خریداران کارتها بیشتر سراغ دو گروه میروند. گروه هدف اصلی آنها معتادان و کارتن خوابهایی هستند که برای تهیه پول مواد غیراز کارت بانکی، گاهی مدارک شناسایی خود را هم اجاره میدهند. این تبهکاران گاهی نیز سراغ افراد سالخورده رفته و با فریبشان، به نام آنها کارت میگیرند.
سرهنگ رامین پاشایی، معاون فرهنگی و اجتماعی پلیس فتا در این باره به تپش میگوید: پدیده اجاره کارتهای بانکی در حال رخ دادن است و افراد سودجو و کلاهبردار برای پولشویی، ردیابی نشدن و سایر کارهای خلاف آگهیهای فریبنده داده و کارت افراد را در اختیار میگیرند. وی ادامه میدهد: گاهی کلاهبرداران به روستاها رفته و با استفاده از بیاطلاعی اهالی خود را نماینده سازمانهای خیریه مانند کمیته امداد معرفی و اعلام میکنند کارتها را در اختیار ما قرار دهید تا برایتان پول واریز کنیم. کلاهبرداران به این صورت افراد را فریب داده و با گرفتن کارت آنها از این کارتها برای مقاصد پولشویی و کلاهبرداری استفاده میکنند. افرادی که کارت بانکی خود را در اختیار غریبهها قرار میدهند باید بدانند هرگونه سوءاستفاده از کارت در مرحله اول متوجه آنهاست. فردی که کارتش را دانسته یا ندانسته اجاره دهد در صورت وقوع جرم یا کشف آن از سوی پلیس، باید پاسخگو باشد. هموطنان باید توجه داشته باشند به افردی که نمیشناسند، اعتماد نکنند و تحت هیچ شرایطی اطلاعات حساب بانکی خود را در اختیار دیگران قرار ندهند، زیرا در صورتی که از اطلاعات حساب بانکی آنها در مقاصد مجرمانه استفاده شود، عواقب ناشی از اجاره حساب بانکی و پولشویی بهعهده صاحب حساب خواهد بود و باید پاسخگو باشند.
وی ادامه داد: از سوی دیگر قماربازی یا شرطبندی فعالیتی است که افراد در جریان یک بازی یا فعالیتی مشابه آن برای برد و باخت، هزینه مالی تعیین میکنند. این فعالیت برابر با قانون مجازات اسلامی جرم محسوب میشود و با توجه به مجرمانه بودن فعالیت در این سایتها حتی در صورت برنده شدن هیچ تضمینی برای پرداخت مبالغ اعلامی به کاربران وجود ندارد؛
علاوه بر این آسیبهایی ازجمله کلاهبرداری با تبلیغات اغواکننده، سرقت اطلاعات حساب بانکی، به خطر افتادن سلامت روانی و از بین رفتن سرمایه و زندگی کاربران را به دنبال خواهد داشت.
قطع یارانه بعد از پولشویی
چندی قبل اهالی روستایی در استان گلستان بعدازقطع شدن یارانهشان به موضوع مشکوک شده و سراغ بانک و فرمانداری رفتند. بعد از رسیدگی به اعتراض آنها مشخص شد، گردش مالی میلیاردی داشتهاند و همین باعث قطع یارانهشان شده است. با شکایت اهالی این روستا، پروندهای تشکیل و معلوم شد، افرادی با نیت بهظاهر خیرخواهانه و به بهانه این که میخواهند ماهانه مبلغی کمک هزینه به افراد بیبضاعت بپردازند، مدارک شناسایی افراد کم درآمد را میگرفتند و به اسم آنان حساب بانکی باز میکردند.این افراد پولهای حاصل از معاملات غیرقانونی خود مانند خرید و فروش مواد مخدر را به این حسابها واریز و پس از چند گردش بانکی، پول را به حساب خودشان منتقل میکردند.
رفاقت برای سوءاستفاده بانکی
چندی قبل ماموران پلیس در غرب تهران کلاهبرداری را دستگیر کردند که با شکار افراد ساده لوح در فضای مجازی از کارت بانکی آنها برای پولشویی استفاده میکرد. ماموران در جریان پیگیری یک پرونده برداشت غیرمجاز از حسابهای بانکی به مردی در شهر قدس تهران رسیده و او را دستگیر کردند.
این مرد پس از انتقال به پلیس فتا گفت: «یک ماه قبل با مردی در فضای مجازی دوست شدم که خود را سرمایهگذار معرفی میکرد و درباره روشهای سرمایهگذاری صحبت میکردیم. یک روز با من تماس گرفت و مدعی شد سقف کارکردش با حساب بانکیاش پر شده و خواست پولی به حسابم واریز و با آن برایش سکه بخرم. قبول کردم و بعد از خرید سکه با پیک آن را برایش فرستادم.»
با بررسی ادعای این مرد و تحقیقات بیشتر، مشخص شدمتهم با شکار افراد سادهلوح در فضای مجازی با آنها طرح دوستی میریخت و برای پولشویی از حساب بانکی آنها استفاده میکرد. سرانجام متهم اصلی دستگیر و در تحقیقات به جرم خود اعتراف کرد. پلیس فتای ایلام هم چندی قبل، متهمی را دستگیر کرد که با جلب اعتماد افراد به بهانه افزایش معدل حسابهای بانکی برای اعطای وام و دریافت تسهیلات بانکی، کارتهای بانکی شهروندان را میگرفت و با سوءاستفاده از آنها اقدام به کلاهبرداری از شهروندان میکرد. پلیس تهران هم مجرمی را دستگیر کرد که برای سایتهای شرطبندی کارت بانکی اجاره میکرد. متهم در بازجوییها گفت: با تبلیغات فریبنده و وعده میلیونر شدن، کارت بانکی افراد را با مبلغی ناچیز اجاره میکردیم و مجموعا از بیش از ۵۰ نفر کارت اجاره و در سایتهای شرطبندی از آنها استفاده میکردیم که حدود پنج میلیارد ریال در مجموع از این راه به دست آوردیم.
صفحات فروش و اجاره کارت بانکی
کافی است گشتی در شبکههای اجتماعی بهخصوص اینستاگرام بزنید و با صفحات اجاره یا فروش کارتهای بانکی روبهرو شوید که بهراحتی برای کار خود تبلیغ میکنند. ادمین یکی از این صفحات میگوید: «ما دنبال کلاهبرداری و پولشویی نیستیم و کارتها را به افرادی میدهیم که مشکلی برای دریافت کارت بانکی دارند. از خریدار پولی بابت خرید یا اجاره کارت بانکی میگیریم. از سوی دیگر با فروشنده یا اجاره دهنده قرارداد میبندیم که ۱۰درصد پولهای واریز شده به کارت به او تعلق میگیرد. اینطوری برای دیگران درآمدزایی کرده و مشکل افراد گرفتار را حل میکنیم.»
برخی از مشتریان این صفحات، اتباع افغان غیرمجازند که نمیتوانند در ایران کارت بانکی بگیرند و برای جابهجایی پول سراغ خرید یا اجاره کارت میروند.
مجازات اجاره کارت بانکی
براساس قوانین و مقررات، مسئولیت همه تراکنشها و مبادلاتی که از طریق حساب و کارت بانکی شهروندان انجام میشود، بهعهده دارنده صاحب حساب است و هیچ ادعایی مبنی بر اجاره دادن حساب برای مراجع قانونی، مالیاتی، انتظامی و قضایی قابل قبول نیست. یکی از دلایل فریب افراد برای در اختیار گذاشتن کارت بانکی خود تبلیغات جعلی کلاهبرداران سایبری تحتعنوان درآمد بالا در شبکههای اجتماعی با استفاده از اجاره کارتهای بانکی است. این در حالی است که اجاره کارتهای بانکی یکی از ابزارهای کلاهبرداران و مجرمان سایبری برای انجام فعالیت مجرمانه و پولشویی بهخصوص از طریق فضای مجازی همچون استفاده در سایتهای قمار و شرطبندی است. افراد سودجو و کلاهبرداران سایبری با سوءاستفاده از ناآگاهی و سادهانگاری برخی افراد با تبلیغات گسترده در شبکههای اجتماعی با وعده پرداخت میلیونی، کارت بانکی افرادی را که نیاز مالی دارند، اجاره کرده و از این حسابها در سایتهای مجرمانه مانند قمار و شرطبندی برای کلاهبرداری از شهروندان استفاده میکنند. مجرمان سایبری در اغلب موارد ردپای خود را حذف و اجارهدهندگان این حسابهای بانکی هستند که بهعنوان مجرم، شناسایی و پاسخگو باید باشند،این در حالی است که اجارهدهندگان حساب و کارت بانکی از کلاهبرداریهای میلیاردی که به نام آنها انجام شده، بیاطلاع هستند و در بسیاری از موارد طعمههای این شیادان اقدام به دریافت کارتهای مختلف از بانکها کرده و همه کارتهای خود را در اختیار این کلاهبرداران قرار میدهند. کارتهای اجارهای برای ارتکاب عمل مجرمانه بوده و میتواند گرفتاریهایی را برای صاحب آن بهدنبال داشته باشد. در صورتی که فردی حساب و کد ملی خود را به فرد دیگری اجاره دهد و به نحو فوق وجوهی را که منشأ آنها از اعمال مجرمانه بوده ، در حساب خود نگهداری کند یا موجب نقل و انتقال آن شود، علاوه بر معاونت در جرم اصلی و تحمل مجازات مقرر برای آن جرم، به جرم پولشویی نیز محکوم میشود. اگر فردی کارت خود را به دیگری واگذار کند و وجهی را که منشأ آن از اعمال مجرمانه بوده ، در حساب بانکی خود نگهداری یا جابهجا کند، علاوه بر معاونت در جرم اصلی و تحمل مجازات مقرر برای آن جرم، به پولشویی نیز محکوم میشود که مجازات آن استرداد تمام وجوه تراکنششده به اضافه سود بانکی مقرر و جزای نقدی به میزان یکچهارم مبلغ تراکنش شده است. همچنین طبق ماده ۲۷۴ قانون مالیات، دارندگان حسابها و کارتهای بانکی اجارهای، چه از طریق وکالت رسمی و چه از طریق واگذاری کارتهای بانکی به افراد غیر، بهعنوان فرار مالیاتی مجرم محسوب میشوند.