کریدور ریلی شرق کشور اهدافی همچون اتصال بندر تجاری، ترانزیتی و اقتصادی چابهار به شبکه ریلی سراسری، کمک به توسعه سواحل مکران، ایجاد بستر مناسب برای توسعه و رشد شرق کشور و شکوفایی اقتصاد سیستان‌وبلوچستان را دنبال می‌کند. ضمن این‌که اتصال ترانزیتی کشورهای آسیای میانه و شرق روسیه و افغانستان به آب‌های آزاد و کشور هندوستان به بندر چابهار از مهم‌ترین چشم‌اندازهای احداث این پروژه ریلی در سطح بین‌المللی عنوان شده است. حالا بعد از گذشت ۱۶سال معاون رئیس‌جمهور اعلام کرده که سازمان برنامه‌وبودجه تمام منابع مالی این خط‌آهن را تامین کرده و تا پایان سال آینده شاهد افتتاح و بهره‌برداری از این پروژه عظیم خواهیم بود.کلنگ احداث راهآهن چابهار به زاهدان در سال ۱۳۸۷ بر زمین خورد و حالا با گذشت ۱۶ سال حدود ۷۰درصد پیشرفت فیزیکی دارد. پروژه‌ای که همگان می‌دانند با تکمیل آن می‌توان حجم بسیار زیادی از کالای ورودی به بندر چابهار را به سایر نقاط کشور انتقال داد. وقتی به تاریخچه راهآهن چابهار ــ زاهدان مراجعه کنیم، مشخص می‌شود این پروژه از سال ۱۳۰۴ در دستورکار دولت بوده و حالا با گذشت یک قرن باید امیدوار بود با تدابیر وزیر راه‌وشهرسازی و برنامه‌ریزی‌های انجام‌شده در سال ۱۴۰۴ تکمیل و آماده بهره‌برداری شود.امروز در شرایطی مسئولان هرکدام تاریخی را برای به‌پایان‌رسیدن این پروژه اعلام کرده و از ریل‌های مورد نیاز صحبت می‌کنند که بعد از گذشت ۱۶ سال باید قطار مشغول رفت‌وآمد بوده و به امور مهم‌تری همچون افزایش میزان بار قابل حمل در این خط، بالابردن نقش این خطوط در کریدورهای داخلی و بین‌المللی، امکان توسعه خطوط دوم و بیشتر و مراکز بار موجود در مجاورت این خط‌آهن پرداخته شود.
افتتاح، شاید یک‌سال دیگر
جمعه گذشته معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان برنامه‌وبودجه با بیان این‌که منابع لازم برای تکمیل مسیرهای جاده‌ای و ریلی مرتبط با بندر چابهار و سواحل مکران تامین می‌شود و امیدواریم براساس گزارش پیمانکار راهآهن چابهار به زاهدان تا پایان سال آینده تکمیل شود، گفت: «سازمان برنامه‌وبودجه تمام منابع مالی این پروژه را تامین کرده و این را اعلام می‌کنم در راستای توسعه سواحل مکران و توجه به پروژه‌های دریامحور این پروژه جاده ساحلی از چابهار تا بندرعباس را به پایان برسانیم.»
اما چند روز قبل‌تر فرزانه صادق، وزیر راه‌وشهرسازی با تاکید بر این‌که سعی شده این طرح ریلی حتی زودتر از پایان ۱۴۰۴ افتتاح شود، از تلاش‌های تمامی دولت‌های گذشته در زمینه اتمام بخش‌هایی از آن تقدیر و اظهار امیدواری کرد تا در دولت وفاق ملی به بهره‌برداری برسد.چند هفته پیش و در راستای تکمیل کریدور ریلی شرق کشور و بهره‌مندی از مزایای ترانزیت ریلی با اتصال بندر شهید بهشتی چابهار به شبکه ریلی، عملیات ریل‌گذاری راهآهن چابهار ــ زاهدان محدوده خاش تا ایرانشهر به طول ۴۶۶کیلومتر آغاز شد.همان موقع، معاون ساخت و توسعه راهآهن، بنادر و فرودگاه‌ها، پیشرفت فیزیکی کل راهآهن خاش ــ ایرانشهر را ۶۰درصد اعلام کرده و گفت که ریل مورد نیاز برای ساخت این مسیر حدود ۷۰هزار تن است. عباس خطیبی با تاکید بر این‌که تمام ریل مورد نیاز این پروژه تولید ملی است، تاکید کرد: «هم‌اکنون پیشرفت فیزیکی کل محور۷۳درصد،زیرسازی ۸۷درصد، روسازی ۲۶درصد و ساختمان‌ها ۲۷درصد است. ضمن این‌که عملیات اجرایی درمحدوده نیکشهر تا چابهار به طول ۱۴۰کیلومتر نیز ۷۵درصد پیشرفت فیزیکی دارد و زیرسازی آن به ۹۴درصد رسیده است.»
حرف، حرف و دیگر هیچ
پروژه راهآهن زاهدان-چابهار آن‌قدر کش‌دار شد که اواسط سال گذشته دادستان شهرستان ایرانشهر با بیان این‌که تمام اشکالات و مواردی که در این پروژه وجود دارد وهرلحظه امکان این را دارد که حادثه‌ای را رقم بزند باید در سریع‌ترین زمان ممکن حل‌وفصل شوند، گفت: «با مراجعه میدانی و دعوت بزرگان و ریش‌سفیدان منطقه و مالک شرکت شن و ماسه، مشکل پروژه راهآهن زاهدان ــ چابهار که از سال ۱۳۹۹ تا به حال متوقف شده بود، رفع و اهمیت پروژه راهآهن سراسری برای آنها تشریح شد.»
بهمن احمدی افزود:«دادستانی ایرانشهر درراستای احقاق حقوق عامه این مواردراتاحصول نتیجه پیگیری خواهد کرد و به همین منظور معاونان خود را برای رسیدگی به این امورات مأمور کردیم تا در صورت لزوم با دستگاه‌های مربوط برای تکمیل این پروژه همکاری داشته باشند.»
مشکل کار اینجاست که طی یک دهه اخیر هر مسئولی که سر کار آمده، مدعی شده تمام تلاش‌ها برای این است که خط ریلی زاهدان ــ چابهار و زاهدان ــ یونسی به طول ۱۵۰۰کیلومتر در کمترین زمان ممکن احداث شود. اما در عمل کاری صورت نگرفته و تمام صحبت‌ها در موردنیازها وضروریات وتاثیرات این پروژه بر اقتصاد،به دست فراموشی سپرده شده است.درسال۱۴۰۱ معاون وزیر راه‌وشهرسازی وقت گفته بود که به‌منظور اجرای هرچه سریع‌تر این پروژه مهم ملی ۱۶۰۰ دستگاه از انواع ماشین‌آلات سنگین و نیمه‌سنگین در سیستان‌وبلوچستان مشغول فعالیت هستند و پیشرفت فیزیکی این طرح با صرف اعتبار ۷۵۰۰میلیارد تومان بسیار خوب است.ضمن این‌که در این مسیر ریلی،یک تونل، ۱۲ پل بزرگ و ۲۱ تقاطع و همچنین هفت ایستگاه در گستره ۵۵۰۰ مترمربع احداث شده تا شهروندان سیستان‌وبلوچستان از به‌روزترین و بهترین امکانات درحین سفر برخوردار شوند.آن‌طور که عنوان شده، ساخت این خط آهن به‌عنوان بزرگ‌ترین پروژه ریلی کشور زمینه‌ساز اشتغال ۳۴۰۰ نفر به‌طور مستقیم و ۶۰۰۰ نفر به‌طور غیرمستقیم در سیستان‌وبلوچستان می‌شود.
