اکنون آمارها نشان میدهد که در سال تحصیلی ۱۴۰۳ــ۱۴۰۲ جمعیت دانشآموزی پایههای دهم، یازدهم و دوازدهم دوره متوسطه دو میلیون و ۹۷۱ هزار و ۴۴۲ نفر هستند که تعداد یک میلیون و ۷۸۹ هزار و ۲۶ نفر در شاخه نظری (سهم ۶۰درصد) و تعداد یک میلیون ۱۸۲ هزار و ۴۱۶ نفر (سهم حدود ۴۰درصد) در شاخههای فنی و حرفهای (۵۶۶ هزار و ۷۱۵ هنرجو) و کاردانش (۶۱۵ هزار و ۷۰۱ هنرجو) تحصیل میکنند.
۷۴۰۰ هنرستان در کشور فعال هستند
سیدمصطفی آذرکیش، معاون آموزش متوسطه وزارت آموزشوپرورش در گفتوگو با جامجم درباره توسعه هنرستانها در کشور اظهار میکند:«حدود۷۴۰۰هنرستان فنی حرفهای وکاردانش داریم که درچهارزمینه صنعت،خدمات،کشاورزی وهنرفعالیت میکنند.» وی ادامه میدهد: «همچنین بالغ بر۲۰۷ رشته داریم که از این میان ۱۶۷ رشته در شاخه کاردانش و ۴۰ رشته در شاخه فنی وحرفهای درحال آموزش هستند.تقریبا حدود ۴۳درصد از دانشآموزان دردوره متوسطه در هنرستانها الان مشغول به تحصیل هستند.»
معاون آموزش متوسطه وزارت آموزشوپرورش با تاکید بر اینکه بیش از یک میلیون و ۲۰۰ هنرجو به هنرآموزان آموزش میدهند، میگوید: «در مجموع با توجه به مأموریتهایی که در معاونت آموزش متوسطه است، در حال ارتقای سطح تعامل درون و برون سازمانی برای توسعه آموزشهای مهارتی ویژه دانشآموزان هم در حوزه هنرستانی و هم در حوزه غیرهنرستانی، یعنی دبیرستانهای ما در دوره اول و دوم متوسطه هستیم.»آذرکیش با اشاره به برنامه هفتم توسعه عنوان میکند: «در جدول۲۰ برنامه هفتم توسعه تکلیف شده که ۵۰درصد دانشآموزان در پایان برنامه هفتم باید در هنرستانها تحصیل کنند و هم اینکه بتوانیم تعدادی از دانشآموزان را تا پایان برنامه هفتم در حداقل یکی از مهارتهای علمی، هنری، فنی و ورزشی آموزش دهیم.»
ارتقای توان کارآفرینی در مناطق کمتربرخوردار
وی با بیان اینکه سه رویکرد تحولی را در اولویت برنامههای خود قرار دادهایم، عنوان میکند: «ارتقای کیفیت آموزشی، توسعه عدالت آموزشی و مهارتآموزی و ارتقای توان کارآفرینی دانشآموزان سه رویکرد تحولی ماست که به صورت جدی هم با موضوع رفع محرومیت آموزشی در مناطق کمتر برخوردار انجام میشود.» معاون آموزش متوسطه وزارت آموزشوپرورش میافزاید: «همچنین در حال برنامهریزی و پیگیری هستیم که این سه رویکرد تحولی را در مدارس عادی دولتی هم اجرا کنیم. همزمان هم با توجه به اهتمام و حمایت جدی رئیسجمهور هم تحول در فرآیند یاددهی و یادگیری و اصلاح روشهای آموزش انجام میشود.»آذرکیش خاطرنشان میکند: «اصلاح روشهای آموزش با تاکید بر روشهای فعال گروهی و کارهای تیمی با ارتقای نقش الگویی معلمان در حال پیگیری است.»
وی درباره اقدامات لازم برای بهبود وضعیت تجهیزات در هنرستانها اظهار میکند: «مجموعهای از عوامل مؤثر در ارتقای کیفیت آموزشی هم در بخش محتوا، تجهیزات و نیروی انسانی را با هم پیش میبریم.»
معاون آموزش متوسطه وزارت آموزشوپرورش ادامه میدهد: «همچنین توسعه فضاهای آموزشی را مدنظر داریم که در این راستا توسعه هنرستانهای جوار صنعت، توسعه هنرستانهای وابسته، دریافت اعتبارات سنواتی مربوط به بودجه هنرستانها، ارتقای سطح تعامل بین آموزشوپرورش و بخش موسسات خدماتی، تولیدی و صنعتی باعث ایجاد شرایط بهتری در تجهیز هنرستانها خواهد بود.»آذرکیش یادآور میشود: « ما برای این کار از مجموعهای از منابع مختلف استفاده میکنیم که به برخی از آنها اشاره کردیم. این منابع شامل ظرفیتهای دستگاههای اجرایی دولتی، بخش خصوصی، موسسات تولیدی و خدماتی و همچنین منابع موجود در بودجه سنواتی برای تجهیز هنرستانها و ارتقای سطح تجهیزات آنها میشود.»
تامین بودجه تجهیزات هنرستانها
وی درباره بودجه سالانه اختصاص دادهشده به تجهیزات هنرستانها توضیح میدهد:«این بودجه سالانه متفاوت است، درجداول بودجه پیشبینی دوهمت یعنی۲۰۰۰میلیاردتومان برای تجهیزهنرستانهااختصاص داده شده است،همچنین یک منبع ازمسیر ۴درصد فروش گاز است و منبع دیگر هم از بودجه سنواتی که حدودا بیش از۳۴۰میلیارد تومان است را برای هنرستانها لحاظ میکنند.»
معاون آموزش متوسطه وزارتآموزشوپرورش درباره توسعه هنرستانهای جوارصنعت عنوان میکند:«اکنون درحال برنامهریزی هستیم و درمکانهایی که امکانش وجود داشته باشد، مجوز لازم را داریم.» آذرکیش با بیان اینکه توسعه هنرستانهای جوارصنعت از مهمترین سیاستهای ماست، ادامه میدهد: « هدف ما توسعه هنرستانها در استانهای مختلف و در مناطقی است که این امکان وجود دارد. با سازوکارهایی که برای سالهای آینده در نظر گرفتهایم، انتظار داریم شرایط بهتری برای این حوزه فراهم شود.»
رشتههای بومی شرایط اجرایی دارند
ویهمچنین درباره توسعهرشتههای بومیهنرستانهاتوضیح میدهد:«اکنون۲۰۷ رشته داریم که بسیاری ازآنهامتناسب با ویژگیهای بومی هر منطقه است. در طراحی این رشتهها، اقتضائات و نیازهای محلی را مدنظر قرار دادهایم.»
معاون آموزش متوسطه وزارت آموزشوپرورش میافزاید: «رشتههای بومی شرایط اجرایی دارند، بهطور مثال برخی از رشتهها مختص مناطق شمالی یا جنوبی کشور هستند که ازجمله آنها میتوان به رشتههای دریایی، پرورش میگو یا دریانوردی اشاره کرد.»
آذرکیش ادامه میگوید: «برخی از رشتهها خاص مناطق شهری با ساختمانهای چند طبقه هستند، ازجمله تعمیر و نصب آسانسور، برق ساختمان و برق صنعتی. همچنین رشتههایی مانند شبکه و نرمافزار در سراسر کشور امکان اجرا و نیاز دارند.»وی ادامه میدهد: «همچنین رشتههای هنری متنوعی مانند معرق و گرافیک وجود دارد که دانشآموزان میتوانند در سراسر کشور در آنها تحصیل کنند. از طرف دیگر، بیش از۱۰۴هنرستان کشاورزی داریم که شامل رشتههای امور زراعی، دامی، ماشینهای کشاورزی و صنایع غذایی است. این هنرستانها عمدتا در مناطق روستایی و حوزههای کشاورزی قرار دارند و در حال گسترش نیز هستند.»