جام جم آنلاین؛ این افراد در شرایطی که بسیاری از استانهای کشور از جمله کرمانشاه با نرخ بیکاری بسیار بالایی مواجهند، در برخی فرصتهای شغلی مشغول شده و بازار کار را برای نیروها و کارگران داخلی تنگ میکنند.
اگرچه حضور نیروهای کار اتباع اکنون بیشتر در استانهای شرقی و برخی کلانشهرها مشهود است اما استانهای غربی از جمله کرمانشاه نیز از این موضوع در امان نیستند و خطر به کارگیری اتباع غیرمجاز در مشاغل کرمانشاه نیز بسیار جدی است.
اگرچه اکنون هنوز حضور اتباع غیرمجاز در کرمانشاه چندان جدی نیست اما اگر تدابیر لازم اندیشیده نشود، این معضل گریبانگیر کرمانشاه نیز خواهد شد.
در حالیکه بسیاری از جوانان کرمانشاه بیکار هستند و یا برای داشتن شغلی با حداقل حقوق و مزایا راهی دیگر استانهای دور و نزدیک کشور میشوند، این نگرانی وجود دارد که برخی مشاغل در اختیار اتباع قرار گیرد.
خصوصا مشاغل بخش کشاورزی که امکان رصد آنها دشوار است میتواند فرصت خوبی برای کارگران اتباع باشد و ورود نیروی کار افغان به این بخش، بسیار نگران کننده خواهد بود زیرا بخش کشاورزی حجم زیادی از اشتغال کرمانشاه را به خود اختصاص میدهد و اگر این بخش توسط اتباع پُر شود شاهد موج بیکاری فزایندهای خواهیم بود.
طی چند وقت اخیر با جدی شدن ورود اتباع به کشور، مسئولین استان و حتی استاندار نیز بارها هشدار دادند که بکارگیری اتباع غیرمجاز در کرمانشاه تخلف است و حتی طرحهایی نیز برای برخورد و جمع آوری اتباع غیرمجاز اجرا شد.
حمزه سلیمانی مدیرکل اتباع و مهاجرین خارجی استانداری کرمانشاه نیز چندی قبل اعلام کرده بود که اجازه نمیدهیم فرصتهای شغلی کرمانشاه و بسترهایی که دولت برای اشتغال ایجاد کرده در اختیار اتباع غیرمجاز قرار گیرد.
وی همچنین از برخورد جدی با کارفرمایانی که اتباع خارجی را به کار میگیرند خبر داد و بر این نکته نیز تاکید کرد که اشتغال بخش کشاورزی کرمانشاه باید در اختیار مردم استان باشد.
اما اینکه چرا استفاده از اتباع غیرمجاز برای کارفرمایان اغواگر است چند دلیل اصلی دارد که مجتبی آقاخانی دانشجوی دکترای جامعهشناسی اینگونه به آن پاسخ میدهد که توقع پایین و عدم نیاز به بیمه از سوی اتباع غیرمجاز از مهمترین این دلایل است.
وی با بیان اینکه اتباع غیرمجاز مدارک هویتی برای سکونت و کار مجاز در کشور ما را ندارند و از همین رو از اساس امکان بیمه کردن آنها نیست، افزود: اینکه هزینه بیمه بیش از یک میلیون تومانی برای هر نفر از دوش کارفرما بیفتد برای کارفرمایان بسیار جذاب است.
این جامعهشناس خاطرنشان کرد: از سوی دیگر اتباع غیرمجاز امکان ثبت شکایت و مطالبه حقوق خود از کارفرمایان را ندارند از همین رو کارفرمایان به هر اندازه که بخواهند به آنها پرداخت میکنند و در اکثر مواقع حتی حداقل حقوق اداره کار نیز به کارگران افغان داده نمیشود.
آقاخانی افزود: از سوی دیگر بسیاری از این اتباع حتی دستمزد چندانی را طلب نمیکنند و حاضرند تنها به ازای یک جای خواب و غذا به مشاغلی مانند نگهبانی و … مشغول شوند.
وی از اتباع غیرمجاز به عنوان نیروی کار کم توقع، کم هزینه و بی خطر یاد کرد که حتی اگر حقوقش تضییع شود امکان شکایت و خطری برای کارفرما ندارد و از همین رو کارفرمایان نیز راغب به جذب آنها هستند.
این جامعهشناس برخورد با کارفرمایانی که اتباع غیرمجاز را به کار میگیرند را غیر منطقی و بی تاثیر دانست و اظهارداشت: بسیاری از این اتباع غیرمجاز به کار گرفته شده اصلا قابل شناسایی نیستند زیرا در مزارع کشاورزی، انبارها، کارگاههای کوچک و زیرزمینی، کیوسکهای نگهبانی و … مشغولند که امکان رصد آنها نیست.
آقاخانی از تبعات این پدیده نیز یاد کرد که در درجه اول چون باعث فشار کار زیاد به اتباع در ازا دریافتی کم میشود میتواند زمینه ساز بروز انواع جرایم در این قشر گردد. به علاوه در بلندمدت باعث میشود ذائقه کارفرمایان نیز به سمت بهرهکشی از نیروی کار برود که بسیار پدیده خطرناکی است.
وی معتقد است، اشغال فرصتهای شغلی توسط اتباع میتواند به موج بیکاری و مهاجرت نیروی کار کرمانشاه نیز دامن بزند و از همین رو لازم است متولیان امر پیش از وقوع هرگونه مشکل جلوی این امر را بگیرند.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد