کلسیم و فسفر​ عناصر مورد نیاز بدن

همه می‌دانیم کلسیم و فسفر در لبنیات به‌وفور یافت می‌شود، اما برای جذب این دو عنصر حیاتی و رسوب آنها در استخوان نیاز به ویتامین D است.

ویتامین D در واقع مجوز جذب کلسیم و فسفر است و در صورتی که دچار کمبود این ویتامین باشیم حتی با وجود مصرف مقدار کافی کلسیم و فسفر آنها جذب نمی‌شود.

با وجود تبلیغات منفی که این روزها در مورد نور آفتاب می‌شود، اگر یک فرد هر روز 15 دقیقه در معرض نور آفتاب قرار بگیرد و فقط بازوها و گردن نور را جذب کند، می‌تواند ویتامین D مورد نیاز روزانه را تامین کند. ویتامین D البته در غذاهایی مانند تخم مرغ و کره هم وجود دارد.

خوشبختانه در سال‌های اخیر اندازه‌گیری آزمایشگاهی سطح ویتامین D در خون میسر شده است و‌ می‌توان با دقت این ماده را اندازه‌گیری کرد و در صورت کمبود به بیمار مقادیر کافی از این ماده را داد.​

کمبود ویتامین D ​موجب ناتوانی روده‌ها در جذب کلسیم و فسفر شده و در نهایت موجب می‌شود که استخوان‌ها خوب سفت و محکم نشوند و نرمی استخوان ایجاد شود.

علامت اصلی این بیماری درد سراسری استخوان‌ها بخصوص استخوان‌های تنه و لگن است. از دیگر علائم مهم این بیماری ضعف عضلانی بخصوص عضلات ران و شانه است. استخوان‌های نرم ضمنا در معرض شکستگی است. نرمی استخوان در چند دسته از افراد شایع است.

اول در افرادی که به دلیل مشکلات روده‌ای دچار سوء جذب مواد غذایی بخصوص ویتامین D می‌شود. در این افراد کمبود دیگر مواد مثل آهن موجب کم‌خونی فقر آهن می‌شود و می‌توان با مشاهده ترکیب کم‌خونی و نرمی استخوان به بیماری سوء جذب، که می‌تواند هردوی این بیماری‌ها را ایجاد کرده باشد، شک کرد.

در سنین پیری ضعف مخاط روده‌ها شرایط را برای ایجاد سوء جذب مهیا می‌کند و افراد پیر بکرات دچار کمبود ویتامین D و به تبع آن کمبود کلسیم و فسفر و در نهایت نرمی استخوان می‌شوند.

شاید بسیاری از موارد دردهای استخوانی که در این رده سنی دیده می‌شود در واقع ناشی از کمبود ویتامین D است. به همین دلیل، استفاده کافی از لبنیات، و در کنار آن از مکمل‌های کلسیم و ویتامین D به همه افراد مسن توصیه می‌شود.

دکتر رضا کریمی - فوق تخصص بیماری‌های غدد