یک نه و هزار دردسر!

البته مدتی است که آستانه تحمل افراد هم بسیار پایین آمده و برخی با یک نه گفتن ساده، از کوره در می‌روند و بعضا هم به اتفاقات ناگوار و رفتارهای غیرمنطقی منجر می‌شود. ازبدماجرا،درخواست‌کردن نیز ما را در شرایط طردشدن و مورد پذیرش قرارنگرفتن و همین «نه‌شنیدن» قرار می‌دهد. اما چرا برخی تمایل دارند تا در تمام موقعیت‌‌ها پاسخ مثبت از سوی دیگران دریافت کنند؟ دلیل رفتار آنها چیست؟

مهم نیست در چه جایگاهی هستید یا چند سال دارید، اما نه‌شنیدن همیشه ناراحت‌کننده است. قطعا اولین باری را که با شنیدن نه گریه کرده‌‌اید، پا به زمین کوبیده‌‌اید یا به غذا لب نزده‌‌اید را به یاد نخواهید آورد. طعم تلخ این احساس را خیلی پیش‌تر از آن‌که درکی از زندگی داشته باشید چشیده‌‌اید و حالا به‌‌نوعی با این احساس سر و کار دارید. یکی از مهارت‌های زندگی و ارتباطی توانایی نه گفتن و نه‌شنیدن است. از طرفی میل به تاییدشدن و مورد احترام قرارگرفتن، درهمه آدم‌ها و درتمام سنین وجود دارد. هیچ کودکی دوست ندارد به‌خاطر کارش او را دعوا کنند،حتی کودکان خردسال، از این‌که مورد سرزنش وشماتت قرار گیرند، احساس ناراحتی می‌کنند. شاید این نشان می‌دهد که تبعات نه‌شنیدن از همان دوران کودکی شکل گرفته و در بزرگسالی به انواع مختلفی خود را بروز می‌دهد.
     
تاثیر نه‌شنیدن بر مغز
تحقیقات نشان می‌دهد افرادی که از سلامت روان بالاتری برخوردارند، توانایی نه گفتن و نه‌شنیدن بالاتری دارند. بااین‌حال نه‌شنیدن درد دارد! حال این تجربه را در رابطه دوستانه داشته‌اید یا آن را در محیط کار تجربه کرده‌‌اید. به‌هرحال احساس مورد پسند نبودن تجربه ناخوشایندی است که کمتر کسی توان مواجهه چندباره با آن را دارد. جالب است بدانید که درد شنیدن نه و رد شدن به‌‌واسطه دیگران دقیقا در بخشی از مغز احساس می‌‌شود که پیام درد فیزیکی را می‌‌گیرد.سهیل رضایی، روان‌شناس در گفت‌وگو با جام‌جم و در پاسخ به این سؤال که چرا برخی افراد تحمل نه‌شنیدن را ندارند، می‌گوید: «هر دلیل و احتمال مختلفی می‌تواند در این موضوع دخیل باشد اما مهم‌ترین علت آن، تاب‌آوری پایین افراد در نقاطی از زندگی است. احتمال دارد با نه‌شنیدن آسیب جدی ببینند. این افراد فکر می‌کنند که نه‌شنیدن به نوعی طردشدن و پذیرفته‌نشدن است. ازسوی دیگر، چالش‌های متنوع روحی و روانی می‌تواند آنان را با این موضوع درگیر کند.»افرادبسیاری هستندکه ازنه‌شنیدن فراری هستند وبه عبارتی ظرفیت نه‌شنیدن را ندارند.این افراد گاهی که جواب نه می‌شنوند با خود می‌گویند که دیگر از کسی درخواست کمک نمی‌کنند، چراکه اگر دفعه بعد هم با پاسخ منفی مواجه شوند قطعا تحملش را نخواهند داشت و شاید دست به کاری بزنند که یک عمر پشیمانی برای‌شان داشته باشد.

جای خالی آموزش مهارت نه‌شنیدن
مهارت نه‌شنیدن نیز به اندازه نه گفتن مهم است و هر دو جزو مهارت‌های بسیار مهم و کلی زندگی به‌شمار می‌‌روند و لازم است که این مهارت‌‌ها را از همان دوران کودکی به فرزندان‌مان آموزش دهیم، اما متاسفانه در برنامه آموزشی کودکان و نوجوانان، جای این مهارت‌ها خالی است.اما باید نه‌شنیدن برای ما به یک موضوع عادی تبدیل شودواگر نه شنیدیم،ما راناراحت نکند و رنج ندهد.درواقع شنیدن پاسخ نه باید برای ما به یک امرعادی و طبیعی بدل شود، نه یک چالش نگران‌کننده!موضوعی که رضایی، روان‌شناس هم به آن اشاره دارد و عنوان می‌کند:«در بسیاری مواقع باید دید که این نه گفتن به چه چیزی متصل می‌شود، چراکه واکنش‌ها در افراد متفاوت است. باید دید در زمان نه‌شنیدن چه اتفاقی برای ما رقم می‌خورد.جنس این نه گفتن بسیار تعیین‌کننده و موضوعی برای سنجش ظرفیت‌ها محسوب می‌شود.»وی همچنین بر این باور است که بسیاری از این نه‌شنیدن‌ها به گذشته و یک بخشی از آینده افراد اختصاص پیدا می‌کند.با وجود این بهتر است ترس از شنیدن نه را به فرصتی برای رشد خود تبدیل کنید و به خودتان بگویید اگر این بار نشد، بهتر از آن را به‌دست‌می‌آورم. وقتی به خودتان فرصت نه‌شنیدن را می‌دهید، مثل این است که فرصت تجربه‌های جدید را به خودتان بدهید. تغییر تعریف «نه» تا حد زیادی احساس شما را به داستان عوض می‌کند. شاید نه‌شنیدن، سکوی پرتابی برای شما شود و هجمه افکار منفی را برای‌تان کم کند.