شوخی مالیات با دود و دم

داده‌های آماری بسیاری در این میان وجود دارد که هشدارآمیز است، همین چند روز پیش حسین فرشیدی، معاون بهداشت وزارت بهداشت از مرگ سالانه ۵۰ هزار نفر ایرانی به‌دلیل مصرف دخانیات خبر داده بود که این آمار در جهان هم هولناک است. سن مصرف دخانیات در جهان از جمله ایران به ۱۳سالگی رسیده است. درجهان ۳‌درصد دختران و ۶‌درصد پسران ۱۳ تا ۱۵ ساله سیگار مصرف می‌کنند. سازمان جهانی بهداشت اعلام کرده است که سالانه بیش از هشت میلیون آدم در سراسر دنیا به‌دلیل مصرف سیگار جان خود را از دست می‌دهند. در عین حال داده‌های جهانی نشان می‌دهد مصرف سیگار در جهان از۲۰ سال پیش، رو به کاهش است. در کشور‌های نیجریه، ژاپن و برزیل بخش زیادی از مردم گفته‌اند درسال۲۰۲۳ هرگز سیگار نکشیده‌اند. حال این سؤال پیش می‌آید که چرا مصرف سیگار در جهان کاهش پیدا کرده است؟ بسیاری از کشور‌ها برای کاهش مصرف سیگار درکنار آگاهی‌بخشی درحوزه سلامت و خطرات مرتبط با مصرف سیگار و بیماری‌های مرتبط با آن مثل سرطان ریه، بیماری‌های قلبی و تنفسی، مالیات بر سیگار را نیز افزایش می‌دهند. بر‌اساس گزارش سازمان جهانی بهداشت، افزایش مالیات بر سیگار در کشور‌های با درآمد بالا،  مصرف سیگار را ۴‌درصد و در کشور‌های با درآمد متوسط و پایین حدود ۵‌درصد کاهش داده است. از دیگر اقدامات برای کاهش مصرف سیگار محدودیت تبلیغات و ممنوعیت سیگار در اماکن عمومی است که می‌تواند تا حدی بر کاهش مصرف آن مؤثر باشد. برخی پژوهش‌ها در ایران افزایش مالیات بر سیگار را در کاهش مصرف سیگار کم اثر می‌دانند، چرا که معتقدند افراد به جای ترک سیگار یا کاهش مصرف به سمت سیگار‌های ارزان‌قیمت یا قاچاق می‌روند. باوجوداین افزایش مالیات بر سیگار اثر بازدارندگی برای افراد غیرسیگاری دارد. سازمان جهانی بهداشت به‌صرفه‌ترین ومؤثرترین راه برای کاهش مصرف سیگار و عوارض بلندمدت آن را وضع مالیات‌های بالا می‌داند و از آن حمایت می‌کند. درایران، اما این افزایش مالیات تاثیر چندانی نداشته و متاسفانه بر تعداد افرادی که سیگار استعمال می‌کنند افزوده است.