رئیس پلیس راهور فراجا در گفت‌وگوی اختصاصی با «جام‌جم» مطرح کرد
قانون زیر چرخ موتورسیکلت‌ها
موتورسیکلت‌رانی در کشورمان به ساماندهی نیاز دارد؛ این مسأله‌ای است که همه مسئولان کشور درخصوص آن هم نظر هستند. به‌تازگی رئیس‌جمهور کشورمان با اشاره به آمار ۸۰درصدی مرگ ناشی از تصادفات موتورسیکلت به سبب ضربه به سر و نبود کلاه‌ایمنی، بر استفاده راکبان از کلاه ایمنی تاکید کرده است.
درواقع سالهاست که این وسیله نقلیه دوست‌داشتنی در صدر آمار تصادفات کشور قرار دارد. سؤال اینجاست که با وجود اجرای طرح‌های متعدد برای ساماندهی موتورسیکلت‌ها چرا هنوز نتوانسته‌ایم این چالش را مدیریت کنیم؟
سردار تیمور حسینی، رئیس پلیس راهور فراجا در گفت‌وگو با جام‌جم معتقد است که این مسأله مقوله‌ای چندبعدی است و برای رفع آن باید به‌جای معلول‌ها با علت‌ها برخورد کرد.
با عبور از فصل سرما با موتورسیکلت‌سوارانی مواجه می‌شویم که کلکسیونی از قانون‌شکنی را رقم می‌زنند؛ از ویراژ در خط‌ویژه و خیابان‌های یک‌طرفه گرفته تا بی‌توجهی به چراغ قرمز و تابلوهای ورود ممنوع. راکبانی که اعتقادی به استفاده از کلاه ایمنی ندارند. موضوعی که محمدرضا ظفرقندی، وزیر بهداشت هم به آن اشاره کرده و گفته: «آمارها نشان می‌دهد موتورسواران بدون کلاه ایمنی، بیشترین درصد مرگ‌و‌میر را در حوادث درون‌شهری به خود اختصاص داده‌اند.» کسانی که در صدر بی‌انضباط‌ترین کاربران ترافیکی جامعه قرار دارند. با این حال برنامه‌های کوتاه‌مدت و بلندمدت زیادی برای ساماندهی این گروه در نظر گرفته شده اما به قول معروف کاری از پیش نبرده و نتیجه‌ای حاصل نشده است.
یک مقوله چندبعدی
خیابان‌ها و معابر کشور، هر لحظه شاهد موتورسوارانی است که با شتاب از میان خودروها و تجمع عابران پیاده می‌گذرند. راکبانی با کلاه ایمنی آویزان به دسته موتورشان و خانواده‌هایی که چشم انتظار عزیزان‌شان هستند. سردار تیمور حسینی، رئیس پلیس راهور فراجا در گفت‌وگو با جام‌جم با اشاره به این‌که مسأله موتورسیکلت‌ها در کشور به‌ویژه در شهرهای بزرگ و تهران مسأله پیچیده‌ای است، می‌گوید: «موتورسیکلت در همه دنیا یک وسیله‌ای برای جا‌به‌جایی آسان است، ولی در کشور ما وسیله‌ای برای کسب درآمد و شغل کاذب از طریق جا‌به‌جایی مسافر و کالاست.»
وی معتقد است که عوامل متعددی در این خصوص نقش دارد و به ما توضیح می‌دهد: «ساماندهی موتورسیکلت یک مقوله چندبعدی است؛ آمایش سرزمینی، بستر مناسب برای فعالیت، موضوعات اقتصادی، آموزشی و فرهنگی و باوری که یک فرد نسبت به درک از خطر دارد، نظارت و کنترلی که باید از شکل سنتی خارج شود و اصلاح قوانین و مقررات که باید روی همه ابعاد آن کار کنیم.»
مرکب بی‌قانون‌ها
به نظر می‌رسد طرح‌های مختلفی برای ساماندهی موتورسیکلت‌ها یا در دستور کار مسئولان قرار گرفته یا نصف‌و‌نیمه اجرایی شده؛ازپوشیدن کاورمخصوص وانجام‌وظیفه سرچهارراه‌هاگرفته تاطرح انضباط‌بخشی به تردد موتورسیکلتسواران؛ اما با وجود آمارهای تکان‌دهنده از این وسیله نقلیه، ساماندهی آن همچنان در پیچ و خم ناکامی گرفتار است. بااین حال حسن عباس‌نژاد،مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان تهران از راه‌اندازی قرارگاه ساماندهی موتورسیکلت‌ها در استانداری تهران خبر داد وگفت:«این قرارگاه با هدف کاهش آلودگی هوا از طریق اسقاط موتورسیکلت‌های فرسوده و توسعه ناوگان برقی تشکیل شده است.» البته سردار تیمور حسینی معتقد است که همه نهادها در این موضوع نقش و سهم دارند. او به ما می‌گوید: «سالهاست در موضوع کنترل موتورسیکلت‌ها، صرفا ساز‌و‌کار کنترلی ما به صورت فیزیکی است؛ یعنی باید در جایی همچون گلوگاه، تقاطع، معبر گذر و محله‌ای مستقر شویم و تعدادی مأمور در آنجا مستقر کنیم تا به شکل فیزیکی شروع به برخورد با موتورسواران کنند.» وی ادامه می‌دهد: «سالهاست ساز‌و‌کار پارکینگ در دستور کار ماست. در مقاطعی با اشباع موتورسیکلت‌های توقیف شده مواجه شدیم به گونه‌ای که دیگر ظرفیت پارکینگ‌ها پاسخگوی توقیف بیشتر را نداشت اما باز هم می‌بینیم که شرایط مانند سابق است. به نظر می‌رسد که ما در این سال‌ها بیش از این‌که با علت‌ها برخورد کنیم، خودمان را درگیر معلول‌ها کردیم.»
مقصران اصلی تصادفات
«راکبان موتورسیکلت‌ها در ۶۰درصد از تصادفات مقصر هستند.» این تازه‌ترین خبر منتشر‌شده درباره موتورسیکلت‌ها از سوی ابوالفضل موسوی‌پور،رئیس پلیس راهور تهران بزرگ است.باوجوداین، اوگفته میزان تصادفات موتورسیکلتسواران که به مرگ راکبان آنها منجر می‌شد؛ ۸درصد نسبت به سال گذشته کاهش یافته است، وی توضیح داد: «در نوروز ۱۴۰۴، حدود ۸۳درصد از تصادفات فوتی موتورسیکلتسواران در زمان تاریکی هوا اتفاق افتاده است. همچنین خیابان‌های اصلی با ۶۷درصد و بزرگراه‌ها با ۳۳درصد، معابر مرتبط با این حوادث برای راکبان موتور در پایتخت بوده است.» به این ترتیب به نظر می‌رسد زمان آن فرارسیده تا با طرح جامع با موتورسوارانی که با جان خود و دیگران بازی می‌کنند، برخوردی جدی‌صورت بگیرد.بااین حال سردارتیمور حسینی براین باوراست که‌درحال حاضرساز‌و‌کار برای موتورسواران همچون گذشته است، یعنی کنترل‌هایی در معابر می‌شود و تخلفاتی تعریف کرده‌ایم که اگر افراد این موارد را رعایت کنند، مشکلات کاهش پیدا می‌کند. او علاوه بر این می‌افزاید: «ما نیازمند یک طرح کلان هستیم که بخش قابل‌توجهی از موتورسوارانی که جذب بازار کار شدند، ساماندهی شوند. البته کارهایی نظیر آموزش و اقدامات ایجابی نیز در دستور کار است.» به هر حال موتورسیکلت‌ها با همه مزایای‌شان، بدون ساماندهی و رعایت اصول ایمنی،به چالشی بزرگ برای جامعه تبدیل شده‌اند. به‌همین دلیل بازنگری درسیاست‌ها و طرح‌های ساماندهی موتورسواران،ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است.
جای خالی برنامه‌های فرهنگی مناسب
علیرضا‌اسماعیلی،عضوهیأت‌علمی‌دانشگاه‌پلیس نیزدراین‌باره به‌جام‌جم‌می‌گوید:«درخصوص‌ساماندهی موتورسیکلتسواران، هیچ مانعی وجود ندارد، جز بی‌تدبیری. سالانه بین ۲۵درصد کشته‌های تصادفات کشور، موتورسواران هستند، یعنی از بین ۲۰هزار کشته، حدود ۵۰۰۰هزار نفر آنان موتورسوار و عموما سرپرست خانوارند. البته در این بین حدود۳۰ هزار نیز نفر مجروح می‌شوند و حتی شغل خود را از دست می‌دهند. از زمانی که موتور وارد کشور شد، قوانین سختگیرانه‌ای نسبت به آن داشتیم. متأسفانه در حال حاضر در حوزه فرهنگ برنامه مناسبی اجرا نکرده‌ایم. در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی نکات آموزش زیادی درباره موتورسواری ارائه نمی‌شود. بخشی از موتورسواران که اصلا گواهینامه ندارند و تعدادی هم که دارای گواهینامه هستند، به لحاظ مهارتی شرایط مناسبی ندارند و به صورت جدی با آنها برخورد نمی‌شود. سوی دیگر ماجرا کلاه‌های ایمنی موجود در بازار است که از کیفیت و استانداردهای لازم برخوردار نیست. با این حال خودرو وسیله گران‌تری شده و نگهداری آن در ایران کار دشواری است. ترافیک کلانشهرها به گونه‌ای پیش رفته که حتی افراد ثروتمند هم به سمت خرید موتور رفته‌اند. البته دسترسی به موتور برای هر آدم از قشر ضعیف نیز امکان‌پذیر است. همه این موارد را اگر کنار هم بچینیم طبیعی است که رشد موتورسواری در ایران بسیار بالا می‌رود. نبود قوانین خیلی سختگیرانه هم منجر‌به این می‌شود که سالانه تعداد زیادی از موتورسواران جان خود را از دست بدهند. ما باید همانند کشورهای توسعه‌یافته، حمل‌و‌نقل عمومی‌مان به‌حدی فراوان و در دسترس باشد که شهروندان برای انجام سفر درون‌شهری اصلا به موتور نیاز نداشته باشند. البته این مهم در کوتاه‌مدت رخ نمی‌دهد.»
سردار تیمور حسینی، رئیس پلیس راهور فراجا در گفت‌وگو با جام‌جم معتقد است که این مسأله مقوله‌ای چندبعدی است و برای رفع آن باید به‌جای معلول‌ها با علت‌ها برخورد کرد.
با عبور از فصل سرما با موتورسیکلت‌سوارانی مواجه می‌شویم که کلکسیونی از قانون‌شکنی را رقم می‌زنند؛ از ویراژ در خط‌ویژه و خیابان‌های یک‌طرفه گرفته تا بی‌توجهی به چراغ قرمز و تابلوهای ورود ممنوع. راکبانی که اعتقادی به استفاده از کلاه ایمنی ندارند. موضوعی که محمدرضا ظفرقندی، وزیر بهداشت هم به آن اشاره کرده و گفته: «آمارها نشان می‌دهد موتورسواران بدون کلاه ایمنی، بیشترین درصد مرگ‌و‌میر را در حوادث درون‌شهری به خود اختصاص داده‌اند.» کسانی که در صدر بی‌انضباط‌ترین کاربران ترافیکی جامعه قرار دارند. با این حال برنامه‌های کوتاه‌مدت و بلندمدت زیادی برای ساماندهی این گروه در نظر گرفته شده اما به قول معروف کاری از پیش نبرده و نتیجه‌ای حاصل نشده است.
یک مقوله چندبعدی
خیابان‌ها و معابر کشور، هر لحظه شاهد موتورسوارانی است که با شتاب از میان خودروها و تجمع عابران پیاده می‌گذرند. راکبانی با کلاه ایمنی آویزان به دسته موتورشان و خانواده‌هایی که چشم انتظار عزیزان‌شان هستند. سردار تیمور حسینی، رئیس پلیس راهور فراجا در گفت‌وگو با جام‌جم با اشاره به این‌که مسأله موتورسیکلت‌ها در کشور به‌ویژه در شهرهای بزرگ و تهران مسأله پیچیده‌ای است، می‌گوید: «موتورسیکلت در همه دنیا یک وسیله‌ای برای جا‌به‌جایی آسان است، ولی در کشور ما وسیله‌ای برای کسب درآمد و شغل کاذب از طریق جا‌به‌جایی مسافر و کالاست.»
وی معتقد است که عوامل متعددی در این خصوص نقش دارد و به ما توضیح می‌دهد: «ساماندهی موتورسیکلت یک مقوله چندبعدی است؛ آمایش سرزمینی، بستر مناسب برای فعالیت، موضوعات اقتصادی، آموزشی و فرهنگی و باوری که یک فرد نسبت به درک از خطر دارد، نظارت و کنترلی که باید از شکل سنتی خارج شود و اصلاح قوانین و مقررات که باید روی همه ابعاد آن کار کنیم.»
مرکب بی‌قانون‌ها
به نظر می‌رسد طرح‌های مختلفی برای ساماندهی موتورسیکلت‌ها یا در دستور کار مسئولان قرار گرفته یا نصف‌و‌نیمه اجرایی شده؛ازپوشیدن کاورمخصوص وانجام‌وظیفه سرچهارراه‌هاگرفته تاطرح انضباط‌بخشی به تردد موتورسیکلتسواران؛ اما با وجود آمارهای تکان‌دهنده از این وسیله نقلیه، ساماندهی آن همچنان در پیچ و خم ناکامی گرفتار است. بااین حال حسن عباس‌نژاد،مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان تهران از راه‌اندازی قرارگاه ساماندهی موتورسیکلت‌ها در استانداری تهران خبر داد وگفت:«این قرارگاه با هدف کاهش آلودگی هوا از طریق اسقاط موتورسیکلت‌های فرسوده و توسعه ناوگان برقی تشکیل شده است.» البته سردار تیمور حسینی معتقد است که همه نهادها در این موضوع نقش و سهم دارند. او به ما می‌گوید: «سالهاست در موضوع کنترل موتورسیکلت‌ها، صرفا ساز‌و‌کار کنترلی ما به صورت فیزیکی است؛ یعنی باید در جایی همچون گلوگاه، تقاطع، معبر گذر و محله‌ای مستقر شویم و تعدادی مأمور در آنجا مستقر کنیم تا به شکل فیزیکی شروع به برخورد با موتورسواران کنند.» وی ادامه می‌دهد: «سالهاست ساز‌و‌کار پارکینگ در دستور کار ماست. در مقاطعی با اشباع موتورسیکلت‌های توقیف شده مواجه شدیم به گونه‌ای که دیگر ظرفیت پارکینگ‌ها پاسخگوی توقیف بیشتر را نداشت اما باز هم می‌بینیم که شرایط مانند سابق است. به نظر می‌رسد که ما در این سال‌ها بیش از این‌که با علت‌ها برخورد کنیم، خودمان را درگیر معلول‌ها کردیم.»
مقصران اصلی تصادفات
«راکبان موتورسیکلت‌ها در ۶۰درصد از تصادفات مقصر هستند.» این تازه‌ترین خبر منتشر‌شده درباره موتورسیکلت‌ها از سوی ابوالفضل موسوی‌پور،رئیس پلیس راهور تهران بزرگ است.باوجوداین، اوگفته میزان تصادفات موتورسیکلتسواران که به مرگ راکبان آنها منجر می‌شد؛ ۸درصد نسبت به سال گذشته کاهش یافته است، وی توضیح داد: «در نوروز ۱۴۰۴، حدود ۸۳درصد از تصادفات فوتی موتورسیکلتسواران در زمان تاریکی هوا اتفاق افتاده است. همچنین خیابان‌های اصلی با ۶۷درصد و بزرگراه‌ها با ۳۳درصد، معابر مرتبط با این حوادث برای راکبان موتور در پایتخت بوده است.» به این ترتیب به نظر می‌رسد زمان آن فرارسیده تا با طرح جامع با موتورسوارانی که با جان خود و دیگران بازی می‌کنند، برخوردی جدی‌صورت بگیرد.بااین حال سردارتیمور حسینی براین باوراست که‌درحال حاضرساز‌و‌کار برای موتورسواران همچون گذشته است، یعنی کنترل‌هایی در معابر می‌شود و تخلفاتی تعریف کرده‌ایم که اگر افراد این موارد را رعایت کنند، مشکلات کاهش پیدا می‌کند. او علاوه بر این می‌افزاید: «ما نیازمند یک طرح کلان هستیم که بخش قابل‌توجهی از موتورسوارانی که جذب بازار کار شدند، ساماندهی شوند. البته کارهایی نظیر آموزش و اقدامات ایجابی نیز در دستور کار است.» به هر حال موتورسیکلت‌ها با همه مزایای‌شان، بدون ساماندهی و رعایت اصول ایمنی،به چالشی بزرگ برای جامعه تبدیل شده‌اند. به‌همین دلیل بازنگری درسیاست‌ها و طرح‌های ساماندهی موتورسواران،ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است.
جای خالی برنامه‌های فرهنگی مناسب
علیرضا‌اسماعیلی،عضوهیأت‌علمی‌دانشگاه‌پلیس نیزدراین‌باره به‌جام‌جم‌می‌گوید:«درخصوص‌ساماندهی موتورسیکلتسواران، هیچ مانعی وجود ندارد، جز بی‌تدبیری. سالانه بین ۲۵درصد کشته‌های تصادفات کشور، موتورسواران هستند، یعنی از بین ۲۰هزار کشته، حدود ۵۰۰۰هزار نفر آنان موتورسوار و عموما سرپرست خانوارند. البته در این بین حدود۳۰ هزار نیز نفر مجروح می‌شوند و حتی شغل خود را از دست می‌دهند. از زمانی که موتور وارد کشور شد، قوانین سختگیرانه‌ای نسبت به آن داشتیم. متأسفانه در حال حاضر در حوزه فرهنگ برنامه مناسبی اجرا نکرده‌ایم. در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی نکات آموزش زیادی درباره موتورسواری ارائه نمی‌شود. بخشی از موتورسواران که اصلا گواهینامه ندارند و تعدادی هم که دارای گواهینامه هستند، به لحاظ مهارتی شرایط مناسبی ندارند و به صورت جدی با آنها برخورد نمی‌شود. سوی دیگر ماجرا کلاه‌های ایمنی موجود در بازار است که از کیفیت و استانداردهای لازم برخوردار نیست. با این حال خودرو وسیله گران‌تری شده و نگهداری آن در ایران کار دشواری است. ترافیک کلانشهرها به گونه‌ای پیش رفته که حتی افراد ثروتمند هم به سمت خرید موتور رفته‌اند. البته دسترسی به موتور برای هر آدم از قشر ضعیف نیز امکان‌پذیر است. همه این موارد را اگر کنار هم بچینیم طبیعی است که رشد موتورسواری در ایران بسیار بالا می‌رود. نبود قوانین خیلی سختگیرانه هم منجر‌به این می‌شود که سالانه تعداد زیادی از موتورسواران جان خود را از دست بدهند. ما باید همانند کشورهای توسعه‌یافته، حمل‌و‌نقل عمومی‌مان به‌حدی فراوان و در دسترس باشد که شهروندان برای انجام سفر درون‌شهری اصلا به موتور نیاز نداشته باشند. البته این مهم در کوتاه‌مدت رخ نمی‌دهد.»
تازه ها
پیشنهاد سردبیر
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
جنبش مردمی سوریه
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
زمان دیپلماسی برای حمایت از مقاومت
عضو دفتر حفظ و نشر آثار رهبر انقلاب در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
نقش ویژه اهالی اندیشه، رسانه و هنر در مقابله با تهدیدات نرم
گفت و گو
گفت وگوی اختصاصی تپش با سرپرست دادسرای اطفال و نوجوانان تهران:
۸۰درصد پرونده نوجوانان در دادسرا مختومه می شود
بهروز عطایی در گفت و گو با جام جم آنلاین:
کجا بهتر از سیرجان؟ | فولاد از قهرمانی سیر نمی‌شود
گفت‌وگوی «جام‌جم» با حجتالاسلام محمدزمان بزاز از پیشکسوتان دفاع مقدس در استان خوزستان
شور انقلابی در کوچهپس کوچههای اهواز
