چندی پیش شاهد فروش پسته ارزانتر از سال قبل بودیم، اما یکباره با رشد خیرهکننده قیمت ارز، بازار آجیل و خشکبار هم با تکانههایی همراه شد. خشکبار یکی از بازارهایی است که بیشترین تاثیر را از تکانههای ارزی میگیرد که این موضوع را میتوان به وضوح با رصد فروشگاههای آنلاین و خشکبار فروشیهای مرکز پایتخت دید.پسته به عنوان مهمترین خشکبار آجیل شب عید در فروش عمده نسبت به سال پیش، افزایش ۵۰ درصدی داشته است. پسته در بازار از ۵۵۰ هزار تومان در هر کیلو شروع میشود و تا یک میلیون و ۳۵۰ هزار تومان ادامه دارد؛ پسته بادامی ۷۰۰ هزار تومان، پسته فندقی ۶۰۰ هزار تومان و پسته اکبری لوکس یک میلیون و ۳۵۰ هزار تومان است.
از سوی دیگر مغز بادام درختی ۷۴۰ هزار تا ۹۸۰ هزار تومان، مغز بادام درختی لوکس ۸۰۰ هزار تا یک میلیون و ۴۸۰ هزار تومان، فندق با پوست ۵۶۰ هزار تا ۸۳۰ هزار تومان، مغز فندق یک میلیون و ۲۰۰ هزار تا یک میلیون و ۶۰۰ هزار تومان، گردو ۲۷۵ هزار تا ۴۰۰ هزار تومان، مغز بادام زمینی ۱۴۵ هزار تا ۲۹۰هزار تومان، تخمه کدو ۲۷۵ هزار تا ۳۷۵ هزار تومان، تخمه آفتابگردان ۱۵۰ هزار تا ۲۶۰ هزار تومان، تخمه ژاپنی ۲۱۵هزار تومان تا ۴۲۰ هزار تومان، نخودچی ۱۵۸ هزار تا ۲۴۰ هزار تومان، کشمش ۱۳۰ هزار تا ۳۸۰ هزار تومان، آجیل اقتصادی از ۳۸۰ هزار تا ۷۵۰ هزار تومان و آجیل چهارمغز یک میلیون و ۱۵۰ هزار تا یک میلیون و ۶۰۰ هزار تومان قیمت دارند.
کاهش قدرت خرید
علیرضا ارزانی ممقانی، رئیس کارگروه آجیل و خشکبار اتاق اصناف ایران اظهار داشت: قیمت پسته به دلیل بالا رفتن نرخ ارز در دو ماه گذشته افزایش یافته و نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۵۰ درصد گرانتر شده است و به دلیل کاهش قدرت خرید مردم رکود سنگینی بر بازار آجیل و خشکبار حاکم است.
وی گفت: قیمت انواع پسته به طور متوسط و نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۵۰ درصد گرانتر شده و این افزایش قیمت در دو ماه اخیر اتفاق افتاده است. در شب یلدای امسال قیمت پسته نسبت به مدت مشابه سال گذشته کاهش داشت، اما از آن زمان به بعد افزایش نرخ ارز به افزایش قیمت پسته انجامیده است و این افزایش قیمت به میزان قابلتوجهی بر تقاضای مردم برای پسته تاثیرگذار بوده و با اینکه فقط دو هفته به پایان سال و نوروز مانده؛ برخلاف سالهای گذشته هنوز خرید آجیل و خشکبار شب عید آغاز نشده و این روزها برای عرضهکنندگان مانند دیگر روزهای سال سپری میشود و رکود سنگینی بر بازار به دلیل کاهش قدرت خرید مردم حاکم است.
به نظر میرسد، با توجه به قیمتهای فعلی، خرید آجیل و خشکبار صرفه اقتصادی برای مردم ندارد، همانطور که پیشتر نیز اشاره شد نرخ ارز، هزینههای حمل و نقل، بستهبندی، انرژی و همچنین کاهش تولید برخی از خشکبار نقش پررنگی در افزایش قیمت آجیل و خشکبار در بازار سراسر کشور داشته است.
پسته همچنان ارزآورترین
اما نباید از افزایش صادرات و ارزآوری برخی آجیل و خشکبار همچون پسته و تاثیر آن بر گرانی بازار چشمپوشی کرد به طوری که پسته همچنان به عنوان ارزآورترین محصول کشاورزی در سال جاری قلمداد میشود و به نظر میرسد یک میلیارد و ۵۰۰ میلیون دلار برای کشورمان ارزآوری به همراه آورده باشد.با همه این اوصاف عدم نظارت سازمانها، نهادها و اصناف مرتبط بر بازار آجیل و خشکبار نیز به جهش قیمتی این محصولات کمک شایانی کرده است تا جایی که حتی این امر صدای بسیاری از عمدهفروشان آجیل و خشکبار را درآورده و آنها معتقدند رکود و زیان فراوان عدم فروش محصولاتشان و چکهای برگشتیشان سودجویی برخی فروشندگان است؛ تا جایی که معتقدند حداقل ۳۰ درصد فروشندگان این محصول در سال آینده از بازار خارج خواهند شد. گفته میشود آجیل و خشکبار کالایی است که مردم خریدشان را به روزهای پایانی موکول میکنند، حال باید منتظر ماند و دید که بازار به کدام سمت و سو میرود.