عضوی از بدن که بزرگشدن بیش از حد آن بر نیاز کودک به درمان تاکید میکند. برای همین است که متخصصان گوش و حلق و بینی همیشه تاکید میکنند اگر کودک شما برای مدت طولانی از راه دهان نفس بکشد، تغییراتی در شکل ظاهری صورت او ایجاد میشود که دیگر قابل درمان و جبران نیست.
لوزه سوم کجاست؟
با این حال خوب است بدانید لوزه سوم یکی از قسمت های سیستم لنفاوی بدن است که جزو سیستم دفاعی محسوب می شود و محل قرارگیری آن در ناحیه پشت بینی است؛ جایی که آن را به عنوان حلق بینی نامگذاری می کنیم و در معاینه معمولی قابل رویت نیست.
بزرگی لوزه ها بیماری است؟
اما قضیه از این قرار است که لوزهها میتواند بزرگ شود. این بزرگی لوزه ها به قدری شایع است و در بچه ها زیاد دیده می شود که به گفته دکتر محسن نراقی، متخصص گوش و حلق و بینی و رئیس انجمن تحقیقات راینولوژی ، صرف بزرگی آنها را یک بیماری نمیدانیم. این متخصص در گفتوگو با «جامجم» میگوید: بخصوص در کودکان سهتاشش سال به وفور لوزه سوم بزرگ می شود. این بزرگی لوزه سوم را تنها زمانی بیماری و غیرطبیعی تلقی کرده و اقدام به درمان میکنیم که بخواهد موجب علائمی شود و اثرات نامطلوبی بر سلامت بگذارد. به طوری که بتواند راه تنفسی را هم مسدود کند. این موضوع در افراد مختلف ممکن است با درجات و شدتهای مختلف رخ دهد.
چرا کار به تنفس دهانی می کشد؟
اما والدینی که مدام شاهد این هستند که کودکشان حتی شبها هنگام خواب از دهان نفس میکشد، خوب است بدانند به هر حال رشد غیرطبیعی لوزه سوم سوراخ های پشت بینی را تنگ کرده و موجب تنفس دهانی خواهد شد.
این مهمترین علامت بزرگی غیرطبیعی لوزه سوم است. به طوری که بهعقیده دکتر نراقی نیز وقتی تنفس مشکل پیدا کرد، ممکن است صدادار شود و خرخر در خواب نیز اضافه شود.
گاهی این خرخر، والدین را بیشتر نگران میکند در صورتی که حتی اگر خرخر هم وجود نداشته باشد، همین که تنفس از راه دهان صورت میگیرد، یک مورد غیرطبیعی است.
قیافه های لوزه سومی
نکته مهم دیگر در کودکان با لوزه سوم بزرگ، این است که صدایشان اغلب تودماغی میشود. تغییرات دیگری هم در این افراد ایجاد می شود به طوری که به عقیده رئیس انجمن تحقیقات راینولوژی در درازمدت قیافه این کودکان جوری تغییر می کند که در اصطلاح پزشکی به آنها قیافه لوزه سومی یا آدنوئیدفیس می گویند. دهان این کودکان نیز همیشه باز است.
لب های بالایشان به طرف بالا برگشته و موجب نمایانشدن دندان های جلوییشان می شود. روی چشمهایشان هم گاهی اوقات کبود است.
لوزه سوم به جنگ همه ارگانها می رود
علاوه بر مشکل تنفسی، لوزه سوم روی سایر قسمتهای بدن و ارگانها هم تاثیر میگذارد. یکی از آنها ارگانهای مجاور با لوزه سوم است. دکتر نراقی درباره این اختلالات توام با لوزه سوم توضیح می دهد: در این کودکان غدد لنفاوی گردن در ناحیه زاویه فک بزرگ میشود که این حالت در پاسخ به التهاب و عفونتهای طولانی لوزههاست.
در بسیاری از کودکان نیز تجمع مایع در پشت پرده گوش ایجاد میشود. این کودکان همچنین ممکن است مستعد بیماریهای مکرر گوشمیانی شود. مشکل دیگر، بیماریهای بینی و سینوسهای اطراف آن است.
بینی این کودکان مدام ترشحات چرکی دارد. به طوری که خیلی اوقات والدین مجبورند مدام به آنها آنتیبیوتیک بدهند.
به گفته این متخصص گوش و حلق و بینی، مشکل دیگر اختلالات رشد فک و صورت این کودکان است، بخصوص فک بالا. در این کودکان فک به صورت طبیعی رشد نمیکند. به طوری که مشکل فک بالا به صورت عمیقشدن کام بروز می کند. فک بالای این کودکان به صورتی است که رشد طولی آن صورت کودکان را دراز و کشیده می کند. همچنین این کودکان اختلال جفتشدن دندانها را دارند و لثه آنها نیز مشکل پیدا می کند.
لوزه سومی ها بیش فعال و از غذا متنفرند
«اما فراموش نشود کودکان مبتلا بتدریج اشتهای خودرا از دست خواهند داد. چون کودک به علت تنفس از راه دهان، نمیتواند همزمان هم تنفس کند و هم غذا بخورد برای همین کماشتها شده و به دنبال آن کاهش رشد جسمی پیدا می کند.
دکتر نراقی تاکید می کند: همچنین سیستم ایمنی بدن این کودکان چون ضعیفتر میشود، نسبت به عفونتها حساستر خواهد شد. نکته دیگر اثرات لوزه سوم بر هوش و رشد ذهنی کودکان است. فعالیت ذهنی این کودکان به کاهش اکسیژن هنگام خواب و عفونتهای مکرر، کم میشود به طوری که آنها معمولا در انجام تکالیف مدرسه و در درسشان عقبتر هستند و گاهی مبتلا به بیش فعالی و عدم تمرکز نیز می شوند.
علاوه بر همه اینها مساله دیگر اختلال خواب است. این کودکان خوابشان منقطع است. چون هنگام خوابیدن مشکل تنفسی دارند و مجبور میشوند شرایط خود را در خواب مدام تغییر دهند. این مساله در کودکان کوچکتر عاملی است که آنها را مستعد شبادراری هم میکند. در موارد خیلی شدید حتی این مشکل روی سیستم قلبی عروقی آنها هم می تواند تاثیر بگذارد.
شعار همیشگی: اول پیشگیری
حالا می بینیم لوزه سوم که ساده و پیشپاافتاده به نظر میرسد، در صورت بیماری چقدر می تواند عواقب داشته باشد. برای همین است که متخصصان همیشه پیشگیری را در این اختلال مقدم بر درمان میدانند. چون به طور مثال در کودکی که دچار اختلال رشد فک و صورت شده و دندانهایش جفت نمی شود، با بزرگشدن کودک با این که لوزه سوم از بین میرود، ولی آثاری که در رشد فک و صورت است، به شکل یک یادگار دائمی با او می ماند.
لوزه سوم را چطور تشخیص دهیم؟
دکتر نراقی معتقد است: تشخیص این اختلال خیلی مهم است، چون متاسفانه بزرگی لوزه سوم در بعضی موارد با سایر بیماری ها اشتباه گرفته میشود. علائم بزرگی لوزه سوم گرفتگی بینی و ترشحات آن است. کودکی هم که دچار عفونتهای سینوسی مزمن است، مهمترین علامتش گرفتگی و ترشح بینی است. این علائم در کودکی هم که دچار آلرژی مزمن است، دیده میشود. بنابراین ما نیاز داریم که برای افتراق این علائم اقدامات تشخیصی انجام دهیم.
با این اوصاف به گفته این متخصص گوش و حلق و بینی اولین قدم معاینه ساده است که شامل معاینه بینی و حلق و گوش می شود. بعد از آن برای این که دقیقا ارزیابی را کامل کنیم، معاینه دقیقتر به کمک آندوسکوپ از راه بینی است.
به این ترتیب تمام مشکلاتی را که شامل سینوزیت، آلرژی، پولیپ، لوزه سوم و بزرگی شاخک های بینی است میتوانیم افتراق و تشخیص دهیم. در صورتی که تشخیص ما بر این بود که مشکل از لوزه سوم است، در وهله اول بزرگی لوزه سوم را بر حسب میزان بزرگی و بر حسب شدت علائم درجه بندی می کنیم. اگر در کودک علائم تازه شروع شده باشد و مدت زیادی از آن نگذشته باشد، با درمانهای دارویی شروع می کنیم تا از رشد بیشتر لوزه سوم جلوگیری کنیم. در کودکانی که علائم خیلی شدید است و مشکلات خیلی جدی در تنفس دارند، در صورتی که لوزه سوم هم از نظر درجهبندی اندازه بزرگی داشته باشد، درمانهای جراحی برای خارج کردن لوزه سوم لازم است.
درمان بدون تیغ جراحی
البته به گفته دکتر نراقی، گروهی از بچه ها هستند که ممکن است آنها را با یک روش جدید که نه دارویی است و نه جراحی، بتوانیم درمان کنیم. در این کودکان ممکن است بتوانیم حجم لوزه سوم را بدون بیهوشی با روشهایی مثل استفاده از امواج رادیوفرکانس کم کنیم. این کار مزایایی دارد که مثل عمل جراحی خونریزی ندارد، احتیاجی به بیهوشی هم ندارد. علاوه بر این که بافتهای طبیعی هم مشکلی برایشان ایجاد نخواهد شد و استرس کودک هم در مورد جراحی و اتاق عمل از بین خواهد رفت. به این ترتیب تعداد عملهای جراحی در مورد لوزه سوم را میتوانیم به حداقل ممکن برسانیم.
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد