به خاک بوشهر گوش دهید!

محمدرضا برازجانی-خبرنگار

حماسه حق پرست، زاده شده در بندر بوشهر، سرزمین آواها و نواها، زادگاه و زایش گاه موسیقی بندری، دیار هنرمندان موسیقی دان و مردمان موسیقی شناس، موطن دوبیتی سرایان و شروه خوانان یکتا و بی نظیر، تاریخ این کهن دیار با فایز و مفتون گره خوردهف هنرش با ساز اساتید و نی نوازان کوک شده. نمی توان متولد این بندر هنرپرور بود و دست بر آتش موسیقی نداشته باشی.

او که تولد و پرورش در خانواده هنرمند و علاقمند به موسیقی را یکی از شانس های زندگی اش می داند حالا به یکی از نوازندگان و اساتید حرفه موسیقی این دیار تبدیل شده است و چند سالی هم در کنار نوازندگی و فعالیت هنری به عنوان رئیس انجمن موسیقی شعبه بوشهر، برای اعتلا و توسعه آن برنامه هایی زیادی را اجرا کرده و برای روزهای درخشان این رشته طرح های دیگری را هم در ذهن دارد با او درباره این رشته پرطرفدار و جذاب به گفتگو نشسته ایم که در ادامه می خوانید.

  به‌نظر شما موسیقی اقوام چه جایگاهی در هنر کشور دارد؟

موسیقی اقوام و نواحی در تمام مناطق ایران عزیز، شناسه و شناسنامه فرهنگی و تاریخی در حوزه های تمدنی جای جای ِ این کشور پهناور و عزیزتر از جان ، ایران مهین بوده و هست و خواهد بود.

  این سبک هنری در پیوند فرهنگی نواحی مختلف کشور هم اثرگذار است؟

تمام آواها و نواهای صفحات شمالی جنوبی شرقی و غربی و مرکزی فلات ایران، نت به نت و نغمه به نغمه جایگاه والای خود را به لحاظ هنری و موسیقایی به همراه دارد که مایه مباهات هر ایرانی است و به عبارتی بهتر ، موسیقی نواحی ایران نماد و نمود وحدت در کثرت است.

چند سالی است  که جشنواره موسیقی نواحی کشور به میزبانی استان‌های مختلف برگزار می‌شود. از دیدگاه شما اجرای چنین جشنواره‌هایی تا چه حد در شناسایی و معرفی اهالی موسیقی نواحی ایران نقش دارد؟

برگزاری جشنواره های موسیقی و در اینجا موسیقی نواحی در واقع مجال و محملی است برای دیده و شنیده شدن ظرفیت ها و پتاسیل فرهنگی و هنری موسیقی اقوام ایران زمین که هر کدام و هر نوع موسیقایی خود مفصلا جای مداقه و درنگ دارد.

        قبول دارید که موسیقی فولکلورخیلی در سبد سلیقه موسیقایی نسل جدید قرار ندارد و باید برای هدایت و علاقه‌مندترکردن آنها آستین همت بالا زد؟

در چند سال اخیر با توجه به رویکردهای ملی و بین‌المللی،  و تاکید و تایید نقش و نمای موسیقی مقامی ، محلی، بومی ، منطقه ای و یا همان نواحی و فولکلور ، شاهد اقبال و استقبال نسل جوان در هر کجای ایران نسبت به موسیقی زادگاهشان هستیم که جای بسی خوشوقتی است.

حال این روزهای موسیقی اصیل ایرانی را چطور ارزیابی می‌کنید و چطور می‌توان در تقویت و توسعه آن گام برداشت؟

موسیقی ملی ایران و یا همان کلاسیک  ردیف دستگاهی، بعد از فراز و فرودهای فراوان و خصوصا با عبور و گذر و گذار از نسلی طلایی در دو سه دهه پیش و حضور بزرگان و فرهیختگان بی بدیل چه در ساز و چه در آواز ، نیازمند زمان و مجال مفصلی است برای درخششی دوباره و فعلا باید صبوری نمود و با آن آثار و آفرینه های ماندگار و ژرف سپری نمود اوقات را ...هر چند گاهگاهی هم موسیقی درخور  و خلاقانه شنیده می شود.

    در این وانفسا، نوای اقوام با چه چالش‌هایی مواجه است و برای برون‌رفت از آن چه باید کرد؟

برای موسیقی نواحی و اقوام ایران عزیز هر چقدر بتوانیم باید تلاش کنیم. گنجینه ای که به شدت نیازمند پاسداشت و نگاهبانی و حفظ و اشاعه و ترویج است.

وضعیت استان بوشهر در حوزه موسیقی چگونه است؟

موسیقی بوشهر،  از جمله موسیقی های منحصر به فرد است چه در بخش سازی و چه در بخش آوازی و همه این ظرفیت ها و توانمدیهای بالقوه و بالفعل هم اینک در سطوح ملی و جهانی شناخته شده است اما قطعا و حتما این به معنای پایان و کافی بودن نیست!

موسیقی بوشهر در رقابت با سایر موسیقی نواحی ایران آیا توانسته خود را غالب کند؟

موسیقی بوشهر،همچون چشمه ای همواره جوشان و خروشان تا رسیدن به بیکران دریا از زخمه ها و نغمه ها، از سازها و آوازها و از کثرت و تنوعی چشمگیر بهره مند و برخوردار است و در اطلس موسیقی اقوام و نواحی ایران زمین از جمله ی موسیقی های مستقل و منحصر به فرد محسوب می شود.

در دوره جدید، عملکرد انجمن موسیقی شعبه بوشهر چگونه بوده؟ چه کارهایی برای تقویت و توسعه این رشته هنری انجام داده است؟

به عنوان گام نخست و اساسی در آغازین روزهای دور جدید فعالیت انجمن موسیقی، خانه موسیقی بوشهر که در واقع می توان آن را خانه اصلی و پاتوق هنرمندان فرهیخته این رشته به حساب آورد برای ترمیم، بهسازی و  نوسازی آن با رایزانی و جلب حمایت مسئولان استانی در دستور کار قرار گرفت که  محل دفتر انجمن موسیقی شعبه بوشهر پس از مدت ها عدم فعالیت، بازگشایی شــــد و  هم اکنون نیز و با حمایت و پشتیبانی مدیر کل اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی استان بوشهر،جناب آقای دکتر افروغ،  انجمن موسیقی بوشهر از یک محیط مناسب و شایسته مقام و شان و منزلت هنرمندان موسیقی برخوردار شده و در حال فعالیت است.

فعالیت های موسیقایی در دیگر شهرستان های استان چگونه است؟

احیا  و فعال سازی نمایندگی های انجمن موسیقی بوشهر  و از سر گیری فعالیت های موسیقایی در شهرستان های استان که به عنوان بازوهای اجرایی انجمن در سراسر استان می توانستند ، در راستای اجرایی شدن هر چه بیشتر انحمن موسیقی گام بردارند و در جهت نیل به اهداف انجمن موسیقی و ترویج موسیقی جدی و فاخر و تولیدات هنری در شهرستان ها ایفای نقش نمایند. که در دور جدید فعالیت انجمن موسیقی بوشهر این مهم انجام شده و اگر چه انتظارات بیشتری مد نظر بوده و هست ؛ اما با توجه به توان و ظرفیت هر شهرستان این مهم در حال پیگیری و اجراست.

بیشترین دغدغه و مطالبات فعالان رشته موسیقی در شهرستان ها را می توانید اشاره کنید؟

نبود امکانات زیرساختی و همچنین عدم تخصیص هرگونه اعتباری یا دست کم اعتبار لازم به این نمایندگی ها از مهم ترین موانع پیش روی نمایندگی های انجمن موسیقی در سطح شهرستان ها است که احصاء شده و از همین رو با جلسات و مذاکرات متعدد که انجمن موسیقی بوشهر با نمایندگی های شهرستان داشته ، تلاش و تمرکز بر جذب مساعدت بخش خصوصی با توجه به ظرفیت و قابلیت های اقتصادی هر شهرستان در راستای تداوم فعالیت ها و استمرار کار انجمن موسیقی قرار گرفته است.

دقیقا چه کارها و حمایت هایی از آنها شده است؟

سفرهای شهرستانی انجمن موسیقی استان به شهرستان ها و دیدار با اهالی و فعالان موسیقی هر شهرستان و تقدیر و تجلیل از پیشکسوتان موسیقی  و فعالان موسیقی مذهبی و آیینی شهرستان های گناوه/ دیلم/جم/دشتی/دیر/ کنگان/دشتستان/تنگستان/جزیره ی خارگ/ بندر دلوار که در این دیدارها و نشست ها مسایل و مشکلات مربوط به حوزه موسیقی شهرستان به بحث و گفتگو گذاشته شد و مساعدت لازم و در حد توان به عمل آمده است.

آیا این اقدامات تدبیری بوده و یا برابر ابلاغ انجام شده اند؟

فراهم آوری زمینه های رشد و توسعه و حمایت از موسیقی فاخر خصوصا موسیقی نواحی و ردیف دستگاهی در استان و همچنین حمایت از هنرمندان و گروه های فعال در حوزه موسیقی خصوصا موسیقی نواحی و ردیف دستگاهی از مواد و  موارد صریح فصل اول اساسنامه ابلاغی از سوی انجمن موسیقی ایران به استان ها می باشد.

از حضور در جشنوارهای ملی و همچنین برگزاری رویدادهای موسیقی درون استانی در یک سال گذشته بگویید؟

-پیگیری لازم جهت حضور  و اجرا در شانزدهمین جشنواره ملی موسیقی نواحی ایران در تیرماه 1402 در استان چهارمحال بختیاری، شهرکرد و همچنین دعوت و  حضور در مرحله نهایی و پایانی جشنواره نواحی در بنیاد رودکی تهران و اجرای موفقیت آمیز چهره های موسیقی نواحی استان بوشهر در جشنواره فوق الذکر.

-برگزاری سی و نهمین جشنواره موسیقی  فجر در بهمن سال 1402 که برای چهار دوره پیاپی جشنواره موسیقی فجر در طول مدت دوره جدید فعالیت انجمن موسیقی بوشهر از سال 1398 برگزار و اجرا شده است.این جشنواره به مدت شش شب و با حضور 11 گروه موسیقی در ژانر کلاسیک ایرانی/ نواحی و پاپ در بوشهر به اجرا درآمد.

-برگزاری و اجرای کنسرت ویژه برنامه نکوداشت روز ملی خلیج فارس در قالب کنسرت پاپ و موسیقی ملی ایران (گروه موسیقی دادبه)به مدت سه شب در تالار لیان بوشهر.

-راه اندازی شب های موسیقی ردیف دستگاهی در بوشهر با عنوان شب های موسیقی طرز که دو ویژه برنامه آن در تیرماه 1403 و با حضور نوازندگان موسیقی کلاسیک ایرانی در طی دوشب در دستگاه های شور/ نوا و آواز های ابوعطا و دشتی اجرا شد و با استقبال چشمگیر مخاطبین نیز مواجه شد.طرح شهید آوینی

لازم به ذکر است شب های موسیقی طرز به همت انجمن موسیقی بوشهر برای تمامی گروه های موسیقی دستگاهی در سطح استان تعریف و پیش بینی شده است و چنانچه گروهی در شهرستان های استان آمادگی اجرا و کنسرت را داشته باشد می تواند با هماهنگی های مربوطه به اجرای برنامه بپردازد.

برخی از دستاوردها و عملکرد یکساله انجمن موسیقی بوشهر

همکاری با آموزشگاه های موسیقی جهت برگزاری کارگاه موسیقی کودک به مدت 2 روز

اجرای کارگاهی موسیقی کلاسیک در شهرستان دشتستان

کنسرت بزرگ هنرجویی و هنرجویان موسیقی  ردیف دستگاهی توسط هنرآموزان و هنرجویان شهرستان های دیر و کنگان

کنسرت موسیقی ردیف دستگاهی در شهرستان کنگان/ شهر بنک

اجرای کارگاهی موسیقی کلاسیک/پاپ و ردیف دستگاهی توسط هنرجویان و مدرسین موسیقی در شهرستان جم

برگزاری شب موسیقی شهرستان دیلم  و نکوداشت موسیقی آیینی دیلم . بزرگداشت دو چهره موسیقی دستگاهی و نواحی شهرستان دیلم زنده یاد استاد فرید و استاد بابا مصطفی

نشست هم اندیشی موسیقی شهرستان دشتی و اجرای کارگاهی موسیقی دستگاهی شهرستان

اجرای هنرجویی و کارگاهی هنرجویان موسیقی ردیف دستگاهی و هنرآموزان و هنرحویان موسیقی کلاسیک/پاپ در شهرستان گناوه

همچون: گروه نوازی/آواز/ساز تخصصی/مبانی نظری موسیقی و ...اجرای برنامه های جنبی موسیقی

پیگیری امور بیمه ای و امور تسهیلات هنرمندان موسیقی جهت ثبت نام و اخذ هنرکارت

در حال پیگیری  و انجام:

طرح موسیقایی کوبه(گذری بر موسیقی کوبه ای بوشهر در مراسم ایام محرم و صفر با محوریت تاسوعا و عاشورای حسینی از: حماسه ی حق پرست)

آغاز به کار ارکستر بزرگ جهت تولید موسیقایی ویژه طرح قرارگاه شهید آوینی که پرلود و پیش درآمدی است  برخاسته و برآمده از موسیقی حماسی و رزمی بوشهر و ردیف دستگاهی ایران در دو بخش متفاوت موسیقایی که در یک کلیت موسیقایی طراحی و ساخته و پرداخته شده است.

انتشار فراخوان جهت تشکیل ارکستر جوانان و آغاز تمرینات گروه جوانان انجمن موسیقی استان با حضور 15 نوازنده جوان(برای نخستین بار و تشکیل گروه موسیقی ردیف دستگاهی دادبه)

برگزاری اجرای تلفیقی پاپ/سنتی از سری برنامه های شب های طرز توسط انجمن موسیقی بوشهر در دی ماه 1403

تداوم روند آموزشی و ترویجی انجمن موسیقی بوشهر در سطح استان و ...

برگزاری کارگاه آشنایی با مبانی نظری و ساختار موسیقی کلاسیک ایرانی طرح شهید آوینی مرداد ماه 1403

ضبط قطعه رزمنامه ایران طرح شهید آوینی مردادماه 1403

برگزاری چهار دوره جشنواره موسیقی فجر در بهمن ماه چهار سال متوالی