۳۰ ساله‌ها پای تخته!

البته شهریور ماه امسال بود که در نظامنامه سنجش و پذیرش دانشجوی متعهد خدمت به وزارت آموزشوپرورش از سوی شورای عالی انقلاب فرهنگی مصوب و مهر ماه با امضای دکتر مسعود پزشکیان، رئیسجمهور ابلاغ و حداکثر سن ورود به دانشگاه فرهنگیان ۲۴ سال اعلام شد اما همین روز گذشته علیرضا کاظمی، وزیر آموزشوپرورش طی نامهای به عبدالحسین خسروپناه، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی، درخواست افزایش سن مجاز ورود به دانشگاه فرهنگیان را مطرح کرد. مسألهای که گمانهزنیها را به این سمت و سو میکشاند که این افزایش سن به سبب بحث همیشگی کمبود معلم در این وزارتخانه است. حالا سؤال اینجاست که آیا درخواست آقای وزیر میتواند مشکلات نظام آموزشی کشور مخصوصا کمبود معلم را جبران کند یا صرفا راهحلی موقتی برای پوشاندن ضعفهای دیگر نظام تربیت معلم است؟ دانشگاه فرهنگیان بهدلیل مزایای منحصر بهفردی همچون معافیت از خدمت سربازی برای پسران، احتساب دوران دانشجویی بهعنوان سنوات خدمت، استخدام از بدو ورود و پرداخت حقوق به دانشجومعلمان، همواره مورد توجه بسیاری از داوطلبان قرار دارد اما این محدودیت سنی برای بسیاری از داوطلبان مشتاق و علاقهمند به حرفه معلمی همچون فیلتری برای این افراد عمل کرده و آنان را از این فرصت محروم میکند. با وجود این وزارت آموزشوپرورش با نگاه مثبت به محدود نکردن متقاضیان علاقهمند به کار معلمی، با افزایش سن مجاز ورود متقاضیان به شرکت در آزمون تا حداکثر ۲۷ یا ۳۰ سال به شرط کسب سایر شرایط و ضوابط و طی تمام مراحل فرآیندهای استخدامی موافق است. سن یک عدد است!در اساسنامه مراکز تربیت معلم سابق، حداقل سن دانشجو ۱۷ سال و حداکثر آن ۲۲ سال بود که در اولین پذیرش دانشجوی متعهد خدمت برای دانشگاه فرهنگیان، کمیسیون توسعه منابع انسانی شورای عالی آموزشوپرورش، سن ورود به دانشگاه فرهنگیان در سال ۱۳۹۱ را ۲۴ سال تعیین کرد. این کمیسیون در سال ۱۳۹۲ مجددا این موضوع را بازنگری کرد و به ۲۲ سال تقلیل داد اما در پی گلایه برخی داوطلبان، این عدد در سال ۱۴۰۰ به ۲۴ سال بازگشت اما مجدد ۲۲ سال شد. ولی اعتراضهای بسیاری از داوطلبان همچنان ادامه داشت تا اینکه این عدد دوباره ۲۴ سال شد. این در حالی است که داوطلبان علاقهمندی که شرایط سنی برای ورود به این دانشگاه را ندارند، تنها باید از طریق آزمون ماده ۲۸ وارد شغل معلمی شوند. آزمونی که تا ۴۵ سالگی فرصت حضور در جایگاه معلمی را به افراد میدهد. افزایش سقف سنی، عدم توانایی درک مشترکاین موضوع همچون سایر موضوعات موافقان و مخالفانی دارد؛ منتقدان هشدار میدهند که ورود افراد با سنین بالاتر ممکن است به کاهش انعطافپذیری، انرژی و تعهد بلندمدت در حرفه معلمی منجر شود و در نهایت، اهداف اصلی دانشگاه فرهنگیان را به مخاطره بیندازد. مهدی نوید ادهم، عضو شورای عالی آموزشوپرورش هم با این دسته از افراد موافق است و در گفتوگو با جامجم میگوید: «افزایش سن دانشجویان نباید مجرد از کل سنوات خدمت در فرآیند تدریس بررسی شود. اگر پیشفرض این باشد که بهدنبال معلمی با شایستگیهای ویژه باشیم، نهفقط آموزش به معنی انتقال دانش، بلکه تربیت به معنای شناسایی و رشد استعدادهای دانشآموزان باید مدنظر قرار گیرد و اگر این رسالت را برای معلم قائل باشیم، قطعا یکی از شرایط آن تناسب سنی معلم و دانشآموزان است.»وی همچنین معتقد است که هرچه این تقارن سنی بیشتر باشد، همزبانی بیشتری بین آنها برقرار میشود و بهراحتی میتوانند با یکدیگر ارتباط و تعامل اثربخشی داشته باشند، چرا که اگر سن بیش از حد افزایش پیدا کند، فاصله سنی معلم با دبستان و دانشآموزان دبستانی بسیار زیاد میشود و توانایی درک مشترک به وجود نمیآید. افزایش سقف سنی برای جبران کمبود معلم؟!سوی دیگر ماجرا موافقانی هستند که با استنادبه اصل عدالت آموزشی، معتقدند که بالا بردن سقف سنی میتواند فرصت دوبارهای به جوانانی بدهد که به هر دلیلی نتوانستهاند در زمان مقرر وارد این عرصه شوند. البته در این بین بحث کمبود معلم هم مطرح است، چرا که خود وزیر آموزشوپرورش هم گفته که براساس بررسیهای آماری مرکز برنامهریزی نیروی انسانی، تعداد پذیرفتهشدگان در بازه سنی ۲۲ تا ۲۴ سال در سالهای گذشته کم بوده است. با این حال نوید ادهم ضمن بیان همین مطلب به ما میگوید: «شاید یکی از عناصر پیشنهادی وزیر آموزشوپرورش موضوع تأمین نیروی مورد نیاز آموزشوپرورش است اما تنها عنصر نیست. زمانی که این بحث در شورای عالی این وزارتخانه مطرح شد، از زوایا و با پیشنهادات مختلفی بررسی شد.» حالا باید منتظر پاسخ شورای عالی انقلاب فرهنگی درخصوص نامه وزیر باشیم و ببینیم که بالا بردن محدودیتهای سنی تا چه حد میتواند به مطالبات داوطلبان پاسخ دهد بدون اینکه استانداردهای حرفهای تربیت معلم را به خطر بیندازد؟