بی‌هوا دل به جاده نزنید

پاهایش صندلی چرخ‌داری بود که روی آن می‌نشست و یاد گرفته بود با استفاده از دست‌هایش اهرم صندلی را بچرخاند تا چرخ‌ها بچرخند و بتواند حرکت کند. استفاده از صندلی چرخ‌دار به‌جای راه‌رفتن برایش محدودیت‌هایی را ایجاد می‌کرد اما از همه چیز سخت‌تر برایش نگاه‌های دیگران بود. با تمام اینها او هم مانند آدم‌هایی که روی دو پای‌شان راه می‌رفتند درس می‌خواند، تلاش می‌کرد و دوست داشت زندگی کند. او یکی از میلیون‌ها معلولی بود که در دنیا زندگی می‌کنند و حتی یک روز جهانی به نام‌شان نامگذاری شده است. 

عامل ۳۰ درصد از معلولیت‌ها  
سالانه هزاران ایرانی به‌خاطر تصادفات دچار معلولیت می‌شوند وتصادف گوی سبقت را از سایر عوامل معلولیت در ایران ربوده است. تصادفات رانندگی اثر بالایی در بروز معلولیت‌ها دارد به‌طوری‌که حتی برخی گزارش‌ها ۳۰ درصد معلولیت‌ها را ناشی از تصادفات می‌دانند که البته گفته می‌شود عوامل انسانی در ۸۰ درصد تصادفات دخیل هستند. سیستم حمل‌ونقل عمومی، خودرو و جاده نیز در بروز تصادفات تاثیرگذار هستند. بخشی از عوامل تصادفات به خودرو، بخش دیگر به ایمنی راه‌ها و بخشی از آن به فرد بازمی‌گردد.

تصادفات، عامل نیمی از آسیب‌های نخاعی  
حوادث رانندگی یکی از علل مهم معلولیت به‌ویژه آسیب‌های نخاعی است. به‌طور متوسط سالانه حدود ۲۵۰۰ نفر از افراد در کشور دچار آسیب نخاعی می‌شوند که بیش از ۵۰ درصد آنها ناشی از حوادث جاده‌ای است و مجموع حمایت‌های سازمان برای یک فرد دارای آسیب نخاعی بسته به شدت آسیب و بعد خانوار، در زمینه‌های مختلف حدود ۳۵میلیون تومان است. برآوردها نشان می‌دهد که فقط هزینه‌های مراقبت، اقلام تجهیزات بهداشتی و توانبخشی، مناسب‌سازی منزل و معیشت برای هر فردی که در اثر حادثه یا تصادف دچار آسیب‌های نخاعی یا جسمی می‌شود حداقل ماهانه چهارمیلیون و ۵۰۰هزار تومان است.

معلولیتی که هست یا ایجاد می‌شود 
سلامتی قطعا یکی از بزرگ‌ترین نعمت‌های خداست اما گاهی‌وقت‌ها سلامتی ما آدم‌ها دستخوش مخاطراتی می‌شود و حتی ممکن است به انواعی از معلولیت دچار شویم. معلولیت‌ها انواع مختلفی دارند؛ معلولیت‌های جسمی، معلولیت‌های ذهنی یا معلولیت‌های اجتماعی. گاهی برخی افراد از بدو تولد با معلولیت پا به دنیا می‌گذارند. افرادی که ممکن است نابینا یا ناشنوا باشند یا از یکی از معلولیت‌های جسمی یا ذهنی رنج ببرند؛ اما حتی اگر سالم هم به دنیا بیاییم ممکن است یک حادثه یا بیماری ما را به دنیای معلولیت وارد کند. همچنان‌که سال‌هاست در کشورمان تصادفات رانندگی به‌عنوان یکی از جدی‌ترین عوامل معلولیت‌ها به‌شمار می‌روند و این حوادث آمار معلولیت‌ها را به‌شدت افزایش می‌دهد. 

مثلث حوادث رانندگی  
کارشناسان راهنمایی و رانندگی بی‌توجهی به جلو، سرعت غیرمجاز و سبقت غیرمجاز را سه عامل انسانی اصلی در بروز تصادفات رانندگی می‌دانند هرچند ناایمن بودن خودرو و جاده‌های ناایمن و حادثه‌خیز نیز بازیگر اصلی این میدان به‌شمار می‌روند. یکی از گروه‌هایی که بیشتر در معرض صدمات ستون‌فقرات و آسیب‌های نخاعی قرار دارند، دوچرخه‌سواران و موتورسواران هستند زیرا ضربه به سر و گردن و صدمات ستون‌فقرات مهم‌ترین علت مرگ و معلولیت در میان این گروه است که استفاده از کلاه ایمنی و پوشیدن لباس محافظ یکی از اولیه‌ترین نکات ایمنی در این دو گروه محسوب می‌شود.

تاوان یک لحظه غفلت  
فارغ از خودروهای ناایمن موجود در بازار کشور و جاده‌هایی که باید ایمن شود اما وقتی به سهم ۸۰ درصدی عامل انسانی در حوادث رانندگی می‌رسیم درمی‌یابیم این خود ما هستیم که باید بیش و پیش از هرکس دیگری دل‌مان برای خودمان بسوزد و نگران سلامت و آینده خود باشیم. یک لحظه غفلت، سرعت بیش از اندازه، یا بی‌توجهی به جلو به‌دلیل چک‌کردن گوشی تلفن همراه یا صحبت‌کردن با کنار دستی یا خوردن و آشامیدن همه جزو عواملی است که می‌تواند یک عمر پشیمانی به بار بیاورد و ما را از وادی سلامت به معلولیت بکشاند؛ رخدادی که اگرچه پایان راه نیست اما محدودیت‌هایی را برای ما به همراه می‌آورد و چالش‌های خاص خودش را دارد. 

راهکارهایی برای پیشگیری از تصادفات جاده‌ای 
۱- استفاده از کمربند ایمنی
۲- همراه‌داشتن جعبه کمک‌های اولیه و مثلث خطر 
۳- کنار زدن ماشین هنگام استفاده از تلفن‌همراه
۴- اجتناب از سرعت و سبقت غیرمجاز
۵- چکاپ ماشین قبل از سفر 
۶- استراحت‌های منظم در مسیرهای طولانی 
۷- انتخاب زمان مناسب سفر