طبق تبصره(۴) بند (الف) قانون بودجه سال ۱۴۰۳، دولت و دستگاههای موضوع ماده (۵) قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب ۱۳۸۶.۷.۸ازجمله بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، مجازند ۱۳ میلیارد و ۶۰۰ میلیون یورو برای واردات صرفا کالاهای اساسی کشاورزی، دارو و مواد اولیه آن و تجهیزات مصرفی پزشکی که فهرست آن تا پایان فروردین ۱۴۰۳ به تصویب هیأت وزیران میرسد به تخصیص، فروش، تهاتر یا مبادله منابع ارزی حاصل از صادرات نفت، گاز و میعانات گازی به نرخ ترجیحی اقدام کنند.با این حال تا هفتم مرداد سالجاری نیز بانک مرکزی توانسته برای واردات کالاهای اساسی و دارو چیزی حدود پنج میلیارد و ۱۵۳ میلیون دلار ارز تامین کند؛ بهطوریکه برای واردات کالای اساسی کشاورزی شامل گندم، دانههای روغنی و نهادههای دامی چهار میلیارد و ۶۹ میلیون دلار، برای دارو، مواد اولیه دارویی و تجهیزات پزشکی یک میلیارد و ۸۴ میلیون دلار و درمجموع پنج میلیارد و ۱۵۳ میلیون دلار برای کالاهای اساسی و دارو ارز با نرخ ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان با هدف حمایت از مصرفکنندگان و دسترسی اقشار جامعه به کالاهای ضروری با قیمت ارزانتر پرداخت شده است.آمارها نشان میدهد که تاکنون ۱۷ میلیون و ۴۸۴ هزار و ۳۴۶ تن در گمرکات و بنادر شمالی و جنوبی کشورمان تخلیه شده است.همانطور که پیداست دولت بهدلیل آنکه ۷۵ درصد نهادههای دامی مورد نیاز بازار داخل را از راه واردات تامین میکند در سالجاری نیز بیشترین تخصیص و تامین ارز برای واردات این محصولات تخصیصیافته است به طوریکه آمارهای گمرک نشان میدهد تاکنون سه میلیون و ۶۶۳ هزار تن ذرت و یک میلیون و ۲۶ هزار تن کنجاله سویا با افزایشی ۱۲۰۰ درصدی نسبت به سال گذشته وارد کشورمان شده که به ترتیب اولین و دومین کالاهای وارداتی به کشورمان در سالجاری بوده است.بدون شک واردات نهادههای دامی سبب شده بازار بسیاری از محصولات پروتئینی در آرامش بهسر ببرد بهطوریکه هماکنون قیمت تخممرغ در بازار کاهشی شده، واحدهای مرغداری در جوجهریزی به رکوردشکنی ادامه دادهاند و در تیرماه بیش از ۱۵۰ میلیون قطعه جوجهریزی داشتهاند.
از طرف دیگر نیز با واردات گوشت قرمز و تامین نهاده برای دامداران صنعتی، بازار این محصول نیز بدوننوسان دنبال میشود، همچنین با تامین نهاده برای این دامداران بازار لبنیات به فکر شکستن رکورد صادرات محصولات خود است.
اما ازسوی دیگر بهدلیل آنکه تامین روغن مورد نیاز کشورمان حدود ۹۰ درصد وابسته به واردات است، تاکنون واردات انواع دانههای روغنی به ۸۸۴ هزار و ۴۴۵ تن رسیده و از طرف دیگر طی سالجاری نیز ۳۹۸ هزار و ۷۰۰ تن روغنهای خوراکی نیمهجامد، مایع و خام وارد کشور شده است.
از طرف دیگر با توجه به تولید دو میلیون و ۵۰۰ هزار تن برنج در کشورمان، واردات این محصول نسبت به سنوات قبل کاهش یافته و تاکنون تنها۴۲۱ هزار تن از دومین محصول پرمصرف سفره ایرانیان وارد کشورمان شده است.
حسین شیرزاد، مدیرعامل پشتیبانی امور دام پیش از این در گفتوگو با خبرنگار جامجم از واردات۳۲ هزار و ۵۰۰ تن گوشت قرمز و مرغ منجمد به کشور خبر داد بهطوریکه بهصورت جزئی باید گفت که تاکنون چیزی حدو ۲۹ هزار تن مرغ منجمد و ۳۵۰۰ تن گوشت گوساله منجمد وارد کشورمان شده تا بازار این دو محصول هیچگونه نوسانی را به خود نبیند.
کاهش قیمت مرغ و روغن
میتوان گفت کشورمان در حال حاضر وضعیت مطلوبی را به لحاظ تامین کالاهای اساسی، جلوگیری از نوسان قیمتی آنها و وفور این کالاها در بازار و انبارها سپری میکند؛ بهطوریکه رضا کنگری، رئیس اتحادیه بنکداران مواد غذایی به جامجم میگوید: با توجه به وفور کالاهای اساسی در کشورمان هماکنون قیمت روغن و برنج با کاهشی محسوس نسبت به گذشته روبهرو بوده است و در زمینه حبوبات نیز خوشبختانه مشکلی وجود ندارد چون نرخ انواع حبوبات، نوسانی را به خود ندیده است.وی افزود: این ثبات قیمتها از ابتدای اردیبهشت آغاز شد بهطوریکه بهعنوان مثال بازار مرغ درآرامش بهسر میبرد و نرخ گوشت قرمز دولتی در فروشگاههای زنجیرهای و میادین میوه و ترهبار طی هفتههای اخیر تغییر خاصی نداشته است.مدعای این گفته مسئولان درخصوص کالاهای اساسی این است که مرکز آمار اخیرا در گزارش تیرماه خود اعلام کرده قیمت مرغ و روغن نباتی با کاهش محسوسی روبهرو بوده است. بهنظر میرسد دلیل اصلی این آرامش در بازار به افزایش تولید محصولات کشاورزی در کشور و تامین مناسب ارز توسط بانک مرکزی به واردات این کالاها ربط مستقیمی داشته باشد.