظ ارزشهای انسانی معنا میکند، به گونهای که سلامت روان، جسم، اخلاق و امنیت فرد و جامعه تامین شود.
معنای عفت در پوشش چیست؟
متاسفانه پوشش نامناسب یکی از معضلات جامعه امروز ماست و سبب بروز تغییراتی در سبک زندگی ایرانی و گرایش آن به سبک زندگی غربی شدهاست. این نوع پوشش که ظرافتهای ظاهری یک زن را به نمایش میگذارد موجب شده که ارزش یک انسان را تنها ناشی از رفتار یا زیباییها و جذابیتهای ظاهری او بدانند و خصوصیات دیگر او را در نظر نگیرند. عفت در پوشش به این معناست که یک زن خود را از دید افرادی غیرازهمسر خود بپوشاند و حجاب شرعی را رعایت کند. همچنین حفظ حجاب در زنان سالخورده نیز بهتر است رعایت شود که البته حدود آن مانند حجاب زنان جوان نیست، که اگر آنها در پوشش خود عفت پیشهکنند، نه تنها برای خودشان بهتر است بلکه میتوانند الگوی خوب و تاثیرگذاری برای جوانان باشند.
«حیا» چه تعریفی دارد؟
برای رسیدن به آرامش، موفقیت و پیشرفت جامعه، حفظ عفت و حیا از جانب مردان و زنان آن اجتماع ضروری است. منظور از حیا و عفت، خویشتنداری از ورود به حوزههای ممنوع و ملاحظات لازم برای حفظ حدود شرعی است. عفت و حیا، مرد و زن را در برمی گیرد و علاوه بر زنان، مردان هم لازم است باحیا باشند و حدود شرعی را رعایت کنند. وقتی افراد عفت و حیا را در گفتوگو و روابط دیگر با غیرهمسر مراعات نکنند، در حقیقت نیازهای خود را از مسیر غیرهمسر تأمین کرده که باعث میشود فرد احساس نیاز کمتری به همسر خود داشته و حتی موجب شود همسر خود را با دیگران از لحاظ زیبایی و سایر جذابیتها و تواناییها مقایسه و از داشتن چنین همسری احساس خوبی نداشتهباشد. مردی که لذتها را به همسر خود منحصر بدارد، زن او نیز حس خودنمایی خویش را به همسر خود منحصر میکند. حیا بر میزان توجه میافزاید و موجب ایجاد محبت و علاقه میان همسران میشود. از عوامل زمینهساز تحقق حیای همسران، رعایت نظافت و آراستگی زن و مرد است. پیرایش، آرایش، نظافت و ارتباط مطلوب از عوامل ایجاد و حفظ عفت همسر و زمینه سازگاری همسران شمرده شدهاست.
فرد «باغیرت» کیست؟
یکی از شاخصههای اصلی ایجاد حیا، غیرت است. غیرت مردانه به عنوان یکی از مهمترین عوامل جلوگیری از فسادهای اخلاقی در جوامع و متعاقبا پایداری خانواده، جامعه و فرهنگ بوده که همواره از سوی دنیای غرب مورد هجومی سخت قرار گرفته و شبکههای اجتماعی یکی از ابزارهای مهم دشمن، علیه غیرت مردانه به شمار میروند تا از طریق ایجاد تغییر در فکر و سبک زندگی افراد جامعه اسلامی، ایران به تباهی کشیده شود. مرد در خانواده موظف است نسبت به زن و فرزند خود یک نگهبان و سرپرست قدرتمند باشد، در غیر این صورت به او برچسب بیغیرت میزنند. منظور از غیرت مردانه این است که نسبت به بیبندو باریها، تعرض به ناموس خود و دیگران، اعمال و گفتار خلاف عفت و امنیت اخلاقی جامعه حساسیت داشته و در این خصوص عکسالعمل مناسب و البته به دور از خشونت و بیادبی نشان دهد. حساسیت یک مرد نسبت به رعایت حدود شرعی و جنسی، تعصب و غیرت مرد را نسبت به خانواده و افراد جامعه نشان میدهد. مرد باغیرت از آنجا که به همسر خود علاقهمند است به دیگران اجازه مشارکت در امور مربوط به او را نمیدهد. غیرت و توجه به عفت و پاکدامنی همسر زمینهساز حفاظت از آلودگیهای مختلف و موجب سازگاری هرچه بیشتر همسران خواهدشد. البته ناگفته نماند تعصب بیجا و زیاده از حد باعث از همپاشیدگی خانواده میشود و زنان را نسبت به زندگی مشترک دلسرد و فرزندان خانواده را دچار آسیب میکند.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد