به قول افلاطون، «هنرمند از واقعیتی تقلید میکند که خود سایهای بیش نیست». بله، حق دارید تناقض عجیب و البته که دلپسند و مقبولی است!
مشکل اما از جایی آغاز میشود که سینما و بازیگری گاه دستاویزی میشود، برای دغلکاری آن هم با ارائه تضمینهای واهی! زمانی که دلالان، سودای هنرپیشه شدن بسیاری از علاقهمندان به سینما را راهی برای موفقیت خود و فرصتی ایدهآل برای سوءاستفاده قرار میدهند. چالشی که سالهاست در کشور ما هم گریبان دوستداران بازیگری را گرفته و پای آنان را ناخواسته به مکانهایی باز کرده که در پوشش آموزشگاه بازیگری، دروغ میفروشند و جعل میکنند. با انگیزههای مالی یا دیگر زمینههای استفادههای سوء از هنرجویان و در خلأ نظارتهای قانونی، هر از گاهی مثل قارچهای سمی در گوشهای از شهر سر برمیآورند و ناگهان با تحقق خواستههای حریصانه و تأمین دغدغههای فریبنده، غیبشان میزند.
سرآغاز استحالههای فرهنگی
البته موضوع وعده بازیگر شدن در این آموزشگاهها، یکی از رویکردهای نبود نظارت بر فعالیتهای آموزشگاه است؛ زیرا بعضا در برخی از این موسسات اتفاقاتی میافتد که کم و بیش زمینه استحالههای فرهنگی را نیز مهیا میکند. بهطور مثال در برخی از آموزشگاهها بدون توجه به ماهیت فرهنگی کشور گاهی دیده میشود که نوجوانان در کنار هم به کارهایی وادار میشوند که زمینه رشد و تفکر اشتباه از ماهیت هنر را را ایجاد میکند. بهطور مثال عدم رعایت محارم و گرفتن دست دختر و پسر در تمرینات گروهی، این موضوع را در ذهن نوجوانان نهادینه میکند که فضای سینما بسیار باز است، همین اندیشه باعث میشود که به مرور زمان وقتی نوجوان وارد بدنه حرفهای هنر شد، دیدن و تجربه روابط خارج از عرف را امری عادی انگاشته و تن به هر خواسته نامشروعی بدهد که نتیجه آن را در ماجرای «من هم» دیدهایم. البته صرفا این موضوع هم روی بازیگری متوقف نمیماند. زیرا برخی آموزشگاهها با وعدههای کاذب برای تکنیسین سینمایی ساختن از علاقهمندان، متأسفانه دایره کلاهبرداریهای شبههنری خود را گستردهتر نیز میکنند و از مرز آموزش بازیگری، فراتر میروند. اقداماتی که گاه نام مراکز معتبر آموزش بازیگری را نیز در اذهان عمومی خدشهدار میسازد و باید برای کوتاه کردن دستشان، فکری عاجل اندیشید. آموزشگاه هنرهای نمایشی، موسسه فرهنگی و هنری، موسسه چندمنظوره، آموزشگاه بازیگری، آموزشگاه سینمایی یا هرنام بهظاهر موجه و متقاعدکننده دیگری را نیز یدک میکشند! با هزینهها و شهریههای نجومی که تحت بهرهکشی فریبنده از اسامی معتبر و چهرههای بهنام سینمایی بیخبر از همهجا، دریافت آنها را منطقی و عادلانه نیز جلوه میدهند.
منوی باز؛ از سیاهیلشکر تا سوپراستار!
از قدیم گفتهاند دروغ هرچه بزرگتر، باورکردنش سادهتر! حکایت برخی از همین موسسات غیرقانونی آموزش بازیگری است. مراکزی که بسته به وسع یا سادگی هنرجو، وعدههای رنگارنگ اما سرخرمن فراوانی از حضور به عنوان یکسیاهیلشکر ساده تا نقشهای فرعی کنار سوپراستارها و حتی نقش اصلی پروژهای چشمگیر را مطرح میکنند تا داوطلبان را خام کنند. این سفره چرب برای فریبکاری، اغلب با چنگ زدن به اعتبار ستارههای بهنام نیز همراه است. ستارههایی که شانس پیدا کنند و به صورت اتفاقی مطلع شوند اسم و رسمشان به عنوان مدرس، صرف تبلیغات آموزشگاهی شده که تابهحال نام آنها نیز به گوششان نخورده است، تازه اگر دیر نشده باشد و ارادهای برای مقابله داشته باشند، متوسل به شکایت قضایی میشوند اما بوده مواردی که آب رفته به جوی بازنگشته! از مسترکلاس فلان فیلمساز سرشناس تا پنلهای متنوعی که مثلا توافق شده تا بهمان آکتور درجه یک، مدیریتشان کند و ورکشاپی که قرار است با قدمفرمایی فیلمبردار، صدابردار یا سناریست خوشنامی برگزار شود! در عمل اما، پس از پرداخت شهریههای گزاف، نهتنها کلاسها رنگ و بوی آکادمیک و علمی ندارد، بلکه اصلا نه خبری از آقای فیلمساز سرشناس میشود و نه چشم هنرجوی بینوا به جمال جناب آکتور درجه یک روشن!
وعدهها و کامجوییها
اما یکی دیگر از معضلات قابل توجه در آموزشگاههای بازیگری، وعده معرفی به آثار سینمایی و تلویزیونی است. وعدهای که یا عملی نمیشود یا برخی افراد برای آثار نیمهحرفهای خود با مراجعه به آموزشگاهها تلاش میکنند دست به انتخاب بازیگر بزنند. این آموزشگاهها بدون تحقیق از فرد مراجعهکننده، صرفا در تحقق پوشالی وعده اش و البته تبلیغات راهگشا، زمینه سوء استفاده از بازیگران را فراهم میکنند که نمونههای بسیاری از این موضوع در سالهای گذشته دیده شده است. فردی مجهول الهویه با یک مجوز نصفه نیمه که مبنای قانونی نیز ندارد با مراجعه به آموزشگاهی دست به انتخاب بازیگر زده و همین موضوع موجب شده تا زمینه سوءاستفاده از نوجوانان و جوانان مهیا شود.
کمکاری مراکز خوشنام و باسابقه
زمانی نه چندان دور، شاهد این امر مبارک بودیم که خروجی برخی مراکز و سازمانهای دولتی، هنرمندانی با قریحه و پرورشیافته در مکتب استادان طراز اول بودند که حضورشان، امروز به بسیاری از محصولات هنری، ارج و قرب میبخشد. کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، فرهنگسراهای زیر نظر شهرداری و... از جمله همین مراکز آموزش بازیگری و دیگر رشتههای هنری بودند که متاسفانه مدتهاست در این حوزه، فعالیت جدی و قابل اشارهای ندارند. حال آنکه به دلیل در اختیار داشتن امکانات بهویژه اعتباری که موجب جذب استادان موجه و اهل خرد میشود، از قابلیت بالایی برای مشارکت در راستای تعلیم هنر برخوردارند. شکی نیست در آشفته بازار موسسات بدون مجوز و منفعتطلب در زمینه آموزش بازیگری، همچنان اسامی و برندهای گرانمایه و مسئولیتپذیری مشغول به کار هستند که هنرجویان را از صفر تا صد، راهبری و حمایت میکنند. موسساتی که یا نامشان به یاد چهرههای خدوم و اصیلی همچون حمید سمندریان، امین تارخ، حسین شهابی پیوند خورده یا زیر نظر و تجربه چهرههایی مثل مسعود کیمیایی، داریوش ارجمند، ابراهیم وحیدزاده، پوران درخشنده، حسن فتحی و... اداره میشوند.مو سپید کردهها، خاک صحنه خوردهها و تازه نفسهایی که هر یک میتوانند منشأ تربیت نسل عمیق و مستعدی از بازیگران، سپس تزریقشان به سینما و تلویزیون کشور شوند. با این وصف همچنان به نظر میرسد پروسه صدور مجوز به آموزشگاههای سینمایی، نیاز به ساماندهی و بازنگری دارد. آموزشگاههایی که حتی گاه با وجود حضور چهرههای شناخته شده هنری، به دلیل غفلت از مطالعات عمیق و نبود تجربیات لازم، خروجی قابل اعتنایی ندارند و صرفا برای درآمدزایی تأسیس شدهاند و چه بسا شهریههای غیرمعقولی نیز از متقاضیان طلب میکنند.
مقصر کیست؟
در آسیبشناسی فعالیتهای مجرمانه آموزشگاههای بازیگری بدون مجوز، ابتدا و در نگاه نخست، شاید بتوان در کنار افشاگری نسبت به عملکرد سودجویانه این دسته از موسسات، تساهل و حتی تسامح دستگاههای مسئول را علت افزایش این دسته نارواییها دانست.
در وهله بعدی هنرآموزان و شیفتگان سینما هستند که با ناآگاهی و بدون بررسی و تأمل در طمع و خیال شهرت، فرصت را برای سوءاستفاده چنین موسساتی فراهم میکنند.
یک مقام مسئول در وزارت فرهنگ و ارشاد، تجمیع نظارت بر فعالیت این موسسات و آموزشگاهها در این وزارتخانه را راهحل گریز از تشتت و بینظمی در این حوزه برمیشمرد. ضمن اینکه برخی از این آموزشگاههای بازیگری را که گرفتار نابهنجاری و عدم نظارت اصولی هستند، زیر نظر سازمانهایی نظیر فنی حرفهای و شهرداری میداند. این مقام همچنین تأکید میکند موسساتی که زیر نظر وزارت ارشاد هستند، تحت نظارتهای دقیق و ادواری قرار دارند و در صورت بروز کوچکترین مشکلی، امکان بازخواست و رسیدگیهای قانونی وجود دارد.
جام جم امیدوار است نگاه از چنین منظری به سینما در گفتوگو با صاحبنظران و کارشناسان، بتواند بخشی از گرههای کور در عرصه راهبردی و خطیر «آموزش بازیگری» را باز کند و حلقههای مفقوده در انسجام نداشتن و نبود نظارت کافی بر عملکرد این مراکز را مورد دقت متولیان امر قرار دهد.
به ویژه در این مقطع و فراغت تابستان که نوجوانان و جوانان خاصه از شهرستانها، مجال بیشتری نیز برای پیگیری تمایلات و دغدغههای هنری خود دارند. افرادی که بعضا مشقت دوری مسیر را نیز متحمل میشوند و طبعا باید با چشم باز در این باره عمل کنند تا متضرر نشوند.
موازیکاری و نتایج معکوس
اما برای اینکه مشکلات بر شمرده را که در برخی آموزشگاهها دیده میشود، جویا شویم، با مهسا اصانلو، رئیس گروه آموزش دفتر مطالعات و دانش سینمایی وزارت فرهنگ و ارشاد گفتوگو کردیم. چراکه این وزارت ارشاد و سازمان سینمایی است که باید در رصد مدام آموزشگاهها شرایطی را مهیا کند که هنرجو و خانواده اش با خیال راحت بتوانند به این مراکز مراجعه و هنرآموزی کنند. اما این مقاوم مسئول پرده از رازی برمیدارد که نشاندهنده معضلاتی پیچیده در مجوزهای آموزشگاههای هنری است. اینکه تنها وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در این امر متولی نیست و نهادهای دیگر نیز در این زمینه فعال هستند و این چندپارگی مشکلات بسیاری را رقم زده است. مهسا اصانلو برای حل مشکلات حوزه آموزشگاههای هنری پیشنهاد میکند اگر صدور مجوز آموزشگاههای سینمایی صرفا بر عهده وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی باشد نظارت بر عملکرد آنها دقیقتر و تخصصیتر خواهد بود.
اصانلو با تاکید بر اینکه «طبق قانون با متخلفان در آموزشگاههای سینمایی برخورد میشود» به جامجم گفت: مراکز و آموزشگاههایی که از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مجوز میگیرند تحت نظارت ادواری و دقیق وزارت فرهنگ و ارشاد هستند اما مسأله اینجاست که بعضی از آموزشگاهها از نهادهای دیگری غیر از این سازمان و بدون توجه به مصائب تخصصی مجوز فعالیت میگیرند! البته علاوه بر اماکن، ما نیز در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مراکز غیرمجاز سینمایی را رصد میکنیم. مثلا در دو ماه گذشته ۲۵ مرکز غیرمجاز را در تهران شناسایی کردیم. اقدامات نظارتی از آموزشگاههای زیر نظر سازمان سینمایی بهصورت مستمر انجام میشود و چنانچه از آنها شکایتی به حراست یا دفتر مطالعات برسد بررسی و رسیدگی لازم با قید فوریت صورت میگیرد. متاسفانه همانطور که گفتم موازیکاری در صدور مجوز برای آموزشگاههای سینمایی باعث بروز تخلفات و مشکلاتی در این زمینه میشود.
بیتوجهی به قانون
در بررسی وضعیت آموزشگاهها اما موضوعی که بهخوبی عیان است عدم رعایت مبانی قانونی است. اصانلو دراینباره میگوید: طبق قانون، مجوز آموزشگاه در بخش فرهنگوهنر بر عهده وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است اما در برخی موارد به این قانون توجهی نمیشود! بهطورمثال سازمان فنی و حرفهای با این دیدگاه که مشاغل سینمایی هم شغل محسوب میشوند و تمام مشاغل زیر مجموعه این سازمان هستند، مجوز آموزشگاه در حوزه کارگردانی، بازیگری، صدابرداری و ... صادر مینماید یا از سوی دیگر فرهنگسراها که مکان عمومی محسوب میشوند و زیر نظر شهرداری هستند. درواقع با مجوز عام خانه فرهنگ اقدام به برگزاری کلاسهای بازیگری، کارگردانی و... مینمایند!
او تاکید کرد: بارها توسط سایت رسمی معاونت توسعه و مطالعات سینمایی از علاقهمندان به بازیگری و سایر رشتههای سینمایی خواستیم به آموزشگاهها و مراکز غیرمجاز مراجعه نکنند و قبل از ثبتنام از سایت این معاونت به آدرس apf.farhang.gov.ir نسبت به استعلام مراکز آموزشی اقدام کنند. چون به قطعیت میگویم تمام بیقانونیها در مراکز غیرمجاز است که رخ میدهد.
اعطای مجوز بدون نظارت کافی
رئیس گروه آموزش دفتر مطالعات و دانش سینمایی وزارت فرهنگ و ارشاد درباره شرایط ارائه مجوز و نظارت توضیح داد: ما در سازمان سینمایی بهشدت روی مراحل اعطای مجوز و سازوکار آموزشگاهها نظارت داریم. بهعنوانمثال موسس و مدیر آموزشگاه باید دارای شرایطی مانند التزام به قانون اساسی ایران، برخورداری از حسنشهرت و نداشتن سوءپیشینه کیفری موثر، دارابودن سوابق حرفهای و توانمندی انجام فعالیت متناسب با رشته مورد درخواست به تشخیص شورای نظارت استان یا نظارت دفتر مطالعات را داشته باشد و پس از بررسی و تایید درخواست در شورای نظارت و دفتر مطالعات و دریافت استعلامهای متعدد است که مجوز تاسیس آموزشگاه آزاد سینمایی توسط دفتر مطالعات صادر میشود.
اصانلو در پاسخ به اینکه بازرسی از آموزشگاههای آزاد سینمایی توسط چه گروهی انجام میشود، توضیح داد: بازرسی از آموزشگاههای آزاد سینمایی که شامل بازرسی ادواری، موردی (شکایت یا ارائه گزارش تخلف)، مکان و تجهیزات و نظارت بر آزمون است ،توسط ناظران دفتر مطالعات و ناظران ادارات کل استانها انجام میپذیرد. امیدوارم رسانههای رسمی کشور ازجمله صداوسیما در زمینه تبلیغ و شناساندن آموزشگاههای مجاز هنری به کمک وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بیایند و اطلاعرسانی کنند اما بههرحال ما از طریق سایت معاونت توسعه فناوری و مطالعات سینمایی درباره مراکز دارای مجوز به جوانان اطلاعرسانی میکنیم.
او در پایان توضیح داد: قطعا یک آموزشگاه بازیگری خوب میتواند نقش مهمی در موفقیت فرد داشته باشد. کمااینکه تا به امروز آموزشگاههای معتبر خروجیهای مناسبی در عرصه سینما و تلویزیون داشتهاند. این آموزشگاهها بدون دادن وعده به هنرجویان به بدنه سینما مرتبط هستند و هنرجویان حرفهایشان را به پروژههای مختلف معرفی میکنند. درحالحاضر بسیاری از سینماگران حرفهای از فارغالتحصیلان این مراکز هستند.
تضمین یعنی چه؟
برای روشن شدن بیشتر موضوع با پوران درخشنده، کارگردان سینما که چند سالی است آموزشگاه سینمایی را راهاندازی و به تعلیم و تربیت دانشجویان این رشته بهخصوص در حوزه بازیگری اقدام کرده است در خصوص معضلاتی که برخی از آموزشگاههای هنری با آن روبهرو هستند، گفتوگو کردیم.
درخشنده با تاکید بر اینکه آموزشگاه او دارای مجوز رسمی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است و مورد نظارت سازمان سینمایی قرار دارد، میگوید: برخی با وعدههای دروغ به هنرجویانشان قول بازیگرشدن میدهند اما بازیگرشدن تضمینی نیست. تضمین یعنی چه؟ خیلی از علاقهمندان بازیگری از قدرت مالی بالایی برخوردار نیستند و با زحمت زیاد در کلاسهای آموزشگاهی که به آنها قول بازیگر شدن میدهند، حاضر میشوند اما علیرغم قولهایی که به آنها داده میشود، راه به جایی نمیبرند و سرخورده میشوند. به همین شکل میزان امید در میان نوجوانان و جوانان کشور پایین میآید. این حقیقتی است که کسی عشق به بازیگری دارد باید سالهای زیادی را آموزش ببیند و تجربه کسب کند. نمیدانم چرا بعضی آموزشگاههای سینما و تئاتر از واژه تضمینی در آگهیهایشان استفاده میکنند و متعاقبا چرا جوانان بدون فکر و آگاهی چنین تبلیغاتی را باور میکنند!
بدبینی جامعه به آموزش هنر
معرفی به پروژههای سینمایی و آسیبهایی را که در این حوزه وجود دارد با درخشنده مطرح کردیم. او درباره آموزش بازیگران کودک و نوجوان و معرفی آنها به پروژههای تولید از سوی آموزشگاهها بیان کرد: معرفیها بر مبنای نیاز گروههای تولیدی است. قطعا هنرجویان برجسته آموزشگاهم را به پروژههای کودک و نوجوان معرفی میکنم اما هیچ قول صددرصدی مبنی بر اینکه تکتک هنرجویانم را به فضای حرفهای سینما وارد کنم، نمیدهم. در کلاسهای بازیگریام قول بازیگر شدن به کسی نمیدهم، اما قول میدهم آنها را با خودشان آشنا کنم. اولین چیزی که کودکان و نوجوانان در آموزشگاههای بازیگری یاد میگیرند، اعتماد به نفس و خودشناسی است. در بازیگری کودک اغلب بچهها نمیدانند چه میخواهند، بنابراین اولین درس این است که به سؤالات ذهنی آنها پاسخ داده شود. این که من چه کسی هستم، چه هستم و چه میخواهم، چه تواناییهایی دارم و میخواهم چه کار کنم.
کارگردان «پرنده کوچک خوشبختی» ادامه داد: در آگهی بسیاری از کلاسهای بازیگری بعضا با اسمهای بازیگران و کارگردانهایی روبهرو هستیم که هر کدام از آنها نامی آشنا در هنر این کشور و وزنهای سنگین در صنعت سینما هستند. نام هر کدام از این افراد ناخودآگاه جوانان علاقهمند به بازیگری را برای حضور در این کلاسها وسوسه میکند اما گاهی دیده میشود این تبلیغات وعدهای پوچ و توخالی است و صاحبان آموزشگاهها برای سودجویی و پر کردن کلاسهایشان از نام این بزرگان سینما بهره میبرند و با این کار جو جامعه را نسبت به کلیت آموزشگاههای سینمایی بدبین میکنند..
موارد درسی در آموزشگاهها چیست؟
یکی از مواردی که در آموزشگاههای بازیگری بدان توجه نمیشود، محتوایی است که قرار است در اختیار هنرجو قرار گیرد. آیا این آموزشگاهها محل انتقال تجربه یک بازیگر است که خودش پیشینهای قابل توجه ندارد، یا بر مبنای سیستمهای آموزشی، هنرجویان با محتوایی درخور روبهرو میشوند؟ درخشنده درباره دروس تدریسی در آموزشگاههای بازیگری خود گفت: ما نیازمند ورود خون تازه به رگهای سینما هستیم که با حضور علاقهمندان به بازیگری که نیازمند فرصت و زمان بیشتر برای ورود هستند، میتوانیم این کار را انجام دهیم. آموزشگاهم را چهارپنج سال پیش به دلیل تقاضای ساکنان این محل برای آموزش بازیگری نوجوانان و جوانان دایر کردم. البته پیش از کرونا آموزش بازیگری برای جوانان داشتیم و از دوران کرونا به بعد به دلیل محدودیتهای موجود صرفا کلاسها را برای کودکان و نوجوانان برگزار میکنیم. تعداد حاضران در کلاسها هم بسیار محدود هستند. چون معتقدم شرایط کلاس باید به گونهای باشد که استاد بتواند به نحو احسن به شاگردان رسیدگی کند. من بر اساس نیازهایی که وجود دارد، سیلابسها را تعریف میکنم. چرا که یک بازیگر باید فیلمبرداری، موسیقی، تدوین، روانشناسی، کارگردانی و حتی تولید و... را بداند، اما همانطور که گفتم در وهله اول به هنرجویان آموزشگاهمان درس خودشناسی میدهیم. چرا که اعتماد به نفس در پی خودشناسی حاصل میشود. لازمه ورود به هر حرفه و به خصوص بازیگری خودشناسی و آشنایی با نقاط مثبت و منفی شخصیتی است. یک بازیگر وقتی میپذیرد نقشی را بازی کند، باید ابتدا با توانایی و روحیات خودش آشنا باشد و بعد دنبال کشف زوایا و شناسنامه کاراکتری که میخواهد بازی کند، برود.
او در خاتمه گفت: برای ثبتنام در یک آموزشگاه سینمایی باید راجع به آن تحقیقاتی مفصل کرد. اینکه مدیرانش چه سبقهای در هنر این کشور دارند و آیا این آموزشگاه از سمت وزارت فرهنگ و ارشاد مجوز رسمی دارد یا نه! با تحقیق است که اعتماد به دست میآید. در این راستا وزارت ارشاد هم باید با دقت و بررسی کافی مجوز تاسیس آموزشگاه را بدهد..
انتقال دانش نیازمند مهارتهای ویژه
بیشک انتقال تجربیات و مهارتها به هنرجویان نیازمند تواناییهای ویژهای است که هر فردی گرچه در آن زمینه آگاهی داشته باشد، نمیتواند در این امر موفق شود. هادی مرزبان، کارگردان و بازیگر پیشکسوت تئاتر که خود در جوانی کارش را با پیوستن به گروه تئاتر آناهیتا و آموزش زیر نظر مصطفی و مهین اسکویی آغاز کرده و در سالیان اخیر نیز زمینه انتقال تجربیاتش را در آموزشگاههای مختلف داشته، معتقد است: تمام خروجیهای دانشگاه و آموزشگاهها در رشتههای هنری وارد فضای حرفهای کار بازیگری نمیشوند زیرا آموزش، امری تخصصی است و انتقال دانش در بازیگری نیازمند تجربیات و مهارتهای ویژهای است. با سالها تجربه تدریس در دانشگاه و آموزشگاههای آزاد همیشه بر این باور بودم که تحصیلات آکادمیک هر چند لازم است، اما کافی نیست. در واقع هیچ مرکز آموزشی نمیتواند از کسی هنرپیشه بسازد و خود فرد است که باید ممارست و توانایی داشته باشد. مگر تمام خروجیهای دانشگاهها در رشتههای هنری امروز وارد فضای حرفهای شدهاند؟ دانشگاه و کلاس بازیگری قالب بازیگری ندارد که روی هر هنرجویی قرار دهد.
مرزبان در ادامه تاکید کرد: شهریه ورود به کلاسهای بازیگری فوقالعاده بالاست و فقط تعداد معدودی از آنان را میشناسم که بدون حاشیه و صرفا با هدف بازدهی بالا مشغول فعالیت در حوزه فرهنگ و هنر هستند..
سودجویی از علاقهمندی جوانان
هادی مرزبان معتقد است بستر سودجویی بهدلیل موازیکاریها و عدم رعایت قانون در کشور مهیاست و بدون نظارتهای دقیق برخی آموزشگاهها از علاقهمندی جوانان به هنر و بازیگری سوء استفاده میکنند: اکثر آموزشگاههای بازیگری فقط به پول اهمیت میدهند و جنبه تجاری دارند. واقعا اگر کسی دلسوز هنر و پرورش استعداد جوان است، میتواند شهریه کمی از یک جوان دریافت کند. از سوی دیگر هنرجویانی که به این کلاسها میروند، فکر میکنند بعد از شش ماه میشوند پرویز پرستویی! آیا چنین چیزی امکانپذیر است؟
بازیگر فیلمهایی چون «جنگلبان»، «ابلیس» و «بچههای ابدی» درمورد آموزشگاههای بازیگری استاندارد گفت: امیدوارم متولیان فرهنگی با برگزاری کلاسهای عمومی و معتبر، جوانان علاقهمند به بازیگری را در مسیر درست هدایت کنند؛ جایی مثل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان که در گذشته هنرمندان بسیاری را وارد فضای حرفهای سینما و تئاتر کرد. در گذشته در کانون پرورش فکری از استادان و صاحبنظران برای مهارتآموزی به کودکان و نوجوانان استفاده میشد و خروجیشان افرادی میشدند که وقتی به بزرگسالی رسیدند از کارآفرینان، هنرمندان و افراد مؤثر در هر شغل و جایگاهی شدند. در گذشته زمینهسازی برای استقلال کودکان و نوجوانان در کانون پرورش فکری با آموزشهای مختلف مهارتی و علمی فراهم میشد که امیدوارم دوباره چنین فضایی احیا شود. در پایان تاکید میکنم که در حال حاضر آموزشگاه و کلاس خوب سینمایی کم نداریم که بسیار با کیفیت و استاندارد مشغول فعالیت هستند اما عمده این کلاسها تبدیل به محل کسب درآمدی برای برخی دوستان شده که گاهی اوقات بیکار میشوند و باخود میگویند از آموزشگاه هم میشود کسب درآمد کرد.
نظارت تا تمکین از قانون
آنچه در بررسی خود از وضعیت آموزشگاههای هنری داشتیم، نشان میدهد موازیکاری نهادهای متولی، عدم دقیق نظرات و تمکین نکردن از قانون، موجب شده تا زمینه سوءاستفاده برای برخی از سودجویان فراهم شود. تمام این موارد خروجی نامناسبی را نیز برای جامعه رقم میزند. بهطور کلی بستری برای از بین بردن امید در دل جوانان ایجاد و آنها را نسبت به قانون و حاکمیت ناامید میکند. از سوی دیگر برخی آموزشگاهها زمینه استحاله فرهنگی و ایجاد زمینه محیط غیراخلاقی در عرصه هنر را مهیا میکنند و در موارد بعدی محیطی برای ارتکاب جرایم غیراخلاقی فراهم میشود. بر همین اساس باید تلاش کرد با رویکرد به قانون و مشخص کردن یک متولی قانونی و ایجاد زمینههای رصد در زمینه تبلیغات آموزشگاههای هنری بسیاری از این مشکلات را حلوفصل کرد.
۶ نکته طلایی برای انتخاب آموزشگاه بازیگری
۱- (تکنیک و سبک) توجه به اینکه آموزشگاه یا استاد روی کدام تکنیک بازیگری تمرکز بیشتری دارد و اساس تدریس چیست، هنرجو را در مسیر درست قرار میدهد.
۲- (سابقه آموزشگاه) کارنامه و خروجیهای گذشته آموزشگاه مدنظرتان را بررسی کنید. خروجیهای موفق و شاغل در بازار کار نشانه خوبی برای یک موسسه است.
۳- (شرایط مالی) گران بودن یک دوره آموزشی تضمینی برای کیفیت و عملکرد آن نیست. با در نظر گرفتن شرایط مالی خود، معتبرترین آموزشگاه را انتخاب کنید.
۴- (تعداد هنرجویان) جمعیت کلاسهای بازیگری مستقیما روی کیفیت آموزش تاثیرگذار است؛ چون هنرجو میان شلوغی کلاس از چشم استاد دور میماند.
۵- (امکانات آموزشگاه) یک آموزشگاه بازیگری نیاز به ابزارهای تخصصی و کاربردی، تهویه هوای مناسب، فضای اختصاصی تمرین نمایش و امکانات رفاهی دارد.
۶- (تدریس استاد) یک محیط مثبت برای آموزش کمککننده است. برخی استادان با رفتارهای غیرحرفهای باعث نابودی اعتماد به نفس هنرجو میشوند.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگوی «جامجم» با نماینده ولیفقیه در بنیاد شهید و امور ایثارگران عنوان شد