مدیریت آلرژی‌های پاییزی دانش‌آموزان

به گزارش جام‌جم‌آنلاین ازایرنا،  با شروع فصل پاییز، بسیاری از افراد بخصوص دانش آموزان با علائمی مانند عطسه‌های مکرر، آبریزش بینی، خارش چشم و حتی تنگی نفس مواجه می‌شوند؛ علائمی که معمولاً با عنوان «آلرژی پاییزی» شناخته می‌شوند. اما چرا این واکنش‌ها بیشتر در پاییز و بهار رخ می‌دهند و چه راهکار‌هایی برای پیشگیری و کنترل آنها وجود دارد؟

دکتر فاطمه اکبری، دکترای تخصصی طب سنتی، در گفت‌و‌گو با خبرنگار ایرنازندگی توضیح داده‌اند که چگونه با تغییرات ساده در سبک زندگی و استفاده از مواد غذایی و ترکیبات طبیعی می‌توان شدت علائم آلرژی را کاهش داد.

آلرژی چیست و چرا در پاییز بیشتر می‌شود؟

به گفته دکتر اکبری، سیستم دفاعی بدن زمانی وارد عمل می‌شود که یک ویروس یا باکتری وارد بدن شود و با ایجاد علائمی مثل تب با آن مبارزه کند. اما در آلرژی، واکنش سیستم ایمنی نسبت به مواد بی‌ضرر مانند گرده گل یا ذرات خاک رخ می‌دهد. این مواد باعث فعال شدن سیستم دفاعی بدن می‌شوند و علائمی شبیه سرماخوردگی، از جمله عطسه و آبریزش بینی، بروز پیدا می‌کنند. در طب سنتی، این واکنش «نزله» نامیده می‌شود.

پاییز و بهار، با تغییرات دمایی و افزایش گرده‌ها، شرایط ایده‌آلی برای شیوع آلرژی‌های فصلی ایجاد می‌کنند

فصل‌هایی مانند پاییز و بهار به دلیل تغییرات دمایی از گرم به سرد و افزایش گرده‌ها، شرایطی ایجاد می‌کنند که آلرژی در این زمان‌ها بیشتر بروز کند. دکتر اکبری توضیح می‌دهد: «این حساسیت‌ها بخشی از واکنش طبیعی بدن هستند و نشان می‌دهند سیستم دفاعی فعال است.»

ارتباط آلرژی با مزاج افراد

این دکتر تخصصی طب سنتی تأکید می‌کند که مزاج افراد نقش مهمی در شدت علائم آلرژی دارد. افرادی که مزاج سرد دارند، بیشتر مستعد ابتلا به آلرژی هستند، به‌ویژه در پاییز و زمستان که هم‌مزاج با این فصل‌ها هستند. ضعف سیستم ایمنی یا ویژگی‌های مزاجی این افراد باعث می‌شود علائم آلرژی را شدیدتر تجربه کنند.

افرادی که مزاج سرد دارند، بیشتر مستعد ابتلا به آلرژی هستند، به‌ویژه در پاییز و زمستان که هم‌مزاج با این فصل‌ها هستند

در مقابل، افرادی که مزاج گرم‌تری دارند، مانند صفراوی‌ها، کمتر دچار آلرژی می‌شوند، هرچند که در آنها هم شدت و ضعف علائم متفاوت است. وی یادآور می‌شود که با رعایت رژیم غذایی مناسب، حتی افراد سردمزاج نیز می‌توانند شدت آلرژی را کاهش دهند.

تغذیه و ترکیبات مفید برای کنترل آلرژی

اکبری اولین توصیه خود را مصرف عسل طبیعی می‌داند. عسل در طب سنتی هم به عنوان غذا و هم دارو شناخته می‌شود و مقاومت بدن را در برابر عوامل حساسیت‌زا افزایش می‌دهد. برای مثال، مصرف عسل همراه با دم‌کرده بابونه برای افراد سردمزاج اثر بسیار خوبی دارد. علاوه بر عسل، مصرف ادویه‌جات گرم مانند دارچین در فصل پاییز و زنجبیل در زمستان توصیه می‌شود. این ادویه‌ها دارای خاصیت ضدالتهابی قوی هستند و به بهبود عملکرد سینوس‌ها و مجاری تنفسی کمک می‌کنند.

در فصول سرد سال مصرف ادویه‌ها را افزایش دهید تا بدن در برابر آلرژی مقاومت بیشتری پیدا کند.

تفاوت بین آلرژی و سرماخوردگی

یکی از دغدغه‌های والدین این است که چگونه تشخیص دهند عطسه و آبریزش بینی کودکانشان ناشی از آلرژی است یا سرماخوردگی. دکتر اکبری توضیح می‌دهد: بیماری‌های ویروسی معمولاً با تب و ترشحات غلیظ و رنگی بینی همراه هستند، اما آلرژی چنین نیست. در آلرژی بیشتر عطسه‌های صبحگاهی، آبریزش شفاف بینی و سرفه‌های خفیف دیده می‌شود.

بیماری‌های ویروسی معمولاً با تب و ترشحات غلیظ و رنگی بینی همراه هستند، اما آلرژی چنین نیست

وی افزود: راهکار ساده‌ای که برای هر دو حالت مفید است شست‌وشوی گلو با آب نمک در صبح‌هاست. این کار به کاهش چشمگیر علائم آلرژی و حتی پیشگیری از عفونت‌ها کمک می‌کند. برای کودکان نیز می‌توان صبح‌ها دمنوش نعنا همراه با کمی عسل آماده کرد تا هم خوش‌طعم باشد و هم بدن را در طول روز مقاوم کند.

نقش حجامت و مراقبت‌های ویژه

دکتر اکبری در پاسخ به سوال درباره رابطه آلرژی و حجامت گفت: حجامت در زمان درست و تحت نظر پزشک متخصص می‌تواند بسیار مفید باشد. بهترین زمان انجام آن زمانی است که فصل گرما به سمت سرما می‌رود، یعنی پایان تابستان و آغاز پاییز. این روش به دفع سموم بدن کمک می‌کند.

با این حال، او تأکید می‌کند که حجامت نباید توسط افراد غیرمتخصص انجام شود، زیرا انجام نادرست می‌تواند عوارضی جدی مانند بی‌هوشی یا مشکلات شدید ایجاد کند؛ بنابراین انجام حجامت در مراکز معتبر و زیر نظر متخصص ضروری است.

آبریزش بینی؛ مضر یا مفید؟

دکتر اکبری معتقد است که آبریزش بینی ناشی از آلرژی واکنشی طبیعی و مفید است و به دفع سموم کمک می‌کند. عطسه‌های صبحگاهی و آبریزش شفاف بینی نه‌تنها مضر نیستند، بلکه مفید هم هستند. البته اگر کودک خیلی اذیت شود، می‌توان از ترکیبات ساده‌ای مثل شربت آب و عسل یا دم‌کرده آویشن همراه با عسل استفاده کرد. این روش‌ها شدت علائم را کاهش می‌دهند و اجازه می‌دهند آبریزش بینی روند طبیعی خود را داشته باشد.

دمنوش‌ها و بخور‌ها برای کاهش آلرژی

در طب سنتی، استفاده از بخور و دمنوش‌های گیاهی برای کاهش علائم آلرژی توصیه می‌شود. دکتر اکبری توضیح می‌دهد که بخور و دمنوش بابونه بهترین گزینه برای فصل پاییز و زمستان است. این گیاه هم به صورت استنشاقی و هم خوراکی اثرات بسیار خوبی دارد. در فصول گرم‌تر، بخور نعنا توصیه می‌شود. همچنین ترکیب‌هایی مانند اسطوخودوس همراه با بابونه نیز مفید بوده و منع خاصی ندارند. اما بخور‌هایی مانند جوش شیرین توصیه نمی‌شوند، زیرا می‌توانند عوارض جانبی داشته باشند.

پیشگیری و سبک زندگی

برای پیشگیری از آلرژی پاییزی، این دکتر طب سنتی چند توصیه مهم دارد:

شست‌وشوی گلو با آب نمک را فراموش نکنید، زیرا باعث ضدعفونی کردن و تمیز شدن مجاری تنفسی می‌شود.

افرادی که حیوان خانگی دارند، در فصل پاییز و زمستان باید مراقبت بیشتری از نظافت آنها داشته باشند، زیرا مو و پوست حیوانات می‌تواند علائم آلرژی را تشدید کند.

در مکان‌های عمومی از ماسک استفاده کنید و ماسک‌ها را مرتب تعویض کنید.

تغذیه سالم داشته باشید و از مصرف منظم عسل، ادویه‌های گرم و دمنوش‌های گیاهی غافل نشوید.

این اقدامات ساده، اما مؤثر به افراد کمک می‌کنند تا بدن خود را در برابر آلرژی پاییزی مقاوم کنند و علائم آن را کاهش دهند.

آلرژی پاییزی، اگرچه می‌تواند آزاردهنده باشد، اما با رعایت اصول ساده طب سنتی و تغییرات سبک زندگی قابل کنترل است. شست‌وشوی گلو با آب نمک، مصرف عسل و دمنوش‌های گیاهی، ادویه‌های گرم، رعایت نظافت حیوانات خانگی و استفاده از ماسک در مکان‌های عمومی همگی به کاهش شدت علائم کمک می‌کنند. با این روش‌ها می‌توان پاییز را با آرامش و سلامتی بیشتری سپری کرد و از تجربه روز‌های آلرژی‌زده رها شد.