براساس نتایج انتخابات شهرداریهای ترکیه، حزب جمهوری خلق ترکیه توانسته ۳۷درصد آرا رابهدست بیاورد وحزب حاکم عدالت و توسعه نیز توانسته ۳۶ درصد آرا را به خود اختصاص دهد وبه این ترتیب حزب جمهوری خلق ترکیه برای اولینبار بعد از حدود چهار دهه، حزب اول ترکیه شد.همچنین حزب دوباره رفاه به رهبری فاتح اربکان توانست ۶درصد آرا را کسب کند و بهعنوان سومین حزب در این انتخابات قدرتنمایی کند.
شکست در جبران شکست
انتخابات شهرداریهای ترکیه درحالی روزیکشنبه برگزار شد که تمرکز اصلی این انتخابات بر دو کلانشهر استانبول و آنکارا بود، چرا که اکرم اماماوغلو، شهردار استانبول با پیروزی در انتخابات۲۰۱۹، بزرگترین ضربه انتخاباتی دو دهه قدرت را به اردوغان و حزب عدالت و توسعه وارد کرده بود و اکنون حزب حاکم عدالت و توسعه بهدنبال جبران شکست انتخابات قبلی در شهر مهم استانبول و آنکارا پایتخت بود.رجب طیب اردوغان در اردیبهشت سال گذشته، برای سومینبار به مقام ریاستجمهوری ترکیه رسید و در همان شب اعلام پیروزی، آشکارا گفته بود که پس گرفتن کلید استانبول و آنکارا از اهداف حیاتی حزب حاکم است. اما با وجود بهکارگیری تمام امکانات دولتی، نه فقط درمسیرپس گرفتن آنکارا و استانبول ازمخالفان شکست خورد، بلکه شهرهای دیگری را هم از دست داد و میزان اختلاف برندگان آن قدر بالا بود که حتی قبل از پایان شمارش آرا، مخالفان ظفرمندانه سخنرانی کرده و از هواداران خود تشکر کردند. حالا اردوغان سیاستمداری است که حزب او، هم دولت را در اختیار دارد و هم اکثریت کرسیهای پارلمان را. اما بخش عظیمی از شهرداریها و انجمنهای شهرها را از دست داده و در نتیجه در حوزه گسترده خدمات و توسعه شهری و بسیاری از مسائل تجاری، صنفی و مسائل مرتبط با مدیریت شهرها، با چالش روبهرو شده است.
واکنش اردوغان
پس از مشخص شدن نتایج انتخابات، اردوغان برای نخستینبار در۲۲سال گذشته،درشرایطی در بالکن ساختمان حزب خود به ایراد سخنرانی انتخاباتی پرداخت که این بار نه در مقام برنده، بلکه بهعنوان بازنده بزرگ، بهطور شفاف اعلام کرد که پیام مردم را دریافت کرده است.وی گفت:«متأسفانه به نتیجهای که امیدوار بودیم نرسیدیم اما انتخابات محلی برای ما پایان نیست، بلکه یک نقطهعطف است.»
اردوغان بابیان اینکه اراده مردم ترکیه درپای صندوقهایرأی آشکار شد،توضیح داد: «نتایج انتخابات شهرداریها را با صراحت تحلیل خواهیم کرد و خود را با نقد سازنده بررسی میکنیم.»وی همچنین افزود: «این یک دستاورد بزرگ برای دموکراسی ما است که چنین انتخاباتی داشته باشیم که در آن شهروندان به دلخواه خود رأی دهند.»اردوغان با بیان اینکه تا سال ۲۰۲۸ که دور بعدی انتخابات ریاستجمهوری است، چهار سال زمان باقی مانده، گفت: در این دوره تلاش میکنیم اشتباهاتمان را جبران کنیم.
چشمانداز آینده
به نظرمیرسدکه پیروزی احتمالی اماماوغلو،انتظارات برای تبدیل شدنش به یک رهبر ملی درآینده راافزایش خواهدداد. اکونومیست در گزارشی نوشت که نتایج انتخابات، بهشدت تحت تاثیر بحران اقتصادی بوده و با توجه به شرایط فعلی، بعید نیست که اماماوغلو، در آینده نامزد انتخابات ریاستجمهوری شود و ازمردم رأی بگیرد.رویترز تحلیل کرد، یکی از عوامل علیه اردوغان، افزایش حمایت از حزب اسلامگرای رفاه نو بهدلیل موضع تند این حزب علیه اسرائیل درخصوص جنگ غزه و دیگری نارضایتی از مدیریت اقتصادی حزب عدالت و توسعه است.ازنکات قابل توجه این انتخابات این بودکه برای نخستینبار در۲۰سال گذشته، پایینترین میزان مشارکت مردم ترکیه در انتخابات ثبت شدو۷۸درصد ازواجدان شرایط رأی دادن،پای صندوقهارفتند. این در حالی است که مردم این کشور بارها مشارکت بالای ۸۵ درصد را به نمایش گذاشتهاند.