پرونده‌های مسأله‌دار فوتبال

بحث درباره میلیاردها میلیارد پولی است که سالانه از بیت‌المال به جیب خارجی‌هایی می‌رود که آورده اکثر آنها برای فوتبال ایران «هیچ» است. مربیان و بازیکنانی که با قراردادهای کلان وارد کشور می‌شوند و در نهایت با جیب پر می‌روند و اگر هم نروند، دست به دامن فیفا می‌شوند تا ضرر و زیانشان را هم بگیرند.
تازه‌ترین مورد آنچنان عجیب است که رقم ریالی آن، مخاطبان را آزار می‌دهد‌؛ ۸۵۰ هزار دلار معادل چیزی حدود ۷۷ میلیارد تومان ناقابل از صندوق هلدینگ خلیج‌فارس که دولتی است. نظری جویباری، مدیرعامل استقلال می‌گوید وردان کیوفسکی و آلمدین زیلیکیچ دو بازیکن بوسنیایی که تابستان با استقلال قرارداد بستند و خیلی زود رفتند، به فیفا شکایت کرده‌اند و خواهان دریافت چنین رقمی هستند: «بله، شکایت دو بازیکن بوسنیایی به باشگاه آمده و در حال مذاکره هستیم تا توافق کنیم. بوسنیایی‌ها هم کل مبلغ قرارداد را می‌خواهند و هم جریمه‌هایش را ولی ما دفاع می‌کنیم. قرارداد یکی از آنها ۵۰۰ هزار یورو و دیگری ۳۵۰ هزار یورو است.» 
حساب و کتاب رقم دریافتی آنها سخت است چون هزینه دادرسی فیفا، پول وکیل و احتمالا پول دادگاه کاس را هم باید به آن اضافه کنید که رقم را به همراه ضرر و زیان پول نزدیک به ۱۰۰ میلیارد می‌کند! استقلال به موازات این پرونده درگیر شکایت پیتسو موسیمانه و دستیارانش هم خواهد شد. قرارداد این مربی برای کمتر از یک فصل ۱.۴میلیون دلار بوده و حساب کنید در نهایت چه رقمی از آبی‌ها دریافت می‌کند. با وجود هشدارهای دولت، نمایندگان مجلس و همین‌طور وزرای ورزش، گویا باشگاه‌های ایرانی همچنان به معامله پرضرر خود با خارجی‌ها ادامه می‌دهند و دست بردار نیستند. در طول یک فصل فوتبالی، بازیکنان و مربیان خارجی زیادی وارد کشور می‌شوند که عده‌ای از آنها، پول مفت به خانه می‌برند. مثلا بارها اتفاق افتاده تیم‌ها بازیکن جذب کرده‌اند و نهایتا از او چند دقیقه بازی گرفته و سپس مهر خروج را روی قراردادش زده‌اند. تاسف‌بارترین نکته اما قرارداد بعدی این مربیان و بازیکنان بوده‌است. مثلا بازیکنی که در ایران ۸۰۰ هزار دلار قرارداد بسته، در باشگاه بعدی‌اش ۸۰ هزار دلار امضا کرده است! مربی معروفی بوده در باشگاهی نزدیک به ۹۰۰ هزار دلار قرارداد بست ولی تیم بعدی‌اش تنها به او ۱۵۰ هزار دلار داد! 
این اختلاف قیمت دلایل مختلفی دارد که قابل کتمان نیستند. آنچنان که فوتبالی‌ها می‌گویند دلال‌ها، مدیران و مربیان از این قراردادها سود می‌برند. حسن روشن که همیشه رک و پوست کنده حرف می‌زند با کنایه می‌گوید: «خدا حرام کند بقیه پولی را که بعضی‌ها در قرارداد خارجی‌ها می‌خورند. من می‌دانم ماجرا چیست شما هم می‌دانید. الکی سر هم کلاه نگذاریم.» 
امید روانخواه، مربی فوتبال یک‌ بار در این‌باره شفاف حرف زد. او رودربایستی را کنار گذاشته و بی‌پرده گفت: «همه پول در قراردادهای خارجی‌ها به بازیکنان و مربیان نمی‌رسد. این را همه می‌دانیم. نیازی هم نیست سند و مدرک برایش بیاوریم. مثلا بازیکنی بوده که گفته من ۲۵۰ هزارتا بیشتر نمی‌خواهم، هرچه بستید بقیه‌اش برای خودتان. بازیکنی بوده که ۱۰۰ هزاردلار هم قیمت نداشته ولی ۵۰۰ هزار دلار بسته. طرف ۲۰۰ هزارتا بگیرد کلاهش را به هوا می‌اندازد. ۳۰۰ تای بقیه هم که به جیب دیگران می‌رود.» او اضافه کرد: «چرا باید خارجی‌ها در ایران این‌قدر پول بگیرند؟ دلایل مختلفی دارد که می‌دانیم. از سویی بازیکن خارجی خوب مگر با ۲۰۰ هزار دلار و ۵۰۰ هزار دلار به ایران می‌آید؟ خیر. بازیکن خوب خارجی بالای یک میلیون دلار قیمت دارد. حالا اگر می‌بینید با یک بنجل یک میلیون بستند بحثش جداست.» 
     
پول در جیب دلال و مدیر؟!
پرونده تخلفات در قرارداد خارجی‌ها، آن‌قدر قطور است که خیلی‌ها جزئیاتش را فراموش کرده‌اند. در طول سال‌های گذشته در باشگاه‌های ایرانی آن‌قدر مربیان و بازیکنان گرانقیت آمده‌اند و رفته‌اند که دیگر ذهن‌ها برای یادآوری نام‌شان یاری نمی‌کند. در دهه ۹۰ مجلس بر آن شد تا قوانین سفت و سختی بگذارد و حتی با متخلفان برخورد کند تا مانع از هدر‌رفت بیت‌المال شود اما راه به جایی نبرد. در بهمن ماه سال ۱۳۹۸ عبدالرحمن شاه‌حسینی، رئیس اسبق کمیته انضباطی فدراسیون فوتبال که در مجلس برو بیایی داشت، در مصاحبه‌ای گفت: «در آن پرونده من هم به مجلس می‌رفتم و فعالیت‌هایی داشتم. در یکی از پرونده‌ها بازیکنی خارجی را آوردیم که از او شکایت شده بود. در نهایت فهمیدیم اصلا پولی که باشگاه داده به این بنده خدا نرسیده است. چقدردل او پر بود و قرار شد تا این پرونده به دادگاه برود تا رسیدگی قضایی شود!»
بنابراین گاهی بازیکنان و مربیان مقصر نیستند، پول را افراد دیگری خورده و برده‌اند. محسن بیاتی‌نیا، مربی و کارشناس فوتبال از یک جریان مخرب در فوتبال ایران حرف می‌زند و می‌گوید: «متأسفانه از آمدن یک مربی به ایران با رقم‌های بالاتر و مربی بزرگ‌تر، کسانی که در این چرخه سود می‌برند، بیشتر خوشحال می‌شوند که اصلا آن مربی بیاید کار نکند و پولش را بگیرد و برود!» زنوزی، مالک باشگاه تراکتور یک‌بار حتی دست به افشاگری زد که گاهی وکلای آنها، با بازیکنان و مربیان خارجی همدستی می‌کنند. او گفته بود، در پشت پرده علیه باشگاه‌های ایرانی می‌شوند. وکلا پول از باشگاه‌های لیگ برتری می‌گیرند ولی با مربیان و بازیکنان خارجی همدست می‌شوند تا پول‌شان را کامل بگیرند چون سود بیشتری دارد! 
و این قصه همچنان ادامه دارد و هر روز اخبار عجیب‌تری از آن به گوش می‌رسد... .