ناگفته‌های بازگشت حجاج در جنگ ۱۲ روزه

طبق گفته محمد امیرانی، مدیرعامل شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوایی ایران، تنها در سال جاری ۱۰پروژه عمده در فرودگاه‌های مختلف کشور ازجمله راه‌اندازی رادار‌های پیشرفته، احداث و نوسازی ترمینال‌ها، اجرای پروژه‌های عمرانی و زیرساختی و همچنین توسعه تجهیزات کنترلی و ایمنی به بهره‌برداری رسیده است. علاوه‌بر این، اقدامات ویژه‌ای برای بازگشت حجاج به کشور انجام شد. هرچند برخی از حجاج از طریق کربلا وارد کشورمان شدند، اما برخی دیگر از مرز‌های شرقی وارد شدند که در این باره محمد امیرانی، معاون وزیر راه و شهرسازی در گفت‌و‌گو با خبرنگار ما توضیح داد. 

به‌عنوان سؤال نخست بفرمایید با توجه به شرایط تحریم، مهم‌ترین دستاوردی که شرکت فرودگاه‌ها داشته چه بوده است؟
شما خیلی سریع رفتید سر اصل مطلب. اگر بخواهم به‌صورت مصداقی به این پرسش شما پاسخ دهم باید بگویم که از مهم‌ترین این اقدامات می‌توان به افتتاح و بهره‌برداری پروژه بهسازی سطوح و عوامل پروازی فرودگاه سیرجان با حدود هشت‌ماه تعجیل، افتتاح و بهره‌برداری پروژه بهسازی سطوح و عوامل پروازی فرودگاه کرمانشاه، تعمیر و راه‌اندازی هواپیمای دوموتوره آیلندر پس از ۱۶ سال زمینگیری توسط متخصصان مرکز وارسی پروازی شرکت فرودگاه‌ها، بهره‌برداری از رادار بومی فرودگاهی در فرودگاه آبادان، تخریب و قلع‌وقمع موانع پروازی در فرودگاه‌های کشور، انجام منظم عملیات حج تمتع ۱۴۰۴ و برقراری پرواز حج تمتع فرودگاه خرم‌آباد بعد از ۴۰ سال، مدیریت بحران و پشتیبانی از پرواز‌های امدادرسان برای اطفای حریق بندر شهید رجایی و پارک ملی گلستان توسط فرودگاه‌های بندرعباس و گرگان و ابلاغ دستورالعمل بهینه‌سازی مصرف انرژی به فرودگاه‌های کشور اشاره کرد. 
از سوی دیگر تکمیل پروژه‌های نیمه‌تمام فرودگاهی برای ارائه خدمات هرچه مطلوب‌تر به مردم، توجه جدی به جذب سرمایه‌گذاران بخش خصوصی و نیز افزایش درآمد‌های غیرهوانوردی با توجه به شعار سال و توجه به معیشت پرسنل، متخصصان و نخبگان شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوایی ایران از اهم برنامه‌های ما در دولت چهاردهم خواهد بود. 

آیا آماری از وضعیت اخیر اعزام و پذیرش مسافران در فرودگاه‌های کشور (در سال گذشته و امسال) در دست دارید؟ همچنین میزان نشست‌وبرخاست پرواز‌ها در فرودگاه‌های تحت مالکیت شرکت فرودگاه‌ها در این بازه زمانی چطور بوده است؟
این سؤالات را می‌توان به‌صورت کلی در آمار‌های زیر توضیح داد، به‌طوری‌که در سال گذشته میزان نشست‌وبرخاست پرواز‌های داخلی به ۲۸۱ هزار و ۷۹۹ پرواز، میزان اعزام و پذیرش مسافر به ۳۱ میلیون و ۸۴۸ هزار و ۶۸۴ مسافر و میزان جابه‌جایی بار از طریق ناوگان هوایی به ۲۶۷ میلیون و ۲۷۵ هزار و ۸۳۸ کیلوگرم بار رسید؛ ضمن این‌که در سال گذشته میزان نشست‌وبرخاست پرواز‌های بین‌المللی ۳۱ هزار و ۱۶۶ پرواز، میزان اعزام و پذیرش مسافر به سه‌میلیون و ۷۶۱ هزار و ۷۶۵ مسافر و میزان جابه‌جایی بار از طریق ناوگان هوایی به ۶۹ میلیون و ۹۹۷ هزار و ۱۶۰ کیلوگرم بار بود. به‌صورت‌کلی مجموع نشست‌وبرخاست پرواز‌ها در سال گذشته به ۳۱۲ هزار و ۹۶۵ پرواز، میزان اعزام و پذیرش مسافر به ۳۵ میلیون و ۶۱۰ هزار و ۴۴۹ مسافر و میزان جابه‌جایی بار از طریق ناوگان هوایی به ۳۳۷ میلیون و ۲۷۲ هزار و ۹۹۸ کیلوگرم بار رسید، اما در نیمه نخست سال‌جاری درمجموع ۱۵۲هزار و ۳۱۳ فروند هواپیما در این فرودگاه‌ها نشست‌وبرخاست کردند. آمار‌ها نشان می‌دهد که در شش‌ماهه نخست سال‌جاری ۱۶۳هزار و ۸۸۶ تن بار همراه مسافر و محموله‌های پستی نیز در این ۶۱ فرودگاه جابه‌جا شده است. در این مدت در فرودگاه‌های تحت مالکیت شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوایی ایران ۱۳۴هزار و ۱۷۵ فروند هواپیمای مسافری نشست‌وبرخاست کرده‌اند. در مدت یادشده درمجموع ۱۴میلیون و ۹۴۷هزار و ۸۰۵ مسافر در این فرودگاه‌ها اعزام و پذیرش شدند. در شش‌ماهه نخست امسال، ۱۴۳هزار و ۲۸۵ تن بار نیز همراه مسافر و محموله‌های پستی در ۴۹فرودگاه تحت مالکیت این شرکت جابه‌جا شدند. 

کدام فرودگاه بیشترین پرواز و حجم مسافر را داشته است؟
در شش‌ماهه نخست سال، در فرودگاه مهرآباد به‌عنوان نخستین فرودگاه پرتردد کشور، ۴۷ هزار و ۸۶ فروند هواپیمای مسافربری نشست‌و‌برخاست کردند و در مجموع پنج میلیون و ۱۳۳ هزار و ۸۴۴ مسافر در فرودگاه مهرآباد اعزام و پذیرش شدند. فرودگاه بین‌المللی شهید هاشمی‌نژاد مشهد به‌عنوان دومین فرودگاه پرتردد کشور نیز در شش‌ماهه نخست سال جاری، شاهد انجام ۳۰ هزار و ۲۸۳ فروند نشست‌و‌برخاست بود که در مدت یادشده درمجموع سه میلیون و ۹۴۱ هزار و ۳۴۷ مسافر در این فرودگاه تردد کردند. در فرودگاه بین‌المللی شهید دستغیب شیراز به‌عنوان سومین فرودگاه پرتردد کشور نیز در مدت یادشده ۱۰هزار و ۲۳۸مورد نشست‌و‌برخاست هواپیمای مسافربری انجام شده که در مجموع یک میلیون و ۱۰۴ هزار و ۱۲۷ مسافر نیز از این فرودگاه جابه‌جا شدند. فرودگاه‌های اهواز، اصفهان، تبریز، بندرعباس و کرمان نیز در همین بازه زمانی، به‌ترتیب شاهد انجام ۶۵۵۶، ۵۶۳۹، ۵۲۰۸، ۴۷۲۸ و ۳۰۳۰ مورد نشست‌و‌برخاست هواپیما‌های مسافربری بوده است. 

در سال جاری چه‌تعداد زائر برای حج تمتع از‌طریق خطوط هوایی عازم خانه خدا شده‌اند؟ در زمان بازگشت حجاج، جنگ تحمیلی اتفاق افتاد؛ برای این موضوع چه برنامه‌ای اجرا شد؟
در مراسم حج تمتع امسال، از ۱۵ اردیبهشت تا ۱۰ خرداد، بیش از ۶۳ هزار زائر از طریق ۲۲ فرودگاه کشور اعزام شدند و میانگین تاخیر پرواز‌ها به‌کمتر از ۱۵ دقیقه رسید. در زمان بازگشت، همزمان با حملات هوایی دشمن (جنگ تحمیلی ۱۲‌روزه) و بسته‌شدن موقت فضای کشور، جلسات فوق العاده‌ای در وزارت راه‌و‌شهرسازی برگزار شد و با رایزنی‌های گسترده، مسیر‌های جایگزین از شرق کشور باز شد. به این‌ترتیب، نزدیک به ۱۹هزار زائر از طریق فرودگاه‌های مشهد و زاهدان به کشور بازگشتند. 

در صحبت‌های‌تان به نخستین رادار فرودگاهی تمام‌ایرانی توسط متخصصان داخلی اشاره داشتید. در‌خصوص جزئیات و مشخصات این رادار بفرمایید.
با توجه به قدمت و فرسودگی سامانه‌های راداری کشور و ایجاد افزونگی و ارتقای پوشش راداری در منطقه جنوب‌غرب، این سامانه راداری در فرودگاه آیت‌الله جمی آبادان، مورد بهره برداری قرار گرفت. با توجه به وجود تحریم‌های ظالمانه دشمن، برای این پروژه بزرگ به‌توان متخصصان و فرزندان این کشور اعتماد کردیم و مطالعه، طراحی و ساخت رادار بومی را از سال ۱۳۹۸ با مشارکت متخصصان الکترونیک هواپیمایی شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوایی ایران و پژوهشکده فاوای دانشگاه صنعتی اصفهان آغاز کردیم. از جمله مزیت‌های این پروژه بزرگ می‌توان به بومی‌سازی ساخت رادار‌های MSSR فرودگاهی، پشتیبانی از سامانه راداری اهواز و افزایش پوشش راداری جنوب‌غرب کشور به‌منظور ارتقای ایمنی پرواز‌های داخلی و عبوری و استفاده از تکنولوژی MODES اشاره کرد که دارای قابلیت آشکارسازی بهتر و دقیق‌تری بوده و اطلاعات بیشتری از پرواز را در اختیار کنترلر ترافیک هوایی قرار می‌دهد. این در‌حالی است که با این پروژه به‌میزان حدود ۸۰۰هزار یورو صرفه‌جویی ارزی انجام شده است. این رادار در‌صورت بازاریابی مناسب، قابلیت فروش و ارائه خدمات پس از فروش به کشور‌های خارجی را خواهد داشت. 

آیا برای جذب سرمایه‌گذاران بخش خصوصی قدمی برداشته شده است؟
در راستای تحقق شعار سال و حرکت در مسیر افزایش سرمایه‌گذاری‌ها در فرودگاه‌های کشور، روند سرمایه‌گذاری‌های بخش خصوصی در پروژه‌های فرودگاهی تسهیل شده و با توجه به تدوین طرح جامع فرودگاهی که با در نظر گرفتن قوانین و مقررات توسعه شهری آماده شده، هرگونه ساخت‌و‌ساز (در قالب پروژه سرمایه‌گذاری با مشارکت بخش خصوصی) در فرودگاه‌های کشور با اخذ مجوز از مراجع قانونی انجام شده و حتی پس از انقضای قرارداد سرمایه‌گذاری مربوطه، اولویت بهره‌برداری مجدد می‌تواند با همان سرمایه‌گذار باشد. 

آیا بخش خصوصی سرمایه‌گذاری‌ای در حوزه‌هایی که معرفی کرده‌اید، انجام داده است؟
احداث ترمینال ۱۲۰ هزار مترمربعی فرودگاه مهرآباد را باید سرآمد این سرمایه‌گذاری‌ها دانست به‌طوری‌که در این طرح بزرگ ملی، ظرفیت اعزام و پذیرش مسافر در فرودگاه بین‌المللی مهرآباد به ۳۰ میلیون مسافر در سال افزایش می‌یابد و پارکینگ طبقاتی ۲۸۵ هزار مترمربعی آن نیز ظرفیت پذیرش ۷۷۸۰ خودرو را پیدا خواهد کرد و رتبه خدمات فرودگاهی در این ترمینال به رتبه A افزایش خواهد یافت. هتل فرودگاهی در فرودگاه مشهد در ۱۴ هزار مترمربع با بیش از ۲۵۰ اتاق در اراضی فرودگاه مشهد احداث می‌شود و هزینه سرمایه‌گذاری آن نیز بیش از ۵۰۰۰ میلیارد ریال برآورد شده است. تکمیل ترمینال پرواز‌های خارجی و طرح احداث مجموعه بزرگ گردشگری سلامت و کترینگ (۲۰۰۰ مترمربع) فرودگاه شیراز با بیش از ۱۰۰۰ میلیارد ریال، ساخت پارک لجستیکی و احداث پارک آموزش‌و‌فناوری حمل‌و‌نقل یا مجموعه‌های هنرستان حمل‌و‌نقل و آموزش هوانوردی عمومی و استقرار شرکت‌های دانش‌بنیان در فرودگاه بندرعباس با ۷۰۰۰ میلیارد ریال به‌منظور توسعه حمل‌و‌نقل ترکیبی و احداث جایگاه تشریفات اختصاصی در فرودگاه کرمان با سالن‌های کنفرانس و سوئیت‌های اقامتی با ۱۵۰۰ میلیارد ریال و احداث نیروگاه‌های خورشیدی در فرودگاه‌های بم، رفسنجان، جیرفت و سیرجان در استان کرمان، از مهم‌ترین اولویت‌های سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در فرودگاه‌های کشور است. 

برای افزایش درآمد‌های شرکت چه برنامه‌ای دارید؟
درآمد‌های شرکت فرودگاه‌ها از دو محل هوانوردی و غیرهوانوردی تامین می‌شود و برای بهبود وضعیت درآمد‌های شرکت فرودگاه‌ها، تمرکز بر رشد سرمایه‌گذاری‌های بخش خصوصی در پروژه‌های درآمدزایی فرودگاهی در دستور کار قرار گرفته است. تلاش می‌کنیم با یک برنامه‌ریزی مدون و دقیق در زمینه رشد سرمایه‌گذاری‌ها، بین درآمد‌های هوانوردی و غیرهوانوردی شرکت توازن نسبی برقرار کنیم که به‌منظور عملیاتی‌شدن این رویکرد مهم در اقتصادی کردن فرودگاه‌ها، هم‌اکنون ۱۴بسته سرمایه‌گذاری با مشارکت بخش خصوصی در فرودگاه‌های کشور آماده شده است.