تورم و خودپردازهایی که باید بیشتر بپردازند

همه اینها در حالی است که با افزایش تورم و رشد قیمت‌ها و این‌که در سال‌های اخیر اغلب مردم بیشتر پول خود را در حساب‌های الکترونیک بانکی نگهداری می‌کنند، به نظر می‌رسد چنین سقفی کافی نیست و باید شرایطی به وجود آید که افراد بتوانند به میزان بیشتری، اسکناس از کارت خود دریافت کنند.

درست است که این روزها شبکه کارتخوان‌های فروشگاهی روبه گسترش است، اما هنوز مشاغلی هستند که صرفا پول نقد دریافت می‌کنند که پمپ‌بنزین‌ها و سایر خریدهای خرد مثال بارز آن است. بعلاوه در شهرهای کوچک هنوز استفاده از کارتخوان‌های فروشگاهی جا نیفتاده و فروشگاه‌های کوچک ترجیح می‌دهند از پول نقد استفاده کنند.

این‌چنین است که افزایش پرداخت‌های روزانه نقد مردم، مبالغی بیش از 200 هزار تومان را ایجاب می‌کند که بانک مرکزی باید برای افزایش سقف آن در شبکه شتاب فکری کند و آن را تا دو برابر میزان فعلی افزایش دهد.

قطعا ناکافی بودن امکان دریافت اسکناس از طریق خودپردازهای بانکی، علاوه بر این‌که مردم را با دشواری مواجه می‌کند، به ضرر بانک‌ها نیز هست؛ چون یکی از مهم‌ترین اهداف گسترش بانکداری الکترونیک، خلوت شدن شعبه‌های بانکی و کاهش مراجعه مستقیم مردم به بانک‌ها بوده و هست.

محدودیت در دریافت اسکناس از خودپردازها باعث شلوغی و افزایش صف درون شعبه‌های بانکی می‌شود که در آن، افراد برای دریــــــافت مثلا 500 هزار تومان اسکناس، مدت زیادی از وقت و انرژی خود و بانک‌ها را صرف می‌کنند.

در همین حال به نظر می‌رسد برای افزایش سقف پرداخت روزانه دستگاه‌های خودپرداز ، مانعی جدی بجز خود بانک‌ها وجود نداشته باشد؛ چون انجام چنین اقدامی نیازمند ارائه خدمات هرچه بیشتر شعبات میزبان خودپردازها و تامین موجودی خشاب اسکناس آنها و انجام سرویس‌های بیشتر و منظم‌تر فنی است.

هرچند که در این میان نمی‌توان از بهبود چشمگیر خدمات خودپردازها سخن نگفت؛ زیرا معمولا رشد خدمات این‌چنینی با گلایه‌هایی نیز مواجه بوده و هست که گاه روند کارها را سخت می‌کند.

خلاصه این‌که در شرایطی که شبکه خرید کارتی، هنوز آنقدر گسترده و کم‌نقص نشده است که بتوان همه مبادلات پولی را با کارت بانکی و به صورت غیرنقدی انجام داد، ناگزیریم پیشنهاد کنیم بانک مرکزی در اقدامی هماهنگ، شتاب (شبکه تبادل اطلاعات بانکی) را طوری تقویت و بهینه کند که فرد، با هر نوع کارت بانکی عضو این شبکه، قادر به تامین اسکناس کافی مورد نیاز برای رتق و فتق امور روزمره‌ای مثل پر کردن یک باک بنزین، خرید چند کیلو میوه و سایر امور مشابه بوده و برای انجام چنین کارهای اولیه‌ای نیازمند حضور در صف‌های نوبت بانک‌ها نباشد.

مجید عباسقلی - گروه اقتصاد