مهربانبودن باخود ودیگران علاوه برکاهش اضطراب وافسردگی،بر مواردی چون کاهش فشارخون نیز تاثیرگذار است. پژوهشهای تازه اما یافتههای جدیدی ارائه کردهاند که نشان میدهد وقتی اعمال محبتآمیز را به عادت تبدیل میکنیم، تندرستی بیشتری در انتظار ماست.چه داوطلب شدن در یک موسسه خیریه محلی باشد، چه بردن سوپ برای همسایهای بیمار، شواهد زیادی وجود دارد که نشان میدهد وقتی به دیگران کمک میکنیم و با آنها رفتار مهربانتری داریم، میتوانیم شادی و رفاه روانی خود را افزایش دهیم. تارا گرونوالد، روانشناس اجتماعی و بهداشتی در دانشگاه چپمن، واقع در کالیفرنیای آمریکا میگوید، تحقیقات فزایندهای وجود دارد که نشان میدهد این کار سلامت جسمی ما را بیش از آنچه پیشتر تصور میشد، افزایش میدهد. بیشتر دادههای این پژوهشها از مطالعات مشاهدهای افرادی که بهطور منظم داوطلب انجام کار خیر میشوند، به دست آمده است. اما شواهد تجربی دیگری نیز وجود دارد؛ شاید چشمگیرترین آنها مربوط به آزمایش بالتیمور اکسپرینس است، آزمایش بزرگی که در آن بزرگسالان ۶۰ ساله و بالاتر بهطور تصادفی یا داوطلب در مدارس ابتدایی فعالیت داشتند. داوطلبان حداقل ۱۵ساعت در هفته را به آموزش بچههای نیازمند و محروم اختصاص دادند. پس از دو سال محققان دریافتند که داوطلبان تغییرات قابلملاحظهای در بهبود سلامت مغز خود داشتند.
گرونوالد، یکی از محققان شرکتکننده در این کارآزمایی، میگوید: «این خیران بالای ۶۰ سال، کاهش حافظه و عملکرد اجرایی را تجربه نکردند و حتی تغییراتی در حجم مغزشان در مناطقی از مغز که از فرآیندهای شناختی مختلف پشتیبانی میکنند، وجود داشت.» او همچنین توضیح میدهد که این داوطلبان از نظر بدنی نسبت به همتایان همسن خود، فعالتر بودند؛ چیزی که برای حفظ سلامت شناختی و جسمانی با افزایش سن افراد بسیار مهم است.
تحقیقات دیگر نشان داده است افرادی که بهطور منظم در فعالیتهای نیکوکارانه داوطلب میشوند، خطر مرگومیر کمتری تهدیدشان میکند و با افزایش سن عملکرد فیزیکی بهتری دارند. لورا کوبزانسکی، استاد علوم اجتماعی و رفتاری در دانشگاه هاروارد میگوید: «این افراد در سنین بالاتر میتوانند طولانیتر راه بروند و تعادل بهتری داشته باشند و موارد مثبت مشابهی از این دست را تجربه کنند.»
کوبزانسکی تاثیر متقابل بین سلامت جسمی و سلامت روانی را مطالعه میکند. تحقیقات او نشان داده است افرادی که بیشتر به کمکهای داوطلبانه و خیریه میپردازند، سطح درد فیزیکی کمتری دارند.
او معتقد است که پژوهشگران هنوز مکانیسمهای دقیقی را که اعمال محبتآمیز و نیکوکارانه از طریق آن سلامت افراد را بهبود میبخشند شناسایی نکردهاند، اما به احتمال زیاد فرآیندهای متعددی در جریان است. بهعنوانمثال اضطراب باعث ایجاد مجموعهای از واکنشها در بدن انسان میشود که میتواند فشارخون را بالا ببرد و درنهایت به بالارفتن میزان کلسترول در بدن و تغییرات دیگری منجر شود که خطر ابتلا به بیماریهای قلبی ــ عروقی و سایر پیامدهای بد سلامتی را افزایش میدهد. کوبزانسکی میگوید که انجام کارهای مهربانانه ممکن است به مهار این پاسخ اضطرابی بدن کمک کند. کوبزانسکی میگوید داوطلبشدن در کارهای نیکوکارانه یا انجام یک عمل محبتآمیز نسبت به کسی، میتواند حواس شما را از برخی مشکلاتی که ممکن است داشته باشید منحرف کند. بنابراین نهتنها نسبت به مشکلات خودتان کمی کمتر واکنش نشان میدهید، بلکه ممکن است ذهنتان بازتر شده و بتوانید دیدگاههای متنوعتری نسبت به اینکه مشکلاتتان دقیقا چیست، بهدست آورید.
درنهایت هنگامی که برای کمک به دیگران بیرون میروید، باعث میشود کمتر احساس تنهایی کنید. انزوای اجتماعی یک عامل خطر شناختهشده برای مشکلات مرتبط با سلامت جسمی و روانی است که بهویژه با افزایش سن بهطور فزایندهای تشدید میشود. کوبزانسکی میگوید: «ما میدانیم که سلامت روانی بیشتر با سلامت جسمانی بهتر مرتبط است.»
متاسفانه بیشتر پژوهشها در این زمینه مربوط به افراد میانسال و مسن بوده است. جولیا بوهم، دانشیار روانشناسی در دانشگاه چپمن که عوامل اجتماعی و روانشناختی موثر بر سلامت کودکان و نوجوانان را مطالعه میکند، میگوید: «شواهد کمتری در مورد مزایای سلامتی رفتارهای مهرآمیز و نیکوکارانه در مورد افراد جوانتر وجود دارد.»
اما یک مطالعه ارزشمند و برجسته در این زمینه وجود دارد که به بررسی دانشآموزان دبیرستانی میپردازد. در این پژوهش، گروهی ازاین دانشآموزان بهطورتصادفیوداوطلبانهبه مدت۱۰هفته بهبچههایدبستانی کمکآموزشی کردند.درمقایسه با دانشآموزانی که در این کارآزمایی شرکت نداشتند و تنها در لیست انتظار قرار گرفتند، نیکوکاران نوجوان در چندین مورد نشانگر سلامت قلبی ــ عروقی بهبود یافتند.
بوهم میگوید: «آن دسته از دانشآموزانی که با دانشآموزان جوانتر مشغول فعالیتهای نیکوکارانه و داوطلبانه بودند، شاخص توده بدنی سالمتر، نشانگرهای التهابی سالمتر و کلسترول تام (مجموع کلسترولهای موجود در خون) سالمتری را نشان دادند. همچنین دانشآموزانی که بیشترین افزایش را در رفتارهای همدلانه و نوعدوستانه داشتهاند، خلقوخوی منفیشان بیشتر کاهش یافت و نیز در طول زمان، بیشترین کاهش را در میزان خطرات قلبی ــ عروقی نشان دادند.» پژوهشهای دیگر روی بزرگسالان نیز مشارکت منظم در کارهای داوطلبانه و غیررسمیتر مهرآمیز و همدلانه مانند کمک به خانواده، دوستان و حتی همسایه را با خطر کمتر بیماری قلبی ــ عروقی مرتبط دانسته است. باتوجه به یافتههایی که تاکنون بهدستآمده، کوبزانسکی میگوید که مایل است مقامات حوزه سلامت را ملاقات و متقاعدشان کند تحقیقات در مورد مزایای سلامتی فعالیتهای داوطلبانه و سایر اعمال مهرآمیز را در اولویت بهداشت عمومی قرار دهند. در این میان گرونوالد میگوید که ما واقعا نمیتوانیم اشتباه کنیم وقتی رفتارهایی انجام میدهیم که هدفشان کمک به دیگران است. اومیگوید:«انجام کارهای مهرآمیز و خیرانه حداقل این دنیا را برای بسیاری دیگر کمی بهتر خواهد کرد. و البته که با چنین فعالیتهایی ممکن است دنیا را برای خودمان نیز کمی بهتر کنیم.»