تبیین جایگاه زن در رویکرد اسلامی

مهم‌ترین اصل در منشور زن

در دیدار بانوان با رهبرمعظم انقلاب در آستانه روززن،ایشان به تبیین جایگاه زن در رویکرد اسلامی یا همان الگوی سوم پرداختند و یکی از زیرساخت‌ها و لوازم آن را مسأله زوجیت دانستند. ایشان در توضیح این امر و تبیین منشور زن از دیدگاه اسلام، مسأله زوجیت را اولین اصل مهم دانستند و بر این‌که زن و مرد از جنس واحدی هستند تاکید نمودند.
در دیدار بانوان با رهبرمعظم انقلاب در آستانه روززن،ایشان به تبیین جایگاه زن در رویکرد اسلامی یا همان الگوی سوم پرداختند و یکی از زیرساخت‌ها و لوازم آن را مسأله زوجیت دانستند. ایشان در توضیح این امر و تبیین منشور زن از دیدگاه اسلام، مسأله زوجیت را اولین اصل مهم دانستند و بر این‌که زن و مرد از جنس واحدی هستند تاکید نمودند.
کد خبر: ۱۴۹۱۹۸۳
نویسنده دکتر انسیه خزعلی - عضو هیات علمی دانشگاه‌ الزهرا (س)
 
شاید در وهله نخست و با طرح اصل زوجیت برخی تصور کنند این همان دیدگاهی است که زن را فقط در خانواده تعریف می‌کند و نقش فردی او و جایگاه انسانیش را به‌عنوان موجود مستقل کمتر مورد توجه قرارمی‌دهد،درحالی‌که با دقت درمفهومی که از منطوق کلام ایشان در ابعاد مختلف متصور است،دقیقا معنی عکس آن مستفاد می‌شود.این تعبیر نه‌تنها قوت جایگاه انسانی زن به‌عنوان هدف اصلی آفرینش را بیان می‌کند که در پی نفی خلقت تبعی و دنباله‌رو و یا جنس دومی است. لذا به نکات مهم مرتبط با زوجیت مطروح در کلام ایشان در چند بند اشاره می‌شود.
   
زوجیت در آفرینش
نگاه به آفرینش جفتی در خلقت دلالت بر عنایت یکسان به دو جنس و هدفمندی خلقت در ایجاد هریک از دو جنس و نفی اولیت و اصالت برای یکی و فرعیت و طفیلیت برای دیگری است؛ آنچه که در آیات بسیاری بر آن تاکید و پافشاری شده، بلکه اساس خلقت بر زوجیت بنا نهاده گردیده که در آن اسرار و حکمت‌های بسیار نهفته است. سوره ذاریات و آیاتی مانند ۴۹روم، ۲۱نجم، ۴۵ زمر، ۶ شورا، ۱۱زخرف، ۱۲نحل، ۷۲ قیامت، ۳۹ فاطر، ۱۱یاسین، ۳۶نساء، یک اعراف و ۱۸۹رعد، سه گواه بر مطلب مذکور است. این اعتقاد با دیدگاه‌های خرافی منتسب به برخی نقل‌های تحریف‌شده سایر ادیان مقابله می‌کند. دیدگاه‌هایی که گاه آفرینش زن را به دنده چپ مرد و گاه به گل اضافی از خلقت آدم نسبت می‌دهند و گاهی دیگر او را عامل شر و فریب می‌خوانند. لذا قرآن‌کریم غیر از این مورد در بحث فریب آدم نیز صراحتا از گمراهی هردو، نه یکی به‌واسطه دیگری سخن می‌گوید و در تکالیف و حقوق نیز نگاه مساوی (و البته نه مشابه) به هر دو جنس که از ذاتی واحد نشات گرفته‌اند دارد.
   
زوجیت و تکامل
دوگونگی و تفاوت درنگرش‌های مختلف مانند مارکسیسم و فمینیسم نوعی تضاد،تقابل جنگ برای غلبه یکی بردیگری راالقا می‌کند و هرکدام از مکاتب مذکور درصدد ارائه راهکار برای پیروزی در این جنگ وجودی برمی‌آیند. نهایتا جهش‌ها و تغییرات تاریخی را در نتیجه این تضاد و درگیری تحلیل می‌کنند.درحالی‌که نگاه رهبری به این امر که سریان و جریان آن را در همه سنت‌های الهی و قوانین آفرینش می‌دانند زوجیت به معنی همراهی، ائتلاف و التیام نقص هریک از دو طرف متفاوت و حرکت به سوی کمال با اتفاق و اتحاد آن‌دو و رعایت حقوق و اخلاق در زمینه‌های اختلافی است.ایشان این مطلب را در موارد متعددی که یکی از آنها تقابل در زوجیت زن و مرد و گاه دیگر بحث‌های دیالکتیکی و تعارض‌گونه میان کارگر و کارفرماست به چالش می‌کشند و بر بطلان آن نظریه تاکید می‌کنند.
   
زوجیت و خانواده
زوجیت بر اساس قانون تکامل موجب تشکیل خانواده ورشد و نمو فرزندان درمحیطی متفاهم وپرازمودت و عشق، که پرورش‌دهنده و تامین‌کننده نیازهای بشری است، می‌گردد. نقش‌های متفاوت زن و مرد نه نشان برتری یکی بر دیگری و نه موجب تضییع حقوق یکی از آن دو و نه موجب محرومیت از حقوق انسانی می‌گردد.تامین نیاز به خانواده وجود مؤلفه‌های مورد تاکید قرآن در همراهی، عشق و تولیدمثل مسأله ازدواج را در زوجیت پررنگ نموده است، لذا در دعای قرآنی، ازواج و ذریات به‌عنوان نور چشم و موجب خرسندی وموفقیت و آرامش در کنار امامت ورهبری جامعه که امرکلان اجتماعی محسوب می‌شود،موردتوجه قرار می‌گیرد. فرقان، ۷۴ : ربنا هب لنا من ازواجنا و ذریاتنا قره اعین و اجعلنا للمتقین اماما. خدایا از همسران و فرزندان ما نور چشم ما قرار ده و ما را شایسته امامت و پیشوایی متقین ساز.

زوجیت و نیازمندی دوسویه
در بیان رهبری اشاره به ازواج و اطلاق آن بر زن و مرد و آرامش‌یابی هریک از آن‌دو در کنار دیگری مورد توجه قرار می‌گیرد. این تعبیر، عکس قول مشهوری است که بیان می‌دارد آدم آفریده شده و حوا برای آرامش او خلق گردیده ‌است.این‌که هردو برای هم آفریده شده‌اند و لفظ زوج بر زن و مرد اطلاق می‌شود مورد توجه رهبری و تاکید ایشان قرار می‌گیرد: «این در قرآن به‌صراحت بیان شده: وا... جعل لکم من انفسکم ازواجا. از این خطاب جعل لکم، برای شما قرارداد، خطاب به مردها نیست خطاب به بشر است، زن و مرد. کلمه زوج هم برای مرد به کار رفته و هم برای زن.» تعبیر فارسی اززوج به‌عنوان جفت نیز دقیقا به معنی مشابهت و نقص کارکرد در صورت واحد و تک‌بودن استفاده می‌شود. همان‌گونه که زوج مخالف فرد است ودرمعنای خود همنشینی و قرین‌بودن با دیگری را دارد به هریک از جنس زن و مرد که کنار هم قرار می‌گیرند زوج و به جمع آن بدون توجه به جنس ازواج اطلاق می‌شود. واژه‌هایی از ریشه زوج ۸۱مرتبه و در اشکال مختلف در قرآن به کار گرفته شده و ازواج به همسران اعم از زن و مرد اطلاق می‌شود و در صورت وجود قرینه به یکی از دو جنس اختصاص می‌یابد. البته ازواج به غیرهمسران نیز اطلاق گردیده که گاه به همنشینان و گاه همسانان و مقارنان اشاره دارد.

newsQrCode
ارسال نظرات در انتظار بررسی: ۰ انتشار یافته: ۰

نیازمندی ها