البته شخص البرادعی طی دو سال گذشته در مصر همواره نظر متناقضی داشته و هر از چند گاهی سخنان خود را عوض کرده است. همین مساله از او شخصیت بدون داشتن ثبات سیاسی در افکار عمومی مصر ساخته است. به هرحال با شروع موج تازه درگیری و آشوب در این کشور، وی که تا پیش از این یکی از اعضای اصلی جبهه نجات ملی از مخالفان اصلی محمد مرسی بود و حتی در دولت موقت پس از برکناری مرسی به سمت معاون رئیسجمهور در امور بینالملل رسیده بود، پس از حوادث خونین روز چهارشنبه در اعتراض به خشونتها از مقام خود استعفا داد. براساس آخرین اخبار و گزارشهای رسیده البرادعی قصد ترک مصر را دارد.
روز گذشته عمرو موسی از چهرههای برجسته جبهه نجات ملی و موسس حزب کنگره مصر در مصاحبه با شبکه سی.بی.سی، با بیان اینکه نقش البرادعی در جبهه نجات ملی به پایان رسیده، بر لزوم بررسی درخواست حزب کنگره برای پایان دادن به عضویت وی در جبهه نجات ملی تاکید کرد وگفت: من با دبیرکل جبهه نجات ملی حرف زدم و وی به من گفت جبهه نجات ملی تماس خود را با البرادعی از زمان انتصاب وی به عنوان معاون رئیس جمهور به طور کامل قطع کرده و البرادعی دیگر عضو این جبهه نیست.
در حالی خبر کنار گذاشتن البرادعی از صف مخالفان مرسی اعلام میشود که روزنامه مصری الیوم السابع اعلام کرد محمد البرادعی روز گذشته در فرودگاه قاهره در مسیر حرکت به سمت وین پایتخت اتریش دیده شده است.
دلیل استعفای البرادعی
در این میان با گذشت چند روز از استعفای البرادعی، منابع مصری پشت پرده این استعفا را فاش کردند. روزنامه مصری الشروق در این زمینه گزارش داد البرادعی در نشست شورای دفاع ملی اعتراض خود را نسبت به تصمیم پایان دادن به تحصن اخوانالمسلمین در میدان رابعه العدویه و النهضه اظهار کرد. محمد البرادعی همچنین در نامه خود به عدلی منصور، رئیسجمهور موقت مصر نوشته بود: برایم سخت است، مسئولیت تصمیمهایی را به عهده بگیرم که با آن موافق نیستم و از پیامدهای آن بیم دارم. من نمیتوانم مسئولیت ریخته شدن حتی یک قطره خون مردم را در برابر خدا، وجدان و مردمم به عهده بگیرم به ویژه اینکه ایمان دارم که میتوانست جلوی این همه خونریزی گرفته شود.
در میان این موضوعات، برخی گزارشها نشان میدهد پیش از حمله روز چهارشنبه نیروهای امنیتی، توافقی میان اخوانالمسلمین و مخالفان آن شکل گرفته بود. در این باره منبعی خبری نزدیک به البرادعی از جزئیات توافقنامهای پرده برداشت که به موجب آن اخوانیها با خالی کردن نیمی از میدان رابعه العدویه و برگزار نکردن تظاهرات و صادر نکردن بیانیهای در محکومیت خشونت موافقت کردند و متقابلا دولت باید سعد کتاتنی و ابو العلا ماضی را آزاد میکرد. بنا به اعلام این منبع خبری، آمریکا، اتحادیه اروپا، امارات و قطر نیز از این توافقنامه استقبال کرده بودند، اما در این میان برخی کشورهای حاشیه خلیج فارس (بنابر حدس و گمانهایی عربستان سعودی) بر سر راه این توافق مانعتراشی کردند و نیروهای امنیتی را مجاب کردند که اخوانیها هرگز دنبال راه حل مسالمتآمیز نخواهند بود.
ادامه بازداشت اعضای اخوان
خبر کنار گذاشتن البرادعی درحالی منتشر میشود که دستگیری اعضا و رهبران اخوانالمسلمین و نیز بحث ممنوعکردن فعالیت این گروه همچنان ادامه دارد. به گزارش مهر، نیروهای امنیتی مصر، 22 نفر از رهبران اخوانالمسلمین را در استانهای الاقصر و قنا بازداشت کردند. وزارت کشور مصر با صدور بیانیهای تاکید کرد شنبه شب در پی حمله نیروهای امنیتی و ارتش این کشور به مسجد فتح در قاهره ۳۸۵ نفر از اعضای اخوانالمسلمین بازداشت شدند. در این بیانیه آمده است که در میان بازداشتشدگان سه شهروند ترکیه، سوریه و ایرلند دیده میشوند که تحقیقات از آنان آغاز شده است.
در همین حال یک مقام وزارت اوقاف مصر اعلام کرد این وزارتخانه دستور داد مساجد بزرگ مصر پس از برگزاری هر یک از نمازهای روزانه تعطیل شوند. این اقدام از بیم تحصن برخی افراد در این مساجد و استفاده از مساجد برای انبار کردن سلاح اتخاذ شده است. در این میان کابینه مصر روز گذشته درباره تظاهرات و درگیریهای روزهای اخیر در کشور و گامهای بعدی خود جلسهای تشکیل داد. این جلسه در حالی تشکیل شد که حازم الببلاوی، نخستوزیر موقت مصر روز شنبه طرحی را پیشنهاد کرد که بر اساس آن اخوانالمسلمین به صورت قانونی منحل شود. هنوز دراین باره تصمیم روشنی اتخاذ نشده است. در خبر دیگری، هرمان ون رمپوی، رئیس شورای اروپا و خوزه مانوئل باروسو، رئیس کمیسیون اروپا در بیانیهای ضمن هشدار به ارتش و دولت موقت مصر گفتهاند این اتحادیه آماده تجدیدنظر در روابط با مصر است. کشورهای غربی و درراس آنها آمریکا با وجود انتقادات تندی که به کشتارهای اخیر مصر داشته و حتی بحث امکان محاکمه السیسی را در دادگاه جنایتکاران جنگی مطرح میکنند، اما هنوز دراین باره تصمیم مشخصی اتخاذ نکردهاند.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد