امنیت پایدار، هدف ایران قوی

ایجاد امنیت در غرب آسیا از سال‌های دور با خلل‌های متعدد داخلی و بین‌المللی مواجه بود و وجود همین فاکتورها بر اوضاع مبهم آن افزوده و برقراری امنیت را پیچیده و گاهی مختل کرده است. کما این‌که همواره شاهد ظهور گروه‌های تروریستی در این منطقه ژئوپلتیک که از مواهب زیادی برخوردار است، هستیم. البته نباید از فقدان وجود قدرت‌های مستقل منطقه‌ای در ثبات و نظم این منطقه استراتژیک که همواره مورد طمع کشورهای فرامنطقه‌ای است، غافل شد. خلأیی که حالا با همگرایی کشورهای ذی‌نفوذ آسیایی تاحد زیادی مرتفع شده و قرار است با کاهش تنش‌های منطقه‌ای و هماهنگی در سیاست‌گذاری‌ها به الگوی موفقی در دستیابی به امنیت و توسعه بدل شود.

کاهش تقابل کشورهای منطقه 

امید به همکاری‌های منطقه‌ای که در ماه‌های اخیر روند صعودی داشته، تقابل کشورهای منطقه را کاهش داده، بر ایجاد فضای اقتصادی مساعد و افزایش احتمال صلح در منطقه افزوده، نگرانی آمریکا و اسرائیل را به دنبال داشته و نویدبخش گشایش‌های جدید در غرب آسیاست. فعالیت‌های جمهوری اسلامی ایران در گسترش تعامل با کشورهای منطقه، کمک شایانی به ایجاد این راهبرد جدید کرده است؛ دولت‌سیزدهم از بدو تشکیل خود، دیپلماسی همسایگی را یکی از رویکردهای جدی در عرصه سیاست خارجی دانست، مسأله‌ای که از حرف و تئوری فراتر رفته و تهران را تبدیل به یکی از پایتخت‌های فعال در حوزه آغاز گفت‌و‌گوها، پیگیری مناسبات منطقه‌ای و ترسیم چشم‌انداز برای پیشبرد اهداف کلان در حوزه‌های مختلف سیاسی و اقتصادی کرده است.

امنیت پایدار

سیاست‎ خارجی فعال و پویای کشورمان در این ماه‌ها درصدد این است که ضمن بهره‌مندی از ظرفیت‌های منطقه‌ای و بین‌المللی، در تعاملی متقابل امکانات موجود مادی و معنوی ایران اسلامی را بسیج کند تا صلح جهانی و امنیت پایدار در سطح منطقه و در گام بعدی در ابعاد بین‌المللی عملیاتی شود.

ناکامی پروژه ایران‌هراسی

عزم جزم دولت برای گسترش روابط با همسایگان ـ که مدتی مغفول مانده بود و منافع بسیاری را تحت‌الشعاع قرار داد ـ تاکنون نتایج قابل ملاحظه‌ای را برای کشور و منطقه به ارمغان آورده است که ازجمله آنها می‌توان به ناکامی پروژه ایران‌هراسی و کوتاهی دست آمریکا از دستیابی به منافع منطقه‌ای -که غالبا در سایه ایجاد تنش بین کشورهای حاشیه خلیج‌فارس قابل تحقق است -اشاره کرد.سفر اخیر امیرعبداللهیان وزیر خارجه به عربستان در راستای توسعه همین گشایش‌هاست تا دیپلماسی هم‌پیمانی با همسایگان را که به عنوان راهبرد این دولت مطرح است، پیگیری کند. وی ابتدا در گفت‌و‌گو با فیصل بن فرحان، همتای سعودی خود با استقبال از گسترش روابط دو کشور، افزایش امنیت در منطقه را از پیامدهای این دیدار دانست و این پیام را از این تریبون به گوش جهانیان رساند.
امیرعبداللهیان در گام بعد به جده رفت تا به اقدامات سازنده در این حوزه سرعت داده و عزم جمهوری اسلامی ایران را در توسعه مناسبات با کشورهای منطقه از جمله عربستان در نخستین دیدار رسمی یک مقام عالی ایران با محمدبن سلمان، ولیعهد سعودی مورد تاکید قرار دهد تا از افق‌های پیش رو در این عرصه رمزگشایی شود.دیداری که بازتاب زیادی در محافل خبری داشت و رسانه‌ها در گزارش‌های‌شان آوردند که ایران در ماه‌های اخیر، فعالیت‌های دیپلماتیک خود را در جهت بهبود اقتصاد و ارتقای روابط بین‌المللی افزایش داده و روابط با کشورهای عربی را ارتقا بخشیده است. 

دستاوردهای یک دیپلماسی جدید

بهبود روابط ریاض با سوریه، تقویت تلاش‌ها برای رسیدن به صلح در یمن، افزایش بی‌اعتمادی عربستان سعودی به تعهدات آمریکا، حل و فصل نگرانی‌های مشترک امنیتی منطقه، خیز دولت سعودی برای گسترش روابط با چین و... از جمله موضوعاتی است که در پس دیدار نمایندگان دو کشور ایران و عربستان قابل مشاهده است که هرکدام از آنها می‌تواند دستاوردهای چشمگیری را نصیب طرفین کند و ضامن امنیت منطقه باشد.

راهبرد برد ـ برد

توسعه امنیت در منطقه، یکی از شاخص‌های مهم دیپلماسی است که در گرو همکاری‌های سازنده و روابط دوستانه کشورهای منطقه با یکدیگر شکل می‌گیرد از همین رو ابتکار جمهوری اسلامی ایران در نقش‌آفرینی منطقه‌ای با کشورهای همسو، یک راهبرد برد - برد را رقم می‌زند تا در ذیل آن به منافعی مشترک نظیر امنیت جمعی و منطقه‌ای دست پیدا کنیم که بدون حضور و دخالت کشور فرامنطقه‌ای ایجاد شده است. شواهد موجود حاکی از آن است که در حال حاضر تهران کانون دیپلماسی فعال در منطقه است و با تدوین و اجرای برنامه‌های مشترک با کشورهای مختلف، علاقه‌مند است تا در مسیر صلح قدم بر‌دارد و همه این اقدامات در حالی صورت می‌گیرد که جمهوری اسلامی با اقدامات ابتکاری خود در این مسیر گام گذاشته است در حالی که در گذشته‌ای نه‌چندان دور، برجام را عاملی تعیین‌کننده در این خصوص معرفی می‌کردند و خروج از آن را عامل اضمحلال جمهوری اسلامی می‌دانستند اما گذشت زمان نشان داد سیاست دولت مستقر مطابق با واقعیات جهان، درک اهمیت کشورهای همسایه و قدرت‌های منطقه‌ای استوار است و مطمئنا چرخش تهران به سمت کشورهای همسایه، نه‌تنها اثر غیرقابل انکاری در خنثی کردن تحریم‌های ظالمانه، حل معضل یمن و مبارزه با جریان‌های تروریستی منطقه دارد، بلکه به اجماع عمومی درخصوص اخراج آمریکا از منطقه و قطع ارتباط دولت‌های مسلمان با رژیم صهیونیستی می‌افزاید.

اختلاف‌افکنی‌های منطقه‌ای

اختلاف‌افکنی‌های منطقه‌ای یکی از تاکتیک‌های آمریکا در غرب آسیاست که تاکنون با طرح مسائل سرزمینی، قومیتی، مذهبی و... رخ داده و متاسفانه منجر به عقب‌ماندگی‌هایی شده که جبران آن، نیازمند سال‌ها تلاش در حوزه فرهنگ، سیاست و اقتصاد است؛ فجایع افغانستان، عراق و سوریه شاهد مثالی برای این پروژه آمریکایی است که بعضا با حمایت‌های مادی، معنوی و نیابتی جمهوری اسلامی ایران به کشورهای دوست و همسایه تاحدی خنثی شده است. ناکامی آمریکا از شکل‌گیری ناتوی عربی به رهبری عربستان، شکست پروژه خاورمیانه بزرگ، انزوای رژیم صهیونیستی در منطقه با شکست توافق پیمان ابراهیم و ظهور محور مقاومت با رهبری سردار سلیمانی تنها گوشه‌ای از دستاوردهای بزرگ کشورهای منطقه در سایه امنیتی است که توسط دولت‌های حاکم تامین و تضمین شده و توسعه و توانمندی را نصیب بازیگران منطقه‌ای کرده است.