ریشههای بیتوجهی به یادگیری زبان فارسی را باید در دوران ابتدایی جستوجو کرد. شوربختانه نتایج آزمون بین المللی پرلز نیز از این حکایت دارد که حدود 44 درصد دانش آموزان دوران ابتدایی در کشورمان سواد خواندن و نوشتن ندارند و حتی اغراق نیست اگر بگوییم برخی دانش آموزان در نوشتن نام خود نیز مشکل دارند.
بنابراین یکی از مشکلات حادی که در دوره ابتدایی با آن رو به رو هستیم، فقر یادگیری زبان فارسی است که باید مورد توجه مسئولان قرار گیرد. این درحالی است که دانش آموزان خواندن و نوشتن را به عنوان مهارت پایه باید فرا بگیرند. بیتوجهی به این مهم سبب شده است؛ کم نباشند فارغ التحصیلان مقطع کارشناسی که در نوشتن یک نامه یا درخواست ناتوان هستند. در واقع این افراد نمیتوانند به راحتی اندیشه خود را روی کاغذ بیاورند و این مسالهای جدی است که رفع آن باید در اولویت برنامههای مسئولان قرار گیرد.
سرنخ ضعف در یادگیری خواندن و نوشتن دانش آموزان را اگر دنبال کنیم به این مساله میرسیم که در بسیاری مدارس به دانش آموزان دیگر مشق شب داده نمیشود، یعنی دانش آموزان وقتی به خانه میروند تکلیفی برای انجام دادن ندارند. این درحالی است که در کشورهایی مانند ژاپن و سنگاپور این مساله هنوز جدی گرفته میشود و به دانش آموزان تکلیف داده میشود.
علاوه بر این کنکور محور شدن آموزش را نیز در این بین نباید فراموش کرد، زیرا سبب شده دروسی مانند انشا و املا به حاشیه برود و بیشتر دانش آموزان تشویق شوند که مهارت تست زنی را بیاموزند و در کنکور نیز مهارتهایی که دانش آموزان باید در دروسی مانند انشا به دست بیاورند، سنجیده نمیشود.
بنابراین بهبود زبان فارسی در گرو توجه ویژه به دانش آموزان دوره ابتدایی است و باید با استفاده از معلمان متخصص آموزشهای لازم را به آنها ارائه کرد. افزون بر این در دانشگاه فرهنگیان نیز باید توجه ویژهای به بحث تربیت معلمان ادبیات شود.
در کنار این موارد البته نیاز است که در کشورمان بحث آموزش پیش از دبستان را نیز جدی بگیریم و شرایطی ایجاد کنیم که تمام خانوادهها امکان استفاده از این ظرفیت را داشته باشند، زیرا با توجه به اینکه آموزش پیش دبستانی از سوی بخش خصوصی ارائه میشود، بسیاری از خانوادهها به دلیل هزینه آن قادر نیستند، کودک خود را در دوران پیش دبستانی ثبت نام کنند. این درحالی است که حضور کودکان در پیش دبستانی سبب بهبود یادگیری زبان فارسی آنها میشود و در افزایش گنجینه لغات دانش آموزان نیز تاثیر گذار است.
در این بین برخی از خانوادهها از لزوم ارائه آموزش زبان انگلیسی به کودکان در دوران ابتدایی سخن به میان میآورند. هرچند نمیتوان از نیاز به آموزش این زبان در دنیای کنونی غفلت کرد. اما کارشناسان در این زمینه نگاههای متفاوتی دارند، برخی معتقدند آموزش زبان انگلیسی در دوران ابتدایی سبب میشود که کودکان دچار تداخل یادگیری شوند.
بنابراین بهتر است خانوادهها در این خصوص شتاب زده عمل نکنند و به یاد داشته باشند که اگر کودکان به درستی زبان فارسی را بیاموزند در یادگیری دیگر دروس نیز موفقتر عمل خواهند کرد. فراموش نکنیم که توجه به زبان فارسی سبب وحدت بیشتر در کشور خواهد شد و اگر به این مهم بیتوجه باشیم، ممکن است در آینده دچار مشکلاتی مانند شکاف بین نسلی شویم.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد