پژوهش، ریشه هویت حوزه‌های علمیه است

به گزارش خبرنگار جام‌جم آنلاین یزد؛حجت‌الاسلام فرهاد عباسی، معاون پژوهش حوزه‌های علمیه کشور، امروز چهارشنبه سوم دی‌ماه، در مراسم ارائه گزارش فعالیت‌های یک‌ساله مرکز پژوهش و آموزش‌های کاربردی محمدیه یزد و رونمایی از مجلات «مشکات» و «مصباح»، این مرکز را از مجموعه‌های پیشرو کشور در حوزه پژوهش دانست و اظهار کرد: معتقدیم الگوهایی از این دست باید در سطح حوزه‌های علمیه کشور توسعه یابد.

وی با اشاره به روایتی از پیامبر اکرم(ص) تصریح کرد: در این روایت، صدای قلم دانشمندان، صدای قدم‌های مجاهدان و صدای چرخ نخ‌ریسی زنان عفیف، سه بانگ اثرگذار معرفی شده‌اند که عرصه‌های الهی را درمی‌نوردند و جامعه امروز بیش از هر زمان به هر سه این عناصر نیازمند است.

معاون پژوهش حوزه‌های علمیه کشور با بیان اینکه پژوهش با ذات حوزه‌های علمیه گره خورده است، افزود: فقاهت، که اساس حوزه‌های علمیه به شمار می‌رود، مشروط به مؤلفه‌هایی چون اتکا به مستندات، توجه عمیق به همه ابعاد موضوع، نقدگری علمی و تولید نظریه است و این همان معنای حقیقی پژوهش از منظر دین است.

عباسی با اشاره به سابقه علمی فقه شیعه گفت: فقه شیعه محل گفت‌وگوهای علمی جدی در محضر عالمان بزرگی با پیشینه‌ای ۱۴۰۰ ساله است و هیچ گزاره‌ای در این فقه مطرح نشده مگر آنکه هزاران عالم درباره آن به بحث و تبیین پرداخته‌اند.

وی نقش پژوهش در تکمیل آموزش‌های حوزوی را حیاتی دانست و افزود: آموزش بدون پژوهش به سرانجام نمی‌رسد و از این منظر، فعالیت‌های مرکز پژوهش و آموزش‌های کاربردی محمدیه یزد شایسته تقدیر است.

معاون پژوهش حوزه‌های علمیه کشور با اشاره به رشد چشمگیر تولیدات علمی حوزه پس از انقلاب اسلامی گفت: پیش از انقلاب، در کل حوزه‌های علمیه یک یا دو مجله علمی وجود داشت، اما امروز حدود ۲۵۰ مجله علمی حوزوی فعال است که سالانه بیش از سه هزار مقاله علمی در راستای حل مسائل نظام اسلامی منتشر می‌کنند.

وی همچنین از فعالیت ۲۰۰ مرکز پژوهشی در حوزه‌های علمیه کشور خبر داد و افزود: این مراکز بستر تجمع پژوهشگران حوزوی برای پاسخ به مسائل روز هستند که از خروجی‌های شاخص آن‌ها می‌توان به جشنواره علامه حلی اشاره کرد؛ جشنواره‌ای که امسال ۱۱ هزار اثر از طلاب در آن ثبت شد و در نهایت ۹۰ اثر برگزیده معرفی شدند.

عباسی «کتاب سال حوزه» را از دیگر رویدادهای مهم پژوهشی دانست و گفت: سال گذشته ۱۵۰۰ عنوان کتاب به این رویداد ارسال شد که نشان‌دهنده حرکت حوزه‌های علمیه در مرزهای علم و اندیشه است. همچنین ۲۶ انجمن علمی در موضوعات مختلف با حضور چهار هزار استاد پژوهشگر در حوزه‌ها فعالیت دارند.

در ادامه این مراسم، آیت‌الله سیدکاظم مدرسی، امام جمعه بخش مرکزی یزد، با تأکید بر ضرورت رعایت بایدها و نبایدهای پژوهشی، اظهار کرد: پژوهش‌های کاربردی، مسئله‌محور و ناظر به نیازهای روز جامعه باید در اولویت فعالیت‌های پژوهشی حوزه قرار گیرد.

وی افزود: پژوهش‌ها باید خوراک منبر و تبلیغ دین باشند و به‌صورت منبری، کلاسیک و نمایه‌ای در اختیار روحانیون و اساتید قرار گیرند.

آیت‌الله مدرسی روزآمدی، توجه به نسل جوان و پرهیز از پرداختن به مطالب تکراری را از الزامات مراکز پژوهشی دانست و بر رعایت اخلاق پژوهشی، امانت‌داری علمی و نقد منصفانه تأکید کرد.

امام جمعه بخش مرکزی یزد تولید فکر، تحلیل توانمند و ایده‌پردازی را از نیازهای اساسی حوزه‌های علمیه برشمرد و گفت: پژوهش در حوزه، یک کار معمولی نیست بلکه یک فریضه علمی و دینی به شمار می‌رود.

در ابتدای این نشست نیز محمدجعفر منتظری، مدیر مجموعه محمدیه یزد، با ارائه گزارشی از عملکرد یک‌ساله این مرکز گفت: طی یک سال گذشته بیش از ۸۰ مقاله تخصصی و ترویجی در این مرکز تولید شده که بسیاری از آن‌ها در همایش‌های علمی کشور پذیرفته شده‌اند.

وی از فعالیت هفت گروه پژوهشی و ۱۵ پژوهشگر فعال در این مرکز خبر داد و افزود: تاکنون ۱۷ کارگاه مهارت‌افزایی پژوهشی برگزار و ۱۵ جلد نشریه علمی منتشر شده که در این مراسم از آن‌ها رونمایی شد.