با وجود اینکه مدارس خشت و گلی تقریبا حذف شده و مدارس کانکسی هم قرار است بهتدریج جمع شوند و از طرفی عمر مدارس معمولی هم رو به اتمام است، اما هرساله بخشی از این مدارس بهدلیل عمر بالایشان به مدارس فرسوده و مدارس در معرض خطر اضافه میشوند. گویا سالیان سال است که پایتخت هم جزو رکوردداران مدارس فرسوده کشور شده است. البته بماند که طبق گفته حمیدرضا خانمحمدی، رئیس سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور، صدهزار کلاس درس ناایمن در کشور وجود دارد و گویا با توجه به ردیفی که در برنامه هفتم پیشبینی شده، قرار است این موضوع ظرف پنج سال حل شود. مسألهای که نگرانی والدین را در این خصوص دوچندان میکند.
«حادثه تلخ دانشآموزان شینآباد تکرار شد»، «نشت گاز در یک کلاس درس حادثه آفرید»، «آتشسوزی بخاری ناایمن موجب سوختگی دانشآموزان شد»، «نبود امکانات ایمنی در مدرسه سبب سرایت آتش و وحشت دانشآموزان شد» و...ازآنجا که حادثه خبر نمیکند، اینها میتوانند تیترهایی شوند که رخدادنشان در سایه غفلت مسئولان اتفاق میافتد. شاید در این چند روز باقیمانده تا شروع مدارس که سیدجلال ملکی، سخنگوی سازمان آتشنشانی وخدمات ایمنی شهر تهران از آن بهعنوان فرصت طلایی برای ایمنسازی و بازرسی ایمنی یاد میکند، بشود اقداماتی را برای بازرسی و ایمنی مدارس انجام داد. البته ملکی از تمام مدیران و مسئولان مراکز آموزشی خواسته با مراجعه به نزدیکترین ایستگاه آتشنشانی هماهنگیهای لازم را انجام دهند تا هرچهزودتر خلأهای ایمنی موجود مورد شناسایی قرار گرفته و با رفع آن، سال تحصیلی ایمنی در شهر تهران آغاز شود. اما اینکه چرا هنوز خیلی از مدارس در لیست مدرسههای ناایمن قرار دارند و علت این مقاومتشان چیست هم برای ما جای سؤال دارد!
کمکاری مدارس در پیشگیری!
مدرسه بهعنوان خانه دوم دانشآموزان نقشی تعیینکننده در سلامت آیندهسازان این مرز و بوم دارد، اما متاسفانه با نگاهی به شرایط مدارس، لزوم رسیدگی جدی به ایمنی آنها نیز بیشتر عیان میشود. البته از سال گذشته هم موضوع ایمنسازی مدارس تهران در دستورکار آتشنشانی و سازمان مدیریت بحران شهر تهران قرار گرفته و در این راستا تفاهمنامهای هم با آموزشوپرورش تهران بسته شده است. با وجود اینکه از ۲۸۰۰ مدرسه تهران، نیمی از آن توسط سازمان مدیریت بحران و به لحاظ سازهای بررسی شده و قرار است تا پایان سال هم تمام مدارس به این بررسیها اضافه شوند، اما رئیس سازمان آتشنشانی در گفتوگویش با فارس میگوید که از نظر ایمنی حریق، مدارس را مورد بررسی قرار دادهایم و وضعیت خوبی ندارند و از پارسال تاکنون حتی یک پرونده مبنی بر اینکه مدرسهای اقدامات ایمنسازی را انجام داده به دست ما نرسیده است.
مدارس فرسوده؛ خط قرمز آموزشوپرورش!
مقاومسازی مدارس در درجه نخست برای تامین امنیت جانی دانشآموزان انجام میشود، اما حالا بهکرات مشاهده میشود بسیاری از ساختمانهای مسکونی با قدمت بالای ۳۰ تا ۴۰ سال تغییر کاربری میدهند و بهعنوان محلی برای آموزش دانشآموزان اجاره میشوند و محصلان بدون اینکه بدانند چه خطری تهدیدشان میکند باید در آنجا مشغول به تحصیل شوند. البته مجید عبداللهی، معاون فنی و نظارت سازمان نوسازی و تجهیز مدارس، مدرسههای فرسوده را خط قرمزی برای آموزشوپرورش میداند و میگوید: «بیش از صدهزار کلاس درس نیازمند مقاومسازی است و باید دولت یکبار مانند اوایل برنامه پنجم توسعه کشور و از محل صندوق ذخیره به موضوع مدارس نامقاوم ورود پیدا کند و پرونده مذکور را از روی میز وزارت آموزشوپرورش بردارد.» طبق گفته خانمحمدی، هزینه ساخت کلاس در مدارس مختلف، متفاوت است و بهطور متوسط ۵/۱میلیارد تومان آب میخورد!
اول ایمنی بعد پروانه!
با همه این تفاسیر به نظر میرسد که ساخت مدارس در کشور نیازمند یک بودجه هنگفت است و شاید بهترین راه این باشد که آتشنشانی همانطور که تمدید پروانه بیمارستانها را منوط به تاییدیه خود کرده، ادامه فعالیت مدارس را هم منوط به اخذ تاییدیه ایمنی کند. البته امیدواریم که در سال تحصیلی جدید نه خبری از حوادث و اخباری مبنی بر عدم ایمنی مدارس باشد و نه خبری از کلاسهای خالی از معلم!
۱۴ استان در اولویت بازسازی مدارس
بر اساس آمارها، استانهای کردستان، آذربایجانهای غربی و شرقی، تهران، سمنان، اردبیل، گیلان، زنجان، کرمان، یزد، همدان، خوزستان، اصفهان و مرکزی ۱۴استان دراولویت مقاومسازی یا تخریب و بازسازی مدارس هستند. بااینحال حمیدرضا خانمحمدی، رئیس سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور توضیح میدهد: «هماکنون ۷۰ هزار کلاس درس کشور نیازمند مقاومسازی و ۳۰هزار کلاس درس نیازمند تخریب و بازسازی است. مدارس نوساز در برابر زلزله حتی تا ۷ ریشتر مقاوم هستند.» البته خانمحمدی اعتبار لازم برای مقاومسازی مدارس را صد همت اعلام کرده که با مشارکت خیرین، گروههای مردمی، شرکتها، موسسات و مسئولان اجتماعی این هدف نیز محقق میشود.