مؤثرتر از درمان

محمدرضا برازجانی-خبرنگار

طرح «پویش ملی سلامت» افراد بالای 18سال جامعه را از نظر دیابت و پرفشاری خون، ارزیابی و غربالگری ‌کرد. بنا بر بررسی های صورت گرفته و پایش آمارهای موجود 40 درصد از افراد با فشار خون بالا و یک چهارم دیابتی‌های کشور، از بیماری خود اطلاعی ندارند. هدف اصلی «پویش ملی سلامت» شناسایی سریع‌تر این افراد، کاهش عوارض ناشی از بیماری دیابت و فشارخون و در نهایت ارتقای سلامت جامعه است؛ زیرا شناسایی زودتر می‌تواند به درمان دیابت و درمان فشارخون کمک زیادی کند.

پویش ملی غربالگری در استان بوشهر

در میان هزار و یک نوع مرض و درد که این روزها جامعه را تحت تاثیر قرار داده و سلامت افراد را تهدید می کند ((دیابت)) و ((پرفشاری خون)) به عنوان بیماری خاموش در جامعه گسترش یافته و این بیماری ها که به ((ام الامراض))مشهورند عاملی برای بسیاری از بیماریهای خطرناک و تهدیدکننده سلامت مردم قلمداد می شوند.

به باور کارشناسان و متخصصان بهداشت، عوارض بسیار شایعی همچون حملات قلبی، سکته های مغزی ، نارسایی پیشرفته کلیه ، دیالیز و قطع عضو از یک سو و تحمیل هزینه های سنگین به بیماران، خانواده ها، جامعه و دولت از سوی دیگر ،خسارت های فراوانی است که ریشه در فراگیر شدن این دو بیماری دارند.

سطوح مختلف پیشگیری و مقابله با بیماری

 برای مقابله با عوارض دردسرساز این بیماری ها در سطح اول پیشگیری اهمیت فراوانی دارد و روش­های سالم زندگی (سبک زندگی سالم) تا حد زیادی از بروز آن­ها پیشگیری می­کند.افزون بر این پیشگیری سطح دوم یعنی شناسایی و پیگیری به موقع مبتلایان به این دو بیماری، می­تواند روند پیشرفت آن را کند کرده و زندگی هزاران نفر را و تعداد بیشتری از خانواده­ها را نجات داده و در هزینه­های مربوط به سلامت صرفه­جویی نماید.

اهداف طرح «پویش ملی سلامت»

        وزارت بهداشت جمهوري اسلامي ايران از آبان ماه امسال طرح «پویش ملی سلامت» افراد بالای 18سال جامعه با هدف افزایش نسبت شناسائی و شروع مراقبت و درمان در بیماران مبتلا به دیابت و پرفشاری خون در کشور و همچنین افزایش آگاهی جامعه نسبت به عوامل خطر، پیامدها و اهمیت تشخیص زودرس و کنترل دیابت و  فشارخون بالا را  با مشارکت و تعامل معاونت بهداشت، معاونت درمان و معاونت آموزشي وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي وکلیه دانشگاه‌ها،دانشکده‌های علوم پزشکی کشور و دانشکده‌های پزشکی، بهداشت، پرستاري و مامایی و هيئت مديره هاي نظام پزشكي به اجراء در آورد. در اين بررسی به غربالگري و گردآوری، پردازش و تحلیل داده‌های مهم‌ترین عامل خطر دیابت و فشارخون بالا پرداخته شد.

جزییات اجرای طرح در استان بوشهر

در استان بوشهر این طرح از تاريخ20/8/1402 تا 30/10/1402 در مراكز خدمات جامع سلامت ، خانه های بهداشت و پایگاه‌های بهداشتی توسط مراقبین سلامت ، ماما و بهورزان و همچنین پزشک مرکز پذیرش و غربالگری انجام شد علاوه بر آن در ایستگاه های مستقر در سطح شهر نیز غربالگری افراد واجدشرایط اجرا گردید.

مدیر گروه پیشگیری از بیماری های غیرواگیر دانشگاه علوم پزشکی استان بوشهر با اشاره به نحوه برنامه ریزی و اجرای طرح پویش ملی سلامت در سطح استان بوشهر می گوید:پس از فراخوان و اطلاع رساني همگاني ،  افراد گروه هدف در مراکز خدمات جامع سلامت ، خانه های بهداشت ، پایگاه های سلامت و همچنین مکان های استقرار تیم های ثابت و سیار غربالگر  مورد پذیرش قرار گرفتند . پس از انجام پرسشگری در مورد اطلاعات عمومی و تاریخچه بیماری هر فرد ، فشارخون این فرد اندازه گیری و اطلاعات ایشان در پرسشنامه سامانه ثبت گردید و با بررسی موارد تکمیل شده و افراد مشمول اندازه گیری قندخون به آزمایشگاه های مراکز خدمات جامع سلامت جهت اندازه گیری قندخون ارجاع شدند.

دکتر((فاطمه ثابت)) می افزاید: در صورتی که فرد پس از اندازه گیری فشارخون توسط تیم سلامت ، از افراد نیازمند ارجاع تلقی می شد با برگه ارجاع فوری یا غیرفوری ( بنا به شرایط فرد ) به پزشک مرکز خدمات جامع سلامت ارجاع داده شد.همچنین افرادی که توانایی اندازه گیری فشارخون و قندخون خود را با دستگاه های فشارخون و قندخون خانگی داشتند در صورت عدم مراجعه حضوری ، به صورت آنلاین اطلاعات خود را در سامانه health.mci.ir  ثبت نمودند.

پوشش 89درصدی غربالگری در مناطق شهری و روستایی

        وی با بیان این که جمعیت افراد 18 سال و بالاتر استان بوشهر آماری حدود 802995 نفر بود که  89% یعنی 711601 نفر از این افراد تحت پوشش غربالگری دیابت و پرفشاری خون در پویش ملی سلامت قرار گرفتند ادامه می دهد: از این افراد 360424 نفر مرد و 351177 نفر زن که تعداد 511666 نفر ساکن مناطق شهری ، 199935 نفر ساکن مناطق روستایی استان بوشهر را شامل می شد.

دبیر پویش ملی دیابت و فشار خون بالا استان بوشهر خاطر نشان می کند:در زمان اجرای پویش ملی سلامت، از افراد غربالگری شده تعداد 12511 نفر پره دیابت و 144264 نفر پیش فشارخون داشته و تعداد 3223 نفر مبتلا به پرفشاری خون و 1750 نفر مبتلا به دیابت شناسایی شدند .

دکتر ((فاطمه ثابت))تصریح می کند: افراد مبتلا به دیابت و پرفشاری خون جهت انجام مراقبت های ماهیانه توسط مراقبین سلامت یا بهورزان مورد پیگیری قرار خواهند گرفت . علاوه بر آن می توانند از خدمات مراقبت پزشک به صورت هر سه ماه یکبار بهره مند گردند. همچنین افرادی که تحت عنوان پیش فشارخون و پره دیابت شناسایی شده اند جهت انجام مشاوره توسط کارشناس تغذیه و پزشک ، پیگیری خواهند شد.