درعین حال روزی جهانی به نام معلولان نامگذاری شده تا بیشتر درباره معلولان و معلولیت بدانیم. سوم دسامبر مصادف با دوازدهم آذر از سال۱۹۹۲ و از سوی مجمع عمومی سازمان ملل متحد به عنوان روز جهانی معلولین اعلام شده است. هدف از نامگذاری سوم دسامبر با عنوان روز جهانی معلولین افزایش آگاهی عمومی، درک و پذیرش افراد دارای معلولیت و تجلیل از دستاوردها و مشارکتهای آنهاست. اما در کنار این بد نیست بدانیم بسیاری از چهرهها و افراد نخبه در ایران و در تمام دنیا هستند که از نوعی معلولیت رنج میبرند. افرادی که اثبات کردهاند معلولیت ناتوانی نیست و خداوند توانمندیهای گوناگون را به شکل عادلانهای بین مخلوقاتش تقسیم کرده است. اما شاید بد نباشد چهرههای سرشناس معلول در ایران و جهان و موفقیتهایشان را با هم مرور کنیم. مروری که بی شک میتواند برای آن دسته از افرادی که در سلامت کامل به سر میبرند و برای زندگی شان منتظر یک معجزه هستند تلنگری جدی باشد!
کارآفرینی با ۷۰سانت قد
عروسکهای رنگارنگی که دستهای به ظاهر ناتوان و کوچک فریبا معصومی به آنها جان میبخشد. فریبا(مریم)معصومی سال۱۳۶۴ در روستای شولم فومن استان گیلان به دنیا آمد. دردوران کودکی به راشیتیسم مبتلا و باعث معلولیت شدیدش میشود. بدن او رشد طبیعی نداشت و فقط سرش رشد میکند و به جز چند انگشت و مچ دستش دیگر اعضای بدنش هیچ حرکتی ندارند. خواهر و برادرهایش که سر خانه و زندگیشان میروند تنهایی فریبا را مجاب میکند برای خودش یک سرگرمی دست و پا کند. در ۱۲سالگی نقاشی، هویهکاری و گلسازی را امتحان میکند و بعد به بافتن روی میآورد. فریبا کمکم از همان چند انگشتش که توان حرکت دارند نیز کمک میگیرد و بافتنیهای بیشتری تولید میکند. فریبا با همین کارهایی که انجام داده برای پدر و مادرش خانهای در فومن گیلان ساخته است و با هم زندگی میکنند.
رتبه ۲۵ کنکور که توان ورق زدن کتاب را هم ندارد!
سیداسماعیل نصراللهی دانشآموز ساروی توانست با معلولیت شدید جسمی و حرکتی رتبه ۲۵ کنکور سراسری رشته علوم انسانی را کسب کند. او جوان ۱۸سالهای است که نمیتواند هیچ یک از اعضای بدنش را حرکت بدهد اما این مسأله محدویتی برای کسب مدالهای رنگارنگ او نشده است. نصراللهی مدالهای افتخار بسیاری در رشته شطرنج دارد. این جوان معلول توانست در کنکور سراسری امسال رتبه ۲۵ رشته علوم انسانی را کسب کند!
پری حجیزاده، مادر این دانشآموز نخبه، روزهایش با پرستاری پسرش در منزل سپری میشود و شبهایش در بیمارستان امامخمینی ساری مشغول رسیدگی به بیماران است. او درباره نحوه درس خواندن فرزندش میگوید: پسرم به صورت درازکش درس میخواند و توان ورق زدن را ندارد و روزانه ۱۰تا۱۲ساعت درس میخواند.
کارآفرین معلول و حامی معلولان
سیدمحمد موسوی هم با وجود معلولیت، کارآفرین و مدیرعامل یکی از شرکتهای آرایشی بهداشتی است. وی سال ۱۳۳۳ در شهر قزوین متولد شد و در چهار سالگی به بیماری فلج اطفال مبتلا شد و با وجود محدودیت نسبتا شدید جسمی و حرکتی، هرگز در زندگی متوقف نشد. سیدمحمد موسوی درحال حاضر ۹۰درصد کارکنان فیروز را از معلولان استخدام کرده است و همچنین موسس چند NGO حمایت از معلولین است. وی میگوید: «معلولیت سرفصلی از عشق بازی با خداست، معلولیت گلی است که خداوند به آدمی هدیه میدهد تا او را عاشق خودش کند.»
موسوی میافزاید: «ما برای اولین بار در جهان یک تعریف نوین از معلولیت ارائه کردیم که بر اساس این تعریف: معلولیت محدودیت جسم است و تاریخ نشان میدهد انسان از پی کاهش محدودیتهای خود، سازنده بوده است. پس به واقع همه انسانها محدودند و در نتیجه افراد دارای معلولیت به علت محدودیت بیشتر باید سازندهتر باشند و نه محرومتر …»
فاطمه حمامی
حتما شما هم اثر نقاشی جذاب فاطمه حمامی از چهره رونالدو را دیدهاید که در سفر اخیر این فوتبالیست به کشورمان فاطمه اثرش را به رونالدو هدیه کرد. فاطمه حمامی، دختر هنرمند اهل کاشان است که ۸۰ درصد معلولیت دارد. فاطمه صرفا به خاطر چند لحظه دیر رسیدن اکسیژن هنگام به دنیا آمدن با خواهر دوقلویش، زهرا، دچار معلولیت شد. او توانسته است علیرغم این معلولیت نقاش چیرهدستی در سبک نقاشی پرتره شود. فاطمه به دلیل معلولیت به جای دست با پاهایش نقاشی میکشد. حساب رسمی لالیگا در توییتر از او به واسطه آثارش تشکر کرده است و از طرف اتحادیه فوتبال اسپانیا، لالیگا به بهانه تشکر بابت نقاشیهای او لباس رسمی رئال مادرید به فاطمه اهدا شده است. سلمان خان، ستاره سینمای هند هم به خاطر کشیدن پرترهاش توسط فاطمه با انتشار ویدئویی در صفحه اینستاگرام خود از او تشکر کرد. فاطمه حمامی تاکنون چهره بسیار از افراد مشهور ایرانی را نقاشی کرده است و در حال حاضر عضو افتخاری سازمان شهروند جهانی است.
نابغهای که فقط چشمش کار میکرد!
استیون هاوکینگ از جمله نوابغ معلول جهان بود که نبوغ او باعث شد تا او را آلبرت انیشتینی دیگر بنامند. این دانشمند نابغه معلول و فیزیکدان، کیهانشناس و نویسنده انگلیسی به مدت ۳۰سال دارنده کرسی ریاضیات لوکاس بود. او به دلیل فعالیت در زمینه کیهانشناسی و گرانش کوانتومی به ویژه درباره سیاه چاله شناخته شده است. استیون هاوکینگ سال۱۹۴۲ درآکسفورد متولد شد؛ درست درسالهای جنگ جهانی دوم. در سالهای آخر تحصیل هاوکینگ در آکسفورد، بیماری ALS او آغاز شد. درست زمانی که از پلهها زمین خورد و سرش به زمین برخورد کرد. این بیماری بخشی از نخاع، مغز و سیستم عصبی او را مورد حمله قرار داد و به تدریج اعصاب حرکتی بدنش را از بین برد. تضعیف ماهیچهها و فلج عمومی به مرور شکل گرفت. معمولا مبتلایان به این بیماری مدت زیادی زنده نمیمانند و این مدت برای استیون بین ۲ تا ۳سال پیشبینی شده بود. اما هاوکینگ زنده ماند و نظریات مانگاری را در حوزههای علمی از خود به یادگار گذاشت.
نابغه موسیقی ناشنوا!
شاید باورش سخت باشد که نابغه موسیقی دنیا ناشنوا بوده است! لودویگ ون بتهوون یکی دیگر ازمشاهیرمعلول جهان است. این نوازنده مشهور آلمانی در ۴۴سالگی تسلیم بیماری ناتوانی شنوایی شد. با این حال شنوایی برای این نوازنده بزرگ مانع پیشرفت نبود. یکی از آثار درخشانش در همین دوره ساخته شد. دورانی که او سمفونی شماره۹ را میساخت، کاملا ناشنوا بود. زمان ساخت این سمفونی تقریبا ۲ سال طول کشید. وقتی آن را اجرا کرد، صدایی نمیشنید و تنها با حرکت دست حاضران در صحنه متوجه تاثیرگذاری آن شد. مشکلات شنوایی بتهوون بین سالهای ۱۷۹۷ و ۱۷۹۸ آغاز شد. او در ۱۸۰۲ به نصیحت پزشکش وین را ترک کرد و برای یافتن آرامش به شهری به نام هایلیگنشتات در همسایگی وین رفت تا بتواند با این مشکل خود کنار بیاید. از آنجا که بتهوون در نواختن پیانو زبردست بود، به استفاده از آن در ساخت موسیقی ادامه داد و صدایش را با استفاده از وسایل مختلف بلندتر کرد. اما قویترین ساز بتهوون مغزش بود.
نابغهای که نه میدید و نه میشنید!
هلن آدامز کلر در ۲۷ماه ژوئن سال ۱۸۸۰ میلادی در ایالت آلابامای آمریکا به دنیا آمد. کودکی باهوش که از ۶ ماهگی ادای کلمات را آغاز کرد و از ۱سالگی راه رفتن را آموخت. اما در ۱۹ماهگی بر اثر ابتلا به یک بیماری عفونی بینایی و شنوایی خود را به طور کامل از دست داد. آن سالیوان، معلم ۲۰ساله هلن که خود نابینا بود بلافاصله بعد از آشنایی با هلن ۶ساله، حروف کلمه عروسک را روی کف دست او هجی کرد و بعد یک عروسک به او هدیه داد. بتدرج هلن متوجه رابطه بین هجی کردن حروف روی دست و دنیای اطراف خود شد. با کمک سالیوان هلن به موفقیتها و پیشرفتهای چشمگیری در دروس مختلف از جمله زبان فرانسه، ریاضیات، جغرافیا دست یافت. هلن کلر اولین نابینای ناشنوا بود که از کالج فارغالتحصیل شد. او مدرک لیسانس هنر را کسب کرد. او در تحولات سیاسی، اجتماعی و فرهنگی قرن ۲۰ نقش بسزایی داشت و مسائل بسیاری از جمله حقوق و مشکلات بانوان، صلح طلبی، رفاه معلولان، سوءتغذیه، کنترل بارداری ناخواسته و... را مورد بحث قرار داد. هلن، نویسندهای با آثار فراوان بود که دوازده کتاب و مقالههای بیشماری در زمینه نابینایی، ناشنوایی، مسائل اجتماعی و حقوق زنان در طول زندگیاش به رشته تحریر درآورده است.از آنجا که بتهوون در نواختن پیانو زبردست بود، به استفاده از آن در ساخت موسیقی ادامه داد و صدایش را با استفاده از وسایل مختلف بلندتر کرد. اما قویترین ساز بتهوون مغزش بود.