رادیو در پویش «ایران جان»؛ کنش‌گری هوشمند در میدان روایت ملی

در این میان، معاونت صدا با طراحی یک الگوی ترکیبی و هم‌افزا میان شبکه‌های سراسری و استانی رادیو، توانست نقش‌آفرینی مؤثری در این پویش ایفا کند و رادیو را به یکی از بازوهای اصلی روایت‌سازی رسانه‌ای در این طرح تبدیل نماید.

ساختار برنامه‌ای رادیو در «ایران جان»، مبتنی بر منطق پوشش چندلایه بود. رادیوهای عمومی با بهره‌گیری از ظرفیت‌های کلان برنامه‌سازی و مخاطب‌محور، تلاش کردند تا با برجسته‌سازی عناصر هویتی، فرهنگی و تمدنی خوزستان، نوعی انسجام ملی و بازخوانی همبستگی قومی را در چارچوب گفتمان رسمی رسانه ملی تقویت کنند. این شبکه‌ها با تمرکز بر تولید محتوای گفتگومحور، گزارش‌های میدانی، تحلیل‌های فرهنگی و برنامه‌های روایت‌محور، موفق به خلق فضایی تعاملی شدند که در آن صدای مردم، نخبگان، مسئولان و فعالان اجتماعی استان به گوش مخاطبان سراسری رسید.

همچنین شبکه‌های تخصصی رادیویی با رویکرد مأموریت‌محور و بر اساس تخصص محتوایی خود، به بازنمایی وجوه خاص‌تری از ظرفیت‌های خوزستان پرداختند. به عنوان نمونه، رادیو اقتصاد با تمرکز بر مزیت‌های نسبی استان در حوزه‌های انرژی، کشاورزی و تجارت مرزی، نقش فعالی در تبیین فرصت‌های توسعه‌ای خوزستان ایفا کرد. رادیو سلامت به بررسی شاخص‌های بهداشتی و طرح‌های ارتقاء سلامت عمومی در مناطق کم‌برخوردار پرداخت و رادیو معارف و قرآن نیز با تمرکز بر بازنمایی مؤلفه‌های معنویت بومی، جایگاه فرهنگ دینی در سبک زندگی مردم استان را برجسته ساختند.

نقطه تمایز کلیدی در اجرای این طرح، همکاری سازمان‌یافته شبکه‌های سراسری با رادیوهای استانی خوزستان و آبادان بود. این مشارکت، نه‌تنها به انتقال دقیق‌تر و اصیل‌تر روایت‌های بومی به شبکه‌های ملی انجامید، بلکه الگوی کارآمدی از ارتباط دوسویه مرکز و استان را به نمایش گذاشت. اتکا به ظرفیت گزارشگران محلی، تولید محتوای زنده و میدانی در بسترهای محلی و هم‌زمانی پخش‌های مشترک، از جمله مؤلفه‌هایی بود که به ارتقاء کیفیت روایت رسانه‌ای در این پویش کمک کرد.

پویش «ایران جان» در خوزستان، یک تجربه قابل تعمیم از اقدام مشارکتی در حوزه رسانه بود؛ تجربه‌ای که در آن رادیو با بهره‌گیری از ویژگی‌های منحصر به‌فرد خود نظیر چابکی، بُرد اجتماعی و اعتماد عمومی، توانست هم‌راستا با سیاست‌های کلان قدرت نرم جمهوری اسلامی، نقش فعالی در بازسازی تصویر ملی و تقویت سرمایه فرهنگی ایفا کند. این تجربه نشان داد که رادیو، برخلاف برخی تصورات، نه رسانه‌ای فراموش‌شده، بلکه رسانه‌ای بازتعریف‌شده و هم‌راستا با تحولات گفتمانی روز است.