علیرغم افزایش کمی و کیفی تولید پوشاک داخلی همچنان شاهد آن هستیم که صنعت نساجی با چالشهای متعددی دستوپنجه نرم میکند. طی سالهای اخیر از افزایش هزینههای تولید و تأمین مواد اولیه گرفته تا رقابت با محصولات خارجی قاچاق و وارداتی، همگی بر دشواری مسیر این صنعت کهن افزودهاند. به همین دلیل به نظر میرسد اگر از مشکلات ایجادشده جلوگیری نشود باید شاهد افزایش بیشتر هزینههای تولید، خروج ارز قابل توجه از کشور، تشدید فشار بر تولیدکنندگان داخلی و برندهای ایرانی بود.
سیدشجاع الدین امامیرئوف، دبیر انجمن صنایع نساجی ایران در گفتوگو با جامجم درخصوص چالشهای صنعت نساجی گفت: مشکلات صنعت نساجی و پوشاک جدا از مشکلات دیگر صنایع کشورمان نیست، بهطوریکه بخش زیادی از مشکلات این صنعت به مشکلات کلان اقتصاد کشورمان برمیگردد. وی افزود: اگر جهتگیری کلی اقتصاد کشورمان را بر مبنای آمارهای بانک مرکزی، مرکز آمار یا اتاق بازرگانی ایران در نظر بگیریم میبینیم که تولید و صنعت کشورمان با مشکلاتی روبهروست که سایه آن بر سر تولیدکنندگان بیشتر از مشکلات خرد آنهاست.
معضلات تورم
دبیر انجمن صنایع نساجی ایران اظهار کرد: بهعنواننمونه طی سالهای اخیر با افزایش افسارگسیخته تورم در جامعه روبهرو بودیم که این امر از میزان هزینهها مردم کاسته و آنها بیشتر پول خود را به کالاهای سرمایهای همچون طلا و مسکن اختصاص میدهند و به این صورت آنها سبد مصرف خود را مدیریت کرده و هرروزه شاهد کاهش سبد مصرفی خانوارهای کشور هستیم.
امامیرئوف تصریح کرد: این موضوع باعث کاهش سهم صنایع نساجی در سبد خانوارها شده است، که نشانههای آن بهوضوح در فروش محصولات و پوشاک ایرانی قابل مشاهده است. به همین دلیل، اگر اقتصاد کلان بهطور مناسب مدیریت نشود، تأثیرات آن در صنایع خرد، ازجمله صنایع غذایی، منسوجات، کیف و کفش و چرم نیز نمایان خواهد شد. وی گفت: با توجه به تحریمها علیه کشورمان صنعت نساجی در خرید فناوریهای جدید دچار مشکل بوده و در کنار آن باید به نقلوانتقالات پولی و بانکی، گردش اضافهتر و گرانتر شدن مواد اولیه خریداریشده (هم به لحاظ مالی و هم به لحاظ بارنامهای)، تامین قطعات و لوازم یدکی صنعت نساجی اضافه کرد که این عوامل سبب افزایش هزینههای تولید شده است.
انتظار تولید کنندگان از دولت
این مقام صنفی میگوید: سازمان تامین اجتماعی و سازمان امور مالیاتی جزو اصلیترین شرکای بخش خصوصی و تجاری کشور هستند. این درحالیاست که این شرکا صرفا به دنبال افزایش وصولیهای خود هستند ولی این دو سازمان باید نقشی در خدماتدهی داشته باشند. دبیر انجمن صنایع نساجی ایران در ادامه گفت: خدماتدهندگان به واحدهای تولیدی، از بیمهای یا خدماتی که از تامین اجتماعی میگیرند رضایت ندارند، از سوی دیگر در پرداخت حق بیمه سهم کارفرما نیز این سازمان سهم زیادی را وصول میکند و در حسابرسی دفاتر بیمه مراعات صنعت و واحدهای تولیدی نمیشود که این امور نیز در برخورد با سازمان امور مالیاتی نیز هویداست. امامیرئوف تصریح کرد: ناپایداری نرخ ارز، تعرفههای گمرکی، نرخ ارز محاسباتی گمرک (که همچنان ۲۸هزار و ۵۰۰ تومان بوده و یارانه بزرگی به واردات است) و رکود تورمی موجود در بازار نیز صنعت نساجی را با چالش روبهرو ساخته و امکان سرمایهگذاری در این حوزه را دچار تردید کرده است.
تبلیغات محصولات قاچاق
این مقام صنفی، ورودی نیز به مشکلات قاچاق کالا داشت و گفت: طی سالهای اخیر قاچاق پوشاک نیز یکی از اصلیترین چالشهای صنعت نساجی بوده است و آنطور که انتظار میرود با این موضوع برخورد نمیشود. آمارهایی که درخصوص پوشاک قاچاق توسط ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز اعلام شده نشان میدهد میزان قاچاق به یکمیلیارد و ۵۰۰میلیون دلار میرسد این درحالیاست که آمار همکاران ما حاکی از قاچاق دو تا سهمیلیارد دلاری قاچاق پوشاک به کشور است. وی افزود: بهطوریکه کشفیات صورتگرفته نیز خود مویدی بر این گفته است، چون رقم کشفیات بهمراتب پایینتر از رقم اعلامی قاچاق بوده و در مقابل آن بهشدت ناچیز است که این امر را نیز بهراحتی میتوان با تبلیغات صورتگرفته در سایتهای مختلف، فروشهای اینترنتی و شبکههای اجتماعی محاسبه کرد. امامیرئوف گفت: طبیعتا این کالاهای قاچاق به چندین دلیل ازجمله عدم پرداخت عوارض گمرکی، خاصیت استوک شدن و خارجشدن از مد و سایزبندی سهم تولید داخل در بازار پوشاک کشور را کم کرده است. دبیر انجمن صنایع نساجی ایران اظهار کرد: البته این مشکل سالهاست گریبانگیر واحدهای تولیدی صنعت پوشاک شده ولی شاهد آن بودیم که در زمینه واردات از مبادی رسمی و غیررسمی و توزیع آن در سراسر کشور اقدام موثری صورت نگرفته است. وی گفت: در سالهای اخیر خوشبختانه شاهد افزایش کیفیت و کمیت تولید برندهای ایرانی بودهایم که با توجه به این تنوع ایجادشده در صورت کاهش قاچاق پوشاک میتوان شاهد افزایش تامین پوشاک در بازار باشیم که این امر میتواند به فرهنگسازی مصرف کالاهای ایرانی نیز دامن بزند.
ضربه ناترازی به صنعت نساجی
امامی رئوف در بخش دیگری از سخنان خود اظهار داشت: ناترازی برق و گاز بهطور قابل توجهی تولید در صنعت نساجی را تحت تأثیر قرار داده و بهرهوری واحدها را کاهش داده است. بهطوریکه بسیاری از واحدهای تولیدی برای تأمین انرژی خود به خرید ژنراتورها روی آوردهاند و در ادامه، بهدلیل عدم دسترسی به گازوئیل لازم، هزینههای تولید بهشدت افزایش یافته است.
وی افزود: قطعی برق و افزایش سرسام آور هزینههای قبوض منتشرشده واحدهای تولیدی نیز یکی دیگر از مشکلات صنعت نساجی است.
دبیر انجمن صنایع نساجی ایران تصریح کرد: در زمینه صادرات نیز مشکل رفع تعهد ارزی وجود دارد که این امر به قوانین و مقررات کشورمان برمیگردد و یکی از اصلیترین چالشهای صنعت نساجی است.