امسال هم مثل ادوار گذشته، مهران بهعنوان اولویت اول ترددها میزبان میلیونها زائر خواهد بود. بههمینمنظور مدتهاست برای تامین و آمادهکردن امکانات و تجهیزات مورد نیاز در این مرز تلاش میشود تا در کمترین زمان ممکن، بهترین شرایط برای عبور و مرور عاشقان اباعبدا...الحسین مهیا باشد. خبر خوب اینکه معاون فرهنگی و اجتماعی فراجا اعلام کرده معطلی زائران در گیتهای گذرنامه مرز مهران به کمتر از چهار ثانیه رسیده است. ضمن اینکه وزیر کشور هم از طراحی هزار پرواز برای زمان اربعین خبر داده است.
وضعیت آبوهوایی ایران و منطقه طوری است که احتمالا در ایام برگزاری مراسم اربعین روزهای گرم و داغی را شاهد خواهیم بود. بنابراین پیشاپیش باید اذعان کرد یکی از مباحث مهم در مراسم امسال، دمای بالای هواست که میتواند شرایط را سخت و متفاوت کند. اتفاقی که میطلبد از هماکنون تمهیدات لازم برای مدیریت حوادث اندیشیده شود. کارشناسان معتقدند گرمازدگی و بیماریهای مرتبط با آن افزایش خواهد یافت، بههمیندلیل مسئولان باید به فکر آمادهکردن تجهیزات برای مراقبتهای ویژه باشند. به گفته رئیس دانشگاه علومپزشکی ایلام، با توجه به اینکه امسال کرونا به اتمام رسیده و شرایط تردد در مرز مهران تسهیل شده است، پیشبینی میشود زائران بیشتری برای ورود به کشور عراق در این نقطه حضور یابند. بنابراین لازم است در این خصوص تدابیر لازم اندیشیده شود و تمام ملزومات و تجهیزات مورد نیاز و زیرساختهای مناسب فراهم گردد. جاسم محمدی با تاکید بر اینکه باید از نقاطضعفی که در خدمترسانی اربعین گذشته داشتیم درس بگیریم ادامه میدهد: زمینه استقرار ۲۰دستگاه اتوبوسآمبولانس در ایام اربعین در مرز مهران فراهم شده است.
توسعه زیرساختها در مرز مهران
پایانه برکت ازجمله نقاطی است که در زمان بازگشت زائران بهعنوان گرانیگاه اصلی اربعین در نظر گرفته میشود. بههمینمنظور امسال این پایانه به اداره کل راهداری واگذار شد تا اقداماتی ازجمله آسفالت، ایجاد سایبان، لاینبندی، ساخت استراحتگاه و نمازخانه در آن ایجاد شود. در همین رابطه فرماندار مهران در گفتوگو با جامجم با بیان اینکه توسعه زیرساختهای اربعین در شهر مهران در بخشهای برق، آب، راه و سایبان در دست اقدام است، میگوید: «کارهایی مانند احداث سردخانهها و دپوکردن یخ که با این شرایط گرمای هوا در مهران برای اربعین نیاز است، جزو اولویتهاست. همچنین با درنظرداشتن وضعیت هوا و گرمای شهریورماه، احداث سایبان یکی از الزاماتی است که از سال گذشته توسط مسئولان ملی و استانی مورد تاکید قرار گرفته است. اعتبار این طرح تأمین شده و امسال حدود ۳۳هزار مترمربع سایبان در مسیرهای مرز مهران خواهیم داشت.» علی عباس شفیعی با تاکید بر اینکه وسایل خنککنندهای نیز برای این سایبانها در نظر گرفته شده است، ادامه میدهد: «احداث سایبان در بازرسی بهرامآباد و پایانه برکت بسیار لازم است، چراکه در این نقاط زائران توقفهای کوتاه دارند.» اما پایانه مرزی مهران هم بهصورت ویژه مدنظر بوده و برهمیناساس تامین سیستم سرمایشی داخل سالنها در دستورکار قرار گرفته است. استفاده از ژنراتورهای مولد برق متحرک، نصب چیلرهای ۷۰ تنی برای سردکردن سالنها و افزایش گیتها ازجمله اقداماتی است که تاکنون انجام شده است. ضمن اینکه ایجاد سایبان تا نقطه صفر مرزی و افزایش دربهای خروج از مرز به چهار درب در این پایانه مرزی برای اربعین امسال انجام شده است.
مرز تمرچین ۲۴ساعته شد
از ایلام به سمت آذربایجانغربی میرویم. جایی که در مراسم مختلف و بهخصوص اربعین، وحدت بین پیروان اقوام و ادیان الهی این منطقه دیدنی است و آنها برای ارائه خدمات به هموطنان و زائران در کنار هم موکبهای زیادی را مدیریت میکنند. آنطور که مسئولان اعلام کردهاند امسال مرز تمرچین بهصورت ۲۴ساعته به زائران اربعین حسینی خدماترسانی میکند. بنابر آمارهای منتشرشده، سال گذشته ۷۰هزار زائر از این مرز عبور کردند و به گفته معاون استاندار آذربایجانغربی، امسال باید منتظر اعزام ۵۰۰ هزار زائر اربعینحسینی از این استان بود. یحیی حسینخانی با اشاره به اینکه در راستای خدمترسانی به زوار استقرار ۷۱ موکب از مرز بازرگان تا دارچین و آنسوی مرز تا الحسینیه بغداد در نظر گرفته شده، میگوید: «تمامی امکانات لازم برای راحتی زائران اندیشیده شده است. همچنین استفاده از ظرفیت ریلی برای حضور این عزیزان پیشبینی شده که سهولت تردد تا آذربایجانغربی را فراهم میکند.»
گذرنامه ۵ ساله ۵۰ هزار تومان
در سالهای گذشته یکی از مهمترین درخواستهای زائران ایجاد شرایطی برای سهولت در رفتوآمدها بود. موضوع بسیار مهمی که مورد توجه قرار گرفته و حالا معاون فرهنگی و اجتماعی فراجا با اشاره به پیشبینیها و شرایط احتمالی آبوهوا معتقد است انجام برخی اقدامات برای کاهش اتفاقات مرتبط با پلیس نیست اما پیگیریهای لازم انجام شده تا اربعین پرشور دیگری رقم بخورد. سردار سعید منتظرالمهدی با اشاره به اینکه جهت تسهیل در تردد زائران امسال در حوزه گذرنامه اتفاقات خوبی صورت گرفته میگوید: «صدور گذرنامه زیارتی در کمترین زمان بدون حضور در مراکز پلیس از طریق نرمافزار پلیسمن در فضایمجازی انجام میشود. ضمن اینکه مبلغ آن یکهشتم گذرنامههای قبلی بوده و زائران با ۵۰هزار تومان میتوانند گذرنامه زیارتی با اعتبار پنجساله دریافت کنند.» خبر خوب اینکه در مرز مهران امور زائران در گیتهای پلیس گذرنامه در کمتر از چهار ثانیه انجام میشود و در همین رابطه رایزنیهایی با کشور عراق انجام شده که این دادهها در اختیار آنها هم قرار بگیرد تا زائران در آنسوی مرز معطلی نداشته باشند.
۴میلیون نفر آماده حضور
مهران حدود ۲۸۰کیلومتر تا کربلای معلی فاصله دارد که بهعنوان کوتاهترین فاصله با عتبات عالیات در عراق است. این مرز بینالمللی یکی از فعالترین مرزهای زمینی و رسمی ایران است که به کانونهای تردد زوار بهویژه در ماه محرم و ایام اربعین تبدیل شده. در فاصله یکماه تا اربعین حسینی وضعیت مهران کاملا حسینی شده و براساس پیشبینیها بیش از چهارمیلیون نفر در این راهپیمایی عظیم حضور خواهند یافت که به استناد آمار حدود ۶۰درصد تردد کل زوار از مرز مهران انجام میشود. با درنظرگرفتن حجم تردد از مرز مهران پروژههای عمرانی زیادی در این منطقه در دست اجراست که از آن جمله میتوان به پل صلواتی در مسیر ایلام ــ مهران اشاره کرد. به گفته فرماندار این شهر، در این پروژه حدود ۲۴۰هزار مترمکعب خاکبرداری انجام گرفته و کارها بهصورت شبانهروزی پیش میرود. در حوزه راه نزدیک به هشت پیمانکار در نقاط مختلف تونل ماربره، قطعه رانشی ماربره، تقاطع غیرهمسطح، سهراهی جندا...، سهراهی صالحآباد، کنجانچم، شهر مهران و مرز مشغول به کار هستند. مسئولان و پیمانکاران در تلاشند تا زیرساختهای راهسازی انجام و تمامی مسیر ایلام تا مرز چهارخطه شود.
خدمات ویژه کرمانشاه به زائران
کرمانشاهیها هم میخواهند با بالابردن کیفیت و کمیت خدمات خود شرایط تردد زائران را تسهیل کنند. این استان دارای پنج مرز رسمی با نامهای سومار، خسروی، پرویزخان، شیخصله و شوشمی با عراق است که درحالحاضر تنها مرز تیلهکوه مانده که باید تعیین تکلیف شود. چند سال پیش بود که بعد از مدتها تلاش و پیگیری بالاخره هیأت دولت مرز شوشمی، بازارچه مرزی سومار و بازارچه مرزی شیخصله استان کرمانشاه را بهعنوان مرزهای رسمی برای ورود و خروج کالا و مسافر معرفی کرد اما بااینحال هنوز این مرزها بهصورت جدی مورد استفاده قرار نگرفتهاند. مسئولان وزارت کشور درصددند تا تردد از مرز خسروی ۲۴ساعته شود اما به گفته وزیر کشور، این امر مشروط به آمادگی عراق در تأمین و تضمین امنیت است. با وجود اینکه مرز خسروی پس از چندین سال بازگشایی شده اما تعداد زواری که از این مرز عبور میکنند هنوز چشمگیر نیست. سال گذشته حدود ۴۰هزار زائر بهطور روزانه از مرز خسروی عبور میکردند که امسال در نظر است با توسعه و آمادگی بیشتر این آمار به یکصدهزار نفر در روز ارتقا یابد.
آمادهباش موکبها
با اینکه وزیر کشور از طراحی هزار پرواز برای زمان اربعین در کشور خبر داده اما یکی از مسائل مهم هنگام انجام راهپیمایی اربعین تامین نیازهای رفاهی زائران است که بیشتر این کارها چه در ایران و چه در عراق بر عهده موکبهاست. آنطور که مسئولان آذربایجانغربی اعلام کردهاند از مرز بازرگان تا تمرچین ۳۰موکب، در اقلیم کردستان شش موکب، منطقه عربی تا بغداد شش موکب و در کربلا ۲۰ موکب مسئولیت خدماترسانی به زائران را بر عهده خواهند داشت. با امکاناتی که در نجف و سامرا مستقر شده هم موکبهای این منطقه آماده پذیرایی از ۵۰۰هزار زائر حسینی با حدود ۲۰۰۰ خادم فعال خواهند بود که از مواکب استانهای معین گذرگاه هم کمک گرفته میشود.
سیدحسین حسینی، رئیس ستاد عتبات عالیات آذربایجانغربی به جامجم میگوید: «سازمانها و نهادها، هیأتهای مذهبی و عموم مردم که میخواهند در این حرکت مقدس نقشی داشته باشند و موکبی برپا کنند، میتوانند با پرکردن فرم مربوط در کمتر از یکروز مجوز دریافت کنند. مجوز برپایی و فعالیت حدود ۴۰ موکب تاکنون تایید و صادر شده و بقیه درخواستها در دست بررسی است.»
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد