فروش مکملهای سوخت در پمپبنزینها ممنوع است. شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی ایران بارها درباره این موضوع تاکید و اعلام کرده فروش مکمل در جایگاههای سوخت کشور غیرقانونی است و این شرکت کیفیت و کمیت این مکملها را تأیید نمیکند و فاقد استاندارد است.حتی دربخشنامههای مختلف نیزگفته هموطنان میتوانندبرای ثبت شکایت علاوهبر سامانه ۱۲۴ با شماره ۰۹۶۲۷ مرکز پاسخگویی شرکت پخش نیز تماس بگیرند؛ این در حالی است که همچنان شاهد عرضه مکملهای بنزین در جایگاههای سوخت هستیم. اگر حتی یکباربه جایگاه سوخت مراجعه کرده باشیدبافروش مکمل روبهرو شدهاید. تا همین چند ماه پیش محصولی با نام مکمل فروخته میشد و برخی افراد هم اقدام به خریداری میکردند اما اکنون بانامهای اکتانافزا، شوینده انژکتور، تمیزکننده موتور، کاهنده مصرف سوخت و ...فروخته میشود. تا اینجا نکته خاصی وجود ندارد و افرادی که نیازمند مکملهای بنزین هستند، میتوانند از آن استفاده کنند اما ماجرا از جایی عجیب میشود که خریداران مکمل متوجه شوند آنچه با این عنوان خریداری کردهاند،همان بنزین معمولی جایگاه است. در واقع این افراد بنزین را لیتری یکمیلیون تومان وبانام مکمل خریداری کردهاند.متصدیان جایگاههای سوخت معمولابه خودروهای خارجی یا خودروهای صفر داخلی پیشنهاد میکنند که از مکمل استفاده کنندو ازآنجایی که مخزن اصلی خالی شده، بنزین با رسوب وارد باک میشود و از این رو باید از رسوبزدا استفاده کنند تا خودرو دچار مشکل نشود. برخی متصدیان جایگاه پا را فراتر ازپیشنهاد گذاشته، شخصا اقدام به ریختن مکمل بدون رضایت مشتری میکنند.همین موضوع باعث اعتراض بسیاری از شهروندان شده است. البته اتحادیه جایگاهداران سوخت اعلام کرده زمانی که با چنین مواردی روبهرو شدید از پرداخت وجه خودداری کرده و موضوع را به پلیس ۱۱۰ گزارش دهید تا فرد متخلف مستقیما به تعزیرات معرفی و محاکمه شود.
بازار مکمل نیازمند ساماندهی
برخی از مکملهایی که اکنون در بازار وجود دارد از طریق مبادی رسمی و به صورت قانونی وارد کشور شده اما نکته قابل توجه اینجاست که سودجویان اقدام به واردات یا خرید قوطی این مکملها از مرزهای کشور به صورت غیرقانونی کردهاند و با عرضه مواد بیکیفیت یا همان بنزین معمولی، پول به جیب میزنند. اتحادیه تعمیرکاران خودرو نیز اعلام کرده خودروهایی که به ظاهر مکمل مصرف میکنند، بیشتردچار آسیب موتوری میشوندوهزینههای گزافی روی دستشان میماند. این در حالی است که اغلب تعمیرکاران معتقدند مصرف بنزین سوپر بهتنهایی میتواند به عملکرد موتور کمک کند اما از آنجایی که عرضه این محصول متوقف شده، سودجویان از این شرایط بهره میبرند.
کارت سوخت جایگاه در قبال خرید اکتانافزا
استفاده از کارت سوخت شخصی در قانون بودجه امسال هم گنجانده شده و دولت تا تیرماه باید سهمیه بنزین را از کارتهای سوخت هوشمند به حسابهای بانکی صاحبان خودرو منتقل میکرد. این اقدام با هدف مدیریت بهتر یارانه سوخت، کاهش هزینهها و تسهیل فرآیند سوختگیری صورت میگیرد اما این اتفاق نیفتاد. ضمن اینکه ضریب استفاده از کارت سوخت شخصی باید به ۹۰ درصد میرسید که این موضوع هم به صورت کامل اجرا نشد. حالا همین موضوع به پاشنه آشیل عرضه کارت سوخت به خودروها تبدیل شده است. خودروهایی که فاقد کارت سوخت هستند، پس از اینکه از متصدی جایگاه درخواست کارت کنند با جمله «مکمل میخواهی یا موتورشور میخرید» مواجه میشوند. اگر پاسخ فرد متقاضی مثبت باشد، کارت جایگاه در اختیار آنها قرار میگیرد و اگر پاسخ منفی باشد، متصدی میگوید سهمیه تمام شده است. البته باید توجه داشت در اغلب جادههای کشور کارت سوخت به میزان کافی عرضه شده اما به دلیل اینکه با این کارتها تنها ۳۰لیتر در اختیار متقاضی قرار میگیرد، مراجعه خودروها به جایگاه سوخت را افزایش داده است. درواقع افراد به جای یک بار سوختگیری کامل تقریبا هر ۲۰۰ کیلومتر مجبورند باک خود را پر کنند تا مبادا جایگاه بعدی به آنها کارت ندهد یا مجبور به خرید اکتانافزا شوند.
رضا نواز،سخنگوی صنف جایگاهداران چندی پیش دراینباره گفته درحال حاضرآماربیشترین فروش مربوط به شهر تهران است؛ حدود ۷۵درصد موارد فروش اجباری درپایتخت اتفاق میافتدو تنها ۲۵درصد در دیگر نقاط کشور مشاهده میشود.
ضعف قوانین
این عدم برخورد با کارکنان متخلف جایگاههای عرضه سوخت، از نبود قانون و نبود شیوه کارآمد نظارتی حکایت دارد؛ در برخی موارد اگر مالک جایگاه هم بخواهد نیروی متخلف خود را اخراج کند، در پیچوخم مسائل مربوط به کارگر و کارفرما گیرمیافتد و ازبرخورد با نیروی متخلف، خودداری میکند. درچنین شرایطی که کارکنان متخلف برخی جایگاهها، اقدام به فروش اجباری و قلدرمآبانه ادتیوهای بنزین و اکتانافزا در پمپبنزینها میکنند ودرصورت ثبت شکایت در تعزیرات، صنف جایگاهداران و شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی، یک حاشیه امنی برای خود متصور هستند، تنها یک روش کارآمد برای مالکان خودروهایی وجود دارد که تحت ایننوع کلاهبرداری قرار میگیرند. در صورتی که در هنگام سوختگیری و مراجعه به یک جایگاه عرضه سوخت، بدون اجازه اقدام به ریختن محلولی درون باک خودروی شما شد و پول آن را طلب کردند، در اولین اقدام، با پلیس ۱۱۰ تماس بگیرید و خواستار حضور مأمور قانون و ثبت گزارش با درج نام فرد متخلف شوید. تصویری از گزارش ثبتشده مأمور پلیس ۱۱۰ را به شکایت خود الصاق کرده و به صنف جایگاهداران سوخت یا نهاد قضایی مراجعه کنید. در این صورت میتوانید نسبت به پول زور دریافتی، احقاق حق کنید؛ در غیر این صورت، امکان اثبات فروش اجباری مکمل سوخت وجود ندارد و فرد متخلف با تجربه گذشته کلاهبرداری در این زمینه، در یک حاشیه امن به کلاهبرداری خود ادامه میدهد.
نکته قابل توجه دیگر اینجاست که علاوهبر جایگاههای سوخت، در فروشگاههای اینترنتی معروف و پربازدید نیز مکملها عرضه میشود.به نظر میرسد قوانین عرضه مکمل سوخت در کشور باید کمی شفافتر باشد و یک دستگاه متولی و ناظر شناخته شود. استاندارد یا فاقد استاندارد بودن و همچنین قانونی یا قاچاق بودن محصولات تنها در صورت وجود متولی و ناظر مشخص خواهد شد.