هشدار قرمز برای بازگشت بیماری سرخ‌

رعایت‌نکردن مسائل بهداشتی، ازاصلی‌ترین دلایل شیوع سرخک درطول تاریخ بوده است؛نوعی بیماری که در بزرگسالان به‌ندرت دیده می‌شود و کودکان گروه اصلی هدف آن هستند و با علامت‌های بالینی خودش را نشان می‌دهد. موضوعی که دکتر عالیه پوردست، متخصص بیماری‌های عفونی هم آن را تایید می‌کند و به جام‌جم می‌گوید: «کنترل نداشتن بر مسائل بهداشتی در محیط‌های عمومی و رعایت‌نکردن بهداشت شخصی، ازجمله مهم‌ترین علل ابتلا و درمرحله بعد،شیوع بیماری سرخک است.آنچه مشخص است این‌که سرخک در کشور ما و به‌دلیل واکسیناسیون کامل و گسترده، ریشه‌کن شده است، اما درحال‌حاضر، نمونه‌هایی به شکل تک‌گیر در برخی استان‌ها دیده می‌شود.» مواردی که با رعایت فاصله کافی از افراد با نشانه‌های ابتلا و مسائل بهداشتی، می‌توان از شیوع بیشتر آن جلوگیری کرد. 
 
سه گروه حساس
کودکان، نوزادان و سالمندان، سه گروه آسیب‌پذیر جامعه در برابر بیماری سرخک هستند؛ گروه‌هایی که در قدم اول، باید از واکسینه بودن‌شان دربرابر این بیماری مطمئن باشند و در قدم بعدی، از حضور در محیط‌هایی که امکان شیوع بیماری به شکل گسترده‌ای وجود دارد، پرهیز کنند. دکتر پوردست به جام‌جم می‌گوید لازم است که مسائل بهداشتی، به‌دقت و با حساسیت بالا در محل‌های نگهداری این افراد رعایت شود: «تهویه نامناسب در محیط‌هایی مانند مهدهای کودک و مراکز نگهداری سالمندان می‌تواند میزان شیوع بیماری مسری سرخک را افزایش دهد. در چنین شرایطی، در صورت ضعف سیستم ایمنی کودکان و سالمندان و همچنین عدم واکسیناسیون، علائم و شدت بیماری بیشتر ظاهر می‌شود.» شاید کلیشه‌ای به‌نظر برسد اما واقعیت این است که مصرف بی‌رویه فست‌فود و غذاهای کنسروی، باعث تضعیف سیستم ایمنی بدن کودکان می‌شوند؛ آن‌قدر که به محض قرارگرفتن در محیطی مانند مهدکودک که احتمال شیوع بیماری بالاست، به بیماری مبتلا می‌شوند و علائم بیماری به مرور خودش را نشان می‌دهد. در چنین شرایطی، فرد مبتلا، صرفا به علامت‌درمانی نیاز دارد و نباید داروی ضدویروس مصرف کند: «یعنی اگر تب دارد، تب‌بر و اگر درد دارد، داروی ضد درد مصرف کند و اجازه بدهد که دوره بیماری که نوع ضعیف‌شده‌ ویروس است بگذرد و فرد رو به بهبود پیش برود.» 
 
محفاظی به نام واکسن
«شخصی که واکسن سرخک را دریافت کرده باشد، دیگر نگرانی خاصی بابت ابتلا به این بیماری و یا حتی سویه‌های جدید آن ندارد.» این را عالیه پوردست، متخصص عفونی می‌گوید و معتقد است که اثر آنتی‌بادی‌های موجود در فرد واکسینه، از اودربرابر فرم‌های جهش‌یافته ویروس هم محافظت می‌کند.برای‌همین است که افراد باتفکرات ضدواکسن واتباع واکسینه‌نشده و مهاجران کشورهای همسایه، ازجمله اصلی‌ترین افراد مبتلا به این بیماری و عاملی برای شیوع دوباره سرخک به‌شمار می‌روند. به گفته متخصصان، دوز اول این واکسن معمولا ۹ تا ۱۵ماهگی و دوز دوم بین ۲۵ماهگی تا شش‌سالگی تجویز می‌شود و در میان این دو دوز، باید دست‌کم یک ماه فاصله باشد. خوشبختانه کودکان ایرانی، همه در پروتکل واکسینه‌شدن در برابر بیماری سرخک قرار گرفته‌اند و نسبت به این بیماری واکسینه شده‌اند؛ برای همین است که به گفته متخصصین، اگر فردی واکسینه شده باشد، در مواجهه با شخصی که واکسینه نشده، حتی در صورت ابتلا، می‌تواند فرم ضعیفی از بیماری را تجربه کند. 

جهش دوباره - شیوع دوباره
اما مگر بیماری سرخک در ایران ریشه‌کن نشده است؟ پس چرا با شیوع دوباره آن مواجه هستیم؟ دکتر پوردست در پاسخ به این پرسش می‌گوید: «واقعیت این است که به‌طورکلی، فرم وحشی ویروس عامل بیماری سرخک از بین رفته است اما به‌دلیل این‌که پزشکی در ایران و جهان، به سمت مدرنیته در حال حرکت و پیشرفت است، دراین بین ممکن است ویروس‌ها دچار جهش‌هایی شوند و با سویه جدید به بقای خود ادامه دهند.» این‌طور که پوردست می‌گوید، سویه فعلی و تازه سرخک، به‌دلیل رعایت‌نکردن بهداشت وتضعیف سیستم ایمنی افراد،درحال‌چرخش‌است ولی آن‌قدرهاهم نگران‌کننده نیست؛ موضوعی که به عقیده کارشناسان، پوشش خیلی خوب واکسیناسیون نسبت به بیماری سرخک در ایران، باعث کم‌شدن نگرانی‌ها نسبت به این بیماری شده است و ایمنی نسبتا قابل قبولی حتی دربرابر فرم جدید ویروس ایجاد کرده است.