حکمرانی فضای‌مجازی اکنون ضروری‌تر از همیشه

یکصد‌و‌چهارمین جلسه شورای عالی فضای مجازی دیروز چهارم دی با حضور سران سه قوه، وزیران و اعضای شورای عالی فضای مجازی کشور برگزار شد و در این جلسه، علاوه بر طرح مجدد موضوع بازنگری در سیاست‌های مسدودسازی و همین‌طور حمایت از سکوهای داخلی رفع فیلترینگ پیام‌رسان واتس‌اپ و همین‌طور گوگل‌پلی مورد تصویب قرار گرفت و تقریبا بلافاصله دسترسی به این دو برنامه در همه اپراتورها ممکن شد.در همین ارتباط ستار هاشمی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «امروز گام اول رفع محدودیت از اینترنت را با همدلی و وفاق برداشتیم. از پیگیری رئیس‌جمهور و همراهی رسانه‌ها و فعالان ممنونم و بیش از پیش به این همراهی و همدلی نیازمندیم. این مسیر ادامه دارد.»
 
ماجرای رفع فیلترینگ در دولت سیزدهم
اما ماجرای رفع محدودیت فیلترینگ برخی سکوها صرفا مربوط به دولت سیزدهم نیست. خبرگزاری دولتی ایرنا در همین خصوص نوشت: «باید توجه داشت که رفع محدودیت از سکوی گوگل‌پلی محدود به دولت چهاردهم نبوده و وزیر سابق ارتباطات نیز در تلاش بود تا محدودیت‌های این سکوی اینترنتی را بردارد زیرا یک فروشگاه عرضه خدمات نرم‌افزاری است که این امکان را به کاربران می‌دهد تا نرم‌افزارهای مورد نظر خود را نصب کرده یا به‌روز‌رسانی کنند.»
وزارت ارتباطات دولت سیزدهم پس از رفع نگرانی‌های امنیتی فتنه ۱۴۰۱ بر رفع فیلتر گوگل‌پلی تاکید داشت و سه مرتبه درخواست آن را به کارگروه فرادولتی تعیین مصادیق مجرمانه ارائه داد و البته هر بار پاسخ نگرفت. این موضوع البته محدود به گوگل‌پلی نبود و زارع‌پور وزیر وقت ارتباطات در مرداد ۱۴۰۳خبرداد که دولت سیزدهم درخواست رفع فیلتر یوتیوب را نیز به این کارگروه ارائه داده و موفق به رفع فیلتر نشده است.
 
نگرانی‌های بحق درخصوص رفع فیلترینگ بی‌قاعده
با وجود تلاش دولت برای تحقق تدریجی وعده رئیس‌جمهور برای رفع فیلترینگ و قول وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات برای تداوم این مسیر اما نگرانی‌هایی نیز در این مسیر وجود دارد. با توجه به رشد روزافزون و چشمگیر فناوری‌های نوین اطلاعاتی و ارتباطی و همچنین تأثیر همه‌جانبه فضای مجازی در عرصه‌های گوناگون زندگی مردم، بدون تردید امروز فضای مجازی یک فضای حقیقی است؛ از این‌رو نبود حکمرانی قانونمند در عرصه مجازی یک کشوربه معنی نقض حاکمیت ملی است ودر صورتی‌که این نقض حاکمیت ادامه‌دار باشد به ناکارآمدی یا حتی اضمحلال حکمرانی در فضای حقیقی نیز منجر می‌شود. باید به این مهم توجه داشت که کشور در یک وضعیت جنگ شناختی با فناوری‌های بسیار پیچیده قرار دارد و دشمنان مردم ایران در برابر هر اقدام کشورمان در عرصه مجازی طراحی و اقدام می‌کنند؛ ازاین‌رو مسئولان هم باید با کمک جوانان نخبه برای مقابله با دشمن طرح و اقدام داشته باشند و در برابر دشمن در جنگ فناوری تسلیم نشوند چرا که این مسأله به مثابه به زمین انداختن سلاح و مهمات و تسلیم شدن در جنگ نظامی است.
 
لزوم مراقبت از حریم اخلاقی و امنیتی جامعه
علاوه بر مسائل امنیتی، موضوع فضای مجازی نسبت تنگاتنگی با عرصه فرهنگ و خانواده دارد. فرهنگ، امنیت ملی، استقلال و عزت کشور نباید به بازی‌های رسانه‌ای و سیاست‌زدگی که مخل امنیت روانی مردم است، کشیده شود و نباید این خطوط قرمز به محل مناقشه و به اصطلاح، طناب‌کشی‌های اجتماعی و سیاسی تبدیل شود؛ بلکه در این زمینه باید طبق اصول قانونی و با توجه به جنگ فرهنگی موجود در راستای تحقق حاکمیت و استقلال کامل و حراست از فرهنگ ارزش‌ها و امنیت کشور و مردم عمل شود. 
بنابراین نمی‌توان هر محدودیتی که جنبه صیانت‌بخشی از فرهنگ عمومی دارد را مذمت کرد و با شعارهای عوام‌پسندانه مرزهای امنیتی و فرهنگی کشور را مختل کرد؛ البته این به معنای آن نیست که بنا بر ضرورت زمانه نتوان در نوع و جنس برخی اعمال محدودیت‌ها یا اصل آن تجدید‌نظر کرد.همین نگرانی نیز باعث شد که از ساعاتی قبل از جلسه مهم شورای عالی فضای مجازی، تعدادی از نمایندگان نسبت به طرح موضوع رفع فیلتر بدون قاعده هشدار داده و بی‌توجهی به این مسأله را «هدیه شگفتانه به دشمنان در جنگ نرم» بخوانند و از شورای عالی فضای مجازی بخواهند تا تحت‌تاثیر «فضای هیجانی و احساسی» قرار نگیرد.