حضور جسورانه فیلمسازان جوان

این جشنواره که دربازه‌ای سه‌روزه میزبان صدهااثر ازسراسرکشور بود،درروز نوزدهم اردیبهشت‌ماه همزمان بامیلاد خجسته علی بن موسی‌الرضا(ع) با مراسمی پرشور به کار خود پایان داد. در حاشیه اختتامیه این رویداد، محمد خیراندیش، طراح کاراکتر، انیماتور، نویسنده و کارگردان به ارزیابی خود از ماهیت جشنواره و تأثیر آن بر زیست‌بوم سینمای ایران پرداخت.  
   
جشنواره فیلم ۱۰۰؛ فرصتی برای جسارت آغاز 
محمد خیراندیش در ارزیابی خود از جشنواره بین‌المللی فیلم ۱۰۰ اظهار داشت: با توجه به فرمت این جشنواره که فیلم‌هایی با حداکثر زمان ۱۰۰ ثانیه را دربرمی‌گیرد، به‌نظر من این قالب جرأت آغاز را به جوانان می‌بخشد و این ویژگی بسیار ارزشمند است. البته مقصودم آن نیست که این جشنواره صرفا برای تازه‌کارهاست اما به‌طور حتم به کسانی که در اندیشه ورود به عرصه فیلمسازی هستند، این انگیزه و جسارت را می‌دهد که قدم اول را بردارند.وی افزود: این ویژگی یکی از امتیازات برجسته جشنواره فیلم۱۰۰است که آن را به رویدادی تازه‌نفس و پویا بدل کرده. به همین دلیل، به تمامی علاقه‌مندان فیلمسازی در هر قالبی_ اعم از مستند، داستانی یا انیمیشن_ توصیه می‌کنم مسیر خود را از جشنواره فیلم ۱۰۰ آغاز کنند. خیراندیش در ادامه تصریح کرد: از دیگر نکات قابل توجه درباره این جشنواره، خروجی‌های مطلوب آن در سال‌های گذشته است چرا‌که افراد زیادی در این رویداد مطرح شده‌اند. چه آنان که نامزد دریافت جایزه شدند و چه آنان که جایزه نهایی را کسب کردند؛ به‌ویژه آن‌که سطح آثار نامزدشده، تفاوت چندانی با آثار برگزیده نداشت و گاه تنها اختلاف سلیقه داوران در انتخاب نهایی مؤثر بود‌.  وی خاطرنشان کرد: کسانی که در این جشنواره مطرح شده‌اند، می‌توانند توانایی و ظرفیت لازم را در خود ببینند و در بخش‌های بلندتر و حرفه‌ای‌تر سینما نیز حضور پیدا کنند‌؛ همان‌گونه که در سال‌های گذشته نیز این مسیر را شاهد بودیم. 
   
هنوز تا نقطه مطلوب فاصله داریم 
خیراندیش در ارزیابی خود از کیفیت آثار ارائه‌شده در جشنواره امسال تصریح کرد: با توجه به این‌که در دوره قبلی نیز حضور داشتم احساس می‌کنم امسال تا حدی کیفیت آثار ضعیف‌تر از دوره گذشته بود. البته برخی آثار بودند که کیفیت قابل توجهی داشتند و توانسته بودند خود را از سایرین متمایز کنند اما اگر بخواهم به‌صورت میانگین قضاوت کنم، سطح آثار نسبت به دوره پیشین افت داشته. وی افزود: این افت صرفا مربوط به کارگردانی نیست بلکه موضوع، محتوا و اجرا نیز در این ارزیابی دخیلند. درواقع همه این عناصر در کنار هم یک مجموعه را شکل می‌دهند و از این منظر می‌توان گفت در مجموع، سطح آثار جای پیشرفت دارد.  این کارگردان و نویسنده در ادامه با اشاره به سابقه خود در جشنواره عنوان کرد: در دوره پیشین که به‌صورت دوسالانه برگزار شد، من عضو هیأت انتخاب آثار بودم، نه داور. با این پیش‌زمینه، به‌نظرم می‌رسد که سطح آثار امسال نسبت به آن دوره اندکی پایین آمده است. البته همان‌طور که اشاره کردم در کنار آثار متوسط، چند اثر شاخص و بسیار خوب نیز وجود داشت که سطح کیفی بالایی را به نمایش گذاشتند. 
   
اتفاق‌نظر داوران‌؛ ویژگی متمایز این دوره 
خیراندیش در توضیح شاخص‌های مورد نظر خود برای ارزیابی آثار جشنواره اظهار داشت: برای من محتوا، شامل ایده، پرداخت و آنچه که می‌توان به‌عنوان «حرف پشت کار» از آن یاد کرد، در یک سبد قرار داشت و اجرا، شامل کارگردانی و فیلمبرداری و در مورد آثار انیمیشن، انیمیت و ترکیب‌بندی بصری و دیگر عناصر زیبایی‌شناسی در سبدی دیگر جا می‌گرفت. این دو بخش را در کنار هم سنجیدم و جمع‌بندی نهایی را بر این اساس انجام دادم.  خیراندیش یکی از ویژگی‌های قابل توجه این دوره از داوری را اتفاق‌نظر میان اعضای هیأت داوران دانست و گفت: در این دوره درباره بسیاری از آثار نوعی توافق ضمنی وجود داشت. نکته مهم این بود که پیش از آن‌که داوران در جلسات مشترک حضور یابند، به‌صورت مستقل به آثار نمره داده بودند و در نهایت مشخص شد تعدادی از آثار نسبت به بقیه فاصله محسوسی داشتند و در همین آثار، تقریبا اجماع نظر وجود داشت. 
   
اهمیت لحظه‌ کلیدی در وفاداری به زبان سینما 
خیراندیش با اشاره به این‌که شخصا تجربه‌ گسترده‌ای در حوزه فیلم کوتاه ندارد و بیشتر در عرصه‌ آثار بلند داستانی فعالیت داشته است، اظهار داشت: در فیلم کوتاه آن لحظه‌ کلیدی یا همان «بیت» موجود در ایده، اهمیت ویژه‌ای دارد. نقطه‌ چرخش داستانی که مانند قند در ذهن مخاطب بنشیند و اثر بگذارد، جای بروز و ظهورش در قالب فیلم کوتاه است. البته این کار دشواری‌های خاص خود را دارد اما آثاری که ازچنین ویژگی‌ای برخورداربودند به‌خوبی درخشیدند.وی در ادامه به ضرورت بهره‌گیری صحیح از زبان سینما تأکید کرد و افزود: نکته مهم این است که فیلمسازان جوان واقعا سینما بسازند. به‌عبارتی نباید صرفا به شعار یا روایت‌هایی که فرم سینمایی ندارند اکتفا کنند. باید ببینند ایده‌ای که در اختیار دارند، چگونه می‌تواند از دل ابزارهای سینمایی و با بهره‌گیری از فرم مناسب، به بهترین شیوه ارائه شود. اگر به این دو نکته توجه کنند، سطح آثارشان ارتقا خواهد یافت. 
   
مضامین پرتکرار ؛ از فرزندآوری تا امیدآفرینی 
او با تأکید بر توجه فیلمسازان به برخی موضوعات اجتماعی و فرهنگی در آثارشان بیان کرد: فرزندآوری از جمله مواردی بود که به‌وضوح در تعدادی از آثار مشاهده شد. همچنین پرداخت به مسائل مرتبط با معلولین و جانبازان نیز در چند فیلم مورد توجه قرار گرفته بود. خیراندیش در ادامه افزود: از دیگر مفاهیمی که در آثار امسال نمود داشت، مسأله امید و امیدآفرینی بود که به‌نظر می‌رسد حضور پررنگ و قابل توجهی در میان فیلم‌های جشنواره داشت. 
   
همین امروز شروع کنید 
خیراندیش در پایان سخنان خود توصیه‌ای مهم و کلیدی به فیلمسازان جوان و نوپا ارائه داد و با تأکید بر اصل «شروع کردن» گفت: بدترین فیلمی که امروز ساخت آن آغاز شده باشد، از بهترین فیلمی که فردا قرار است شروع شود ارزشمندتر است. آنچه اهمیت دارد، آغاز مسیر است. بنابراین کسانی که امروز ساخت فیلم خود را آغاز می‌کنند، مسیر بهتری را نسبت به کسانی که در انتظار شروعی ایده‌آل در آینده‌اند در پیش گرفته‌اند.