در همین راستا دویچهوله بنگاه خبری دولت آلمان با کمک پلتفرم رسانهای دیفنس وان به پیشنویسی از سند راهبردی امنیت ملی آمریکا دست یافت که کاخ سفید سیاست تجزیه اتحادیه اروپا را در دستور کار نهادهای فدرال قرار داده است. نسخه اولیه از این سند خواهان همکاری دولت آمریکا با کشورهای ایتالیا، اتریش، لهستان و مجارستان جهت خروج آنها از اتحادیه اروپاست. البته این مفاد از نسخه نهایی استراتژی کلان آمریکا با توجه به حساسیتهای طرفین اقیانوس اطلس حذف شدند اما فرآیند جدایی راهبردی واشنگتن-بروکسل بهسرکردگی ترامپ دیگر قابل چشمپوشی نیست. اتحادیه اروپا که روزگاری از نمادهای تحقق نظریه «پایان تاریخ» فرانسیس فوکویاما حول محور لیبرال دموکراسی بود اکنون با خطر موجودیت خویش روبهروست.
بوداپست؛ رفیق دزد و شریک قافله
ویکتور اوربان، نخستوزیر مجارستان تنها رهبر اتحادیه اروپا در سال ۲۰۱۶ بود که از پیروزی ترامپ حمایت کرد. وی بهعنوان رهبری ناسیونال پوپولیست، از حیث ایدئولوژیک با گفتمان اول آمریکا تطابق قابل توجهی دارد. سختگیری نسبت به مهاجرت، اولویت منافع دولت/ملت بر آرمانهای نهادهای فراملی و عناد با اندیشههای لیبرالی، سهگانه فکری یکسان اوربان و ترامپ قلمداد میشود. بنابراین ائتلاف کاخ سفید با نخستوزیر مجارستان مسأله تعجببرانگیزی نیست. ترامپ پیشتر اوربان را دوست نزدیکش دانسته و در مقابل فشارهای اتحادیه اروپا جهت زدودن رویههای اقتدارگرایی از نظام انتخابات مجارستان پیشنهاد تزریق سپری مالی بهارزش ۲۰میلیارد دلار (۱۷میلیارد یورو) را به بوداپست مطرح کرده است. اوربان همواره با سیاست حمایت نظامی و اقتصادی بروکسل از ارتش اوکراین مخالف بوده. همچنین طرح اتحادیه اروپا مبنی بر اتمام واردات گاز روسیه توسط کشورهای عضو اتحادیه اروپا تا ۲۰۲۷ را قویا رد کرده است.
رم؛ سرزمین بانوی آهنین جدید
گزینه بعدی لیست ترامپ، کشور ایتالیا تحت صدارت جورجیا ملونی است. ملونی رهبر حزب برادران ایتالیا از سال ۲۰۲۲ ثبات را برای صندلی لرزان نخستوزیری ایتالیا به ارمغان آورده است. برخلاف پیشبینیهای اولیه، او ضدیت رادیکال با اتحادیه اروپا را پیگیری نکرده و با ایجاد ائتلافی مستحکم با اورسولا فوندرلاین رئیس کمیسیون اتحادیه اروپا، جایگاهش را در بازیهای سیاسی قاره سبز تثبیت کرده است. با توجه به رویکرد پراگماتیستی نخست وزیر ایتالیا، جذب وی به برنامه تضعیف اتحادیه اروپا توسط آمریکاییها کار سختی خواهد بود. ملونی مانند اوربان حامی منافع کشورش در برابر قارهگراییهای تصمیمسازان بروکسل است اما از سوی دیگر در حمایت از اوکراین علیه روسها همچنین تحدید نفوذ اقتصادی چین با اتحادیه اروپا همسو محسوب میشود.
ورشو؛ بدبین به همسایگان
کشور سوم لیست سکاندار کاخ سفید، موتور اقتصادی جدید قاره سبز یعنی لهستان است. حاکمان ورشو با فروپاشی بلوک شرق و عقبنشینی مسکو از کشورشان با اتخاذ راهبردهای نئولیبرالی نظیر آزادسازی اقتصادی و تجارت آزاد به قطب مالی - فناوری اروپای شرقی تبدیل شد. علیرغم عملکرد درخشان ورشو در شاخصهای کلان اقتصادی بهواسطه عضویت در اتحادیه اروپا، بهدلیل مهاجرت نخبگانش به برلین و پاریس، همچنین تماشای مصائب سیل مهاجران در باقی اعضای قاره سبز، نگرشهای محافظهکارانه سنتی لهستانیها طی یک دهه گذشته ضدبروکسل شدت گرفته است. مقام ریاست جمهوری در لهستان تحت سلطه محافظهکاران ملیگراست و لهستانیها به شکل تاریخی بدبینی قابل توجهی به نیات آلمان و روسیه دارند چراکه بارها خاک ورشو توسط سربازان ژرمن و اسلاو به توبره کشیده شده است. در نتیجه تصمیمسازان لهستانی متمایل به همکاری با آمریکا جهت افزایش بازدارندگی تدافعی ضدتمایلات قارهای برلین-مسکو هستند. البته حامیان اتحادیه اروپا در لهستان پایگاه اجتماعی قدرتمندی بهویژه در غرب کشور دارند که بحث خروج کامل از چتر سیاسی، اقتصادی و فرهنگی بروکسل را برای جناح محافظهکار ورشو مشکل خواهد کرد.
ظهور ائتلاف فولادین
اعضای کماهمیتتر پیشنویس سند راهبردی امنیت ملی آمریکا کشور اتریش که حزب راست رادیکال آزادی اتریش (FP) موقعیت مطلوبی در انتخابات پیشین بهدست آورده و در نظرسنجیهای اخیر پیشتاز ارزیابی میشود. در مجموع گردهمایی کشورهای فوق حاکی از تدوین استراتژی ترامپ برای آینده اروپا نه در چارچوب اتحادیه منسجم بروکسل بلکه همکاری با ائتلافی از کشورهای تحت رهبری احزاب ملیگرا خواهد بود. براساس ایدئولوژی ترامپ هیچ تمایلی به استفاده از نهادهای منطقهای و جهانی مگر در خدمت منافع آمریکا وجود ندارد و اتحادیه اروپا بهعنوان مدلی موفق از چندجانبهگرایی باید معدوم شود. کاخ سفید از دوره ریگان در حوزه اقتصادی به توافقنامههای تجاری دوجانبه علاقهمند شد و اکنون ترامپ این مسأله را به حوزه سیاسی نیز تسری داده است. فارغ از مباحث کوتاهمدت، آمریکا از اروپای مسنجم متکی بر ارز یورو نیز دل خوشی ندارد. قاره سبز مجموعا از حیث تولید ناخالص داخلی (GDP) مقام سوم جهان را دارد. یورو نیز ۲۰درصد ذخیره ارزی بانکهای بینالمللی را در اختیار دارد در حالی که واحد پول رقیب اصلی آمریکا (چین) تنها ۲درصد است و فروپاشی یا حداقل تضعیف حداکثری اروپای متحد در دیدگاه ترامپ بهسود شاخصهای قدرت آمریکایی خواهد بود.