در این نوشتار نحوه محاسبه قیمت برق به زبان خیلی ساده آمده است، به طوری که هر یک از ما میتوانیم با الگو گرفتن از این محاسبه ساده، حدود تقریبی قبض برق مصرفی ماهانه خود را بهراحتی محاسبه کنیم. تعرفه برق مشترکان خانگی بهصورت پلکانی محاسبه میشود. به عبارت دیگر با افزایش مصرف برق، نرخ هر کیلووات ساعت بهصورت پلکانی افزایش مییابد. معیار تعیین مصرف، الگوی مصرف است. الگوی مصرف به گونهای محاسبه میشود که ۷۵ درصد مشترکان کمتر از آن مصرف برق در ماه دارند. سایر پلههای مصرف به شرح ذیل است:
۱. تا الگوی مصرف (۷۵ درصد مشترکان)؛
۲. از الگو تا ۱.۵برابر آن (۱۵ درصد مشترکان)؛
۳. از ۱.۵تا ۲.۵برابر آن (۸ درصد مشترکان)؛
۴. بیش از ۲.۵برابر الگو، ۲درصد مشترکان مشمول هستند.
الگوی مصرف در مناطق عادی کشور در ماههای گرم (خرداد تا شهریور) ۳۰۰ کیلووات ساعت است. بهطور مثال اگر یک مشترک در ماه ۳۰۰ کیلووات ساعت برق مصرف کند، نرخ برق آن به ازای هر کیلووات ساعت حدود ۱۳۰ تومان و بهای انرژی مصرفی ماهیانه آن نیز (۳۰۰ کیلووات ساعت) برابر۳۶هزار تومان خواهد بود.حال اگر یک مشترک در ماه ۴۵۰ کیلووات ساعت برق مصرف کند، نرخ برق برابر ۳۹۰ تومان به ازای هر کیلووات ساعت و بهای انرژی در ماه برابر ۱۷۵ هزار تومان خواهد شد. به عبارتی با افزایش ۱.۵برابری مصرف، نرخ برق سهبرابر و مبلغ ۴.۵برابر میشود. طبق اعلام توانیر، همچنین اگر مصرف یک مشترک در ماه به ۷۵۰ کیلووات ساعت برسد، نرخ انرژی ۸۲۱ تومان به ازای هر کیلووات ساعت و مبلغ آن نیز ۶۱۵ هزار تومان خواهد شد. به عبارت دیگر با ۲.۵برابر شدن مصرف، نرخ برق ۶.۳برابرو مبلغ آن ۱۷ برابر میشود. در این میان ۲درصد مشترکان که بیش از ۲.۵برابر الگو مصرف میکنند، مصرف ماهانهشان حدود ۱۰۰۰کیلووات ساعت میشود که نرخ برق آن برابر ۱۳۰۰ تومان و بهای برق ماهیانه نیز حدود یک میلیون و ۳۰۰ هزار تومان خواهد بود.به عبارتی با مصرف ۳.۳ برابری نسبت به مشترکان تا الگو، نرخ برق ۱۰برابر ومبلغ برق مصرفی ۲۶برابر افزایش مییابد.حال اگربه اعدادوارقام بالا، ۱۰درصد مالیات بر ارزشافزوده، ۱۰درصد عوارض برق، شش تومان به ازای هر کیلووات ساعت پول گاز (برای مشترکان زیر الگو) و ۱۲ تومان برای مشترکان بیش از الگو و ۷۵۰۰ تومان بابت بیمه همگانی اضافه کنیم، مبلغ تقریبی قبض برق ماهانه هر مشترک به دست میآید.