امسال هم چنین شده است. دیروز خبر رسید با آن که ثبتنام مدارس از نیمه خرداد شروع میشود، برخی مدارس غیردولتی، ثبتنامها را آغاز کردهاند و در حالی که رئیس سازمان مدارس غیردولتی بر غیرقانونی بودن افزایش شهریهها تاکید دارد، برخی موسسان شهریهها را نیز بالا بردهاند.
فرشته حشمتیان، رئیس سازمان مدارس غیردولتی به این علت بالا بردن شهریهها نسبت به سال گذشته را غیرقانونی میداندکه به گفته او موسسان مدارس غیردولتی موظفند منتظر ابلاغ الگوی محاسبه شهریه باشند و بعد از ابلاغ، شهریهها را بالا ببرند و موسسان این مدارس به این علت صبر کردن را جایز نمیدانند چون میدانند امسال نیز مثل سالهای قبل، وزارتخانه از ابلاغ الگوی محاسبه شهریه دم میزند، اما باز هم خبری از ارائه این الگو به مدارس نمیشود.
الگوی شهریه مدارس غیردولتی شیوهای برای محاسبه هزینههای این مدارس است که در نهایت، درآمد مدارس غیردولتی و میزان شهریه آنها را تعیین میکند، اما با آن که سالها از مطرح شدن این موضوع میگذرد و هر سال، موسسان مدارس غیردولتی تا آماده شدن این الگو به صبر دعوت میشوند اما تا به حال این الگو ارائه نشده و وضع به گونهای پیش میرود که برخی مدارس، به افزایش شهریههایی که وزارتخانه اعلام میکند تن میدهند و برخی دیگر راه خود را میروند و بیاعتنا به درصدهای پیشنهادی، شهریه را همسو با تورم و بالا رفتن هزینههای خود تعیین میکنند.
با این حال فرشته حشمتیان، صفت متخلف را به این قبیل مدارس میچسباند و در گفتوگو با جامجم از برخورد با موسسان متخلف سخن میگوید.
گفتوگوی کوتاه جامجم با او حاوی این نکته بود که او خود در کسوت معاون وزیر از همه آنچه که آن را تخلف در مدارس غیردولتی مینامد، باخبر است، اما وقتی پای خبرنگار برای پیگیری این موضوع به میان کشیده میشود، معتقد است باید خبرنگار نام متخلفان را بگوید و آن گاه سازمان مدارس غیردولتی به صورت مصداقی درباره آنها سخن بگوید و نسخه هر تخلف را برای همان متخلف بنویسد چون او نمیتواند نسخهای ندیده را برای همه بپیچد.
با این حال هیچ اطلاعاتی در این زمینه میان جامجم و فرشته حشمتیان رد و بدل نشد، اما او بار دیگر تاکید کرد که مدارس غیردولتی باید منتظر ابلاغ الگوی محاسبه بمانند و تا آماده شدن این الگو، شهریهها را به صورت علیالحساب مطابق شهریههای سال قبل دریافت کنند.
اما این موضوعی نیست که موسسان مدارس غیردولتی زیر بار قبول آن بروند چون آنطور که حشمتیان میگوید برای ابلاغ الگوی مورد نظر هنوز بسترهای لازم برای آموزش نیروی انسانی و نرمافزار مورد نیاز مهیا نشده که این نشان میدهد بیراه نیست اگر برخی موسسان منتظر ابلاغ این الگو نمیمانند.
علاوه بر این، موسسان به این فکر میکنند اگر در هنگام ثبتنام مبالغی را به صورت علیالحساب دریافت کنند و پس از آن بار دیگر از اولیا، مابهالتفاوت شهریهها را طلب کنند با برخی مقاومتها روبهرو میشوند و همین است که آنها به دریافت شهریههای علیالحساب رغبتی ندارند و از هم اکنون بیآن که نظر سازمان برایشان مهم باشد شهریهها را مطابق هزینههای خود و همپا با تورم تعیین کردهاند.
شهریهها از تورم کمتر است
موسس یکی از این مدارس اینها را به جامجم میگوید و توضیح میدهد هزینههای مدارس غیردولتی بویژه هزینههای اجاره ساختمان مدرسه این روزها به قدری بالا رفته است که کمتر کسی منتظر ابلاغ الگوی محاسبه شهریه از سوی آموزش و پرورش میماند چون همه یقین دارند که افزایش 10 تا 15 درصدی شهریهها نمیتواند کفاف هزینهها را بدهد.
سال گذشته اما این دو رقم برای افزایش شهریه ها، قانونی قلمداد شده بود یعنی دست کم 10 درصد و حداکثر 15 درصد، برخی موسسان مدارس غیر دولتی نیز حدس میزنند امسال هم چنین ارقامی به مدارس پیشنهاد شود ولی حشمتیان به جامجم توضیح میدهد که امسال هیچ درصد ثابتی برای افزایش شهریهها اعلام نمیشود بلکه هر مدرسه بسته به برنامهها و امکاناتش مجوز بالا بردن شهریه را پیدا میکند که البته بعید نیست برخی مدارس وادار به کاهش شهریهها شوند.
این گفتهها البته سال گذشته نیز بر زبان مسئولان آموزش و پرورش جاری شده بود، اما نتیجه آن شد که برخی مدارس غیردولتی کم طرفدار به این میزان افزایش شهریه بسنده کردند و مدارس پرطرفدار، هزینههای سالانه خود و سود مورد انتظار را مبنا قرار دادند و شهریهها را به میزان دلخواه بالا بردند.
به نظر میرسد امسال نیز همین رویه اجرا شود چون مدیر یکی از مدارس پرطرفدار شهر تهران که میگوید از هم اکنون خانوادهها برای ثبتنام فرزندانشان در این مدرسه صف کشیدهاند به جامجم توضیح میدهد که با توجه به بالا رفتن هزینههای اداره مدرسه بویژه نیاز معلمان به افزایش حقوق و نیز افزایش اجاره ملک که ماهانه تا 20 میلیون تومان تعیین میشود حتی اگر 40 درصد افزایش شهریه نیز اعمال شود تازه مدارس میتوانند همپای تورم پیش بروند.
این مدیر مدرسه ادامه استقبال مردم از برخی مدارس غیردولتی را با آن که شهریههای قابل توجهی نیز دارند، بهترین دلیل برای کارآمدی این مدارس میداند به همین علت پیشنهاد میدهد که آموزش و پرورش در موضوع شهریه این مدارس ورود پیدا نکند و فقط بر کیفیت آموزشی آنها نظارت کند که البته این پیشنهاد نمیتواند چندان منطقی باشد چون به هر حال اگر قرار باشد هر مدرسه بنا به میل خود شهریه را بالا ببرد، مدارس غیردولتی دچار چند دستگی و هرج و مرج میشوند که در نهایت به سردرگمی مردم ختم میشود.
پس به نظر میرسد بهترین راه حل این است که سازمان مدارس غیردولتی به جای تهدید متخلفان به مجازات، راه بروز تخلف را ببندد که منطقیترین روش نیز بررسی واقعیتهای موجود یعنی هزینههای روزافزونی است که بر مدارس غیردولتی ـ بویژه آنها که برای تحصیل دانشآموزان برنامههای جدی و اثرگذار دارند ـ تحمیل میشود؛ هزینههایی که اگر برآورد آنها واقعی نباشد به انحلال بسیاری از مدارس منجر میشود.
مریم خباز - گروه جامعه
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد