سرقت رایانه‌دستی

مخاطبی بیان کرده مدتی پیش رایانه‌ دستی او به سرقت رفته و این رایانه حاوی بسیاری از طرح‌ها و فعالیت علمی و تحقیقاتی و حاصل زحمات و دسترنج چند ساله او بوده است. این شخص چنین گفته که حتی در صورت دستگیری سارق و استرداد یارانه، چنانچه حافظه آن پاک شده و غیرقابل دسترسی باشد ضرر وارد به وی بدون جبران باقی می‌ماند. سوال این است که تکلیف چیست؟ در پاسخ باید چند مساله را در نظر گرفت. اول این‌که صرف ادعای افراد نمی‌تواند مفید فایده موردنظرشان باشد و مسلما هر کسی که مدعی حق یا ادعایی باشد باید بتواند ادعا یا حق خود را از طریق هر یک از ادله اثباتی قانونی در مرجع صالح قضایی ثابت کند در غیر این صورت ادعای وی به دلیل مخالفت با اصول برائت و عدم، حتی اگر در عالم حقیقت محرز باشد محکوم به بطلان است. دوم این‌که طبق یکی از اصول مهم حقوقی، هیچ ضرری در صورت تحقق و اثبات، نباید بدون جبران باقی بماند و شخصی که مسبب ورود ضرر بوده است باید نسبت به رفع آثار ضرر و جبران آن اقدام کند. سوم این که بنا به مقررات راجع به مسئولیت مدنی تمام ضررهای مادی و معنوی، قابل تقویم، ارزش‌یابی، سنجش و مبادله با پول هستند و اگر اصل خسارت، غیرقابل جبران باشد، پرداخت نقدی می‌تواند جایگزین بخش عمده‌ای از خسارت مادی یا معنوی وارده بشود. چهارم این‌که ماهیت پاره‌ای از خسارات یا زیان‌های معنوی، مانند آنچه در این سوال آمده، به‌گونه‌ای است که جبران کامل و کافی و همه‌جانبه آن امکان‌پذیر نیست و هنوز راهکارهای عملی، علمی و حقوقی برای رفع چالش مذکور یافت نشده است لذا شایسته است تمام اشخاص با شناخت کامل موازین حقوقی و درک منطقی کاستی‌های موجود تدابیری بیندیشند که در معرض چنین زیان‌های غیرقابل جبران قرار نگیرند یا به عبارتی با توسل به پیشگیری مناسب، نیازمند درمان‌های مشکل نشوند.

فرشید رفوگران

وکیل پایه یک دادگستری