2 ـ حوادث جادهای در دنیا اجتنابناپذیر است، اما بسیاری از کشورها راهکارهای عملی و بازدارندهای را در این زمینه به کار گرفتهاند تا این قبیل حوادث را به حداقل برسانند. اما ظاهرا در کشور ما هیچگاه به مفهوم واقعی، به این قبیل حوادث ـ آن گونه که انتظار میرود ـ توجه نشده و از سوی کارشناسان مورد واکاوی و تبیین قرار نمیگیرد. تنها پس از یک تصادف و اظهارنظرهای متفاوت، افکار عمومی آن را به فراموشی میسپارد تا حادثه مشابه دیگر، روزی بعد ذهن آنها را درگیر کند.
3 ـ در نگاه اول باید توجه داشت عوامل بسیاری، در شکلگیری و وقوع یک حادثه دخالت دارد، به عنوان مثال یک راننده اتوبوس به دلیل بدهیهای گزاف برای خرید خودرو و گرانی لوازم مصرفی و اقساط ماهانه دائم در استرس و نگرانی به سر میبرد و برای رفع این مشکل، با اضافهکاری در شیفتهای حساس و شبانه، دائم در جادههای نه چندان استاندارد کشور مسافران را جابه جا میکند. خستگی مفرط چنین رانندههایی، قطعا در بروز حوادثی از این قبیل در جادههای کشور نقش مهمی دارد که کمتر به آن توجه میشود.
4 ـ در حادثه اخیر برخورد دو دستگاه اتوبوس، به گفته فرمانده پلیس راه کشور، خودروی اسکانیا کیفیت مناسب نداشته و همین موضوع، یکی از عوامل بروز حادثه اخیر عنوان شده است. حال پرسش این است برای تولید و استاندارد بودن این قبیل خودروها که در جادههای کشور به طور چشمگیر مورد استفاده قرار میگیرد، چه نظارتی اعمال میشود تا این چنین زندگی مردم و مسافران قربانی بیتوجهیها نشود؟ به عبارت دیگر، چه کسی پاسخگوی خسارتهای جبرانناپذیری است که اولین فرآیند آن، متلاشی شدن بسیاری از خانواده قربانیان داغدار خواهد بود.
5 ـ در چند سال اخیر انواع راهکارها برای کاهش تصادفات جادهای در دستور کار پلیس قرار گرفته، اما این اقدامات ـ گر چه اندکی در کاهش تصادفات نقش داشته ـ نتوانسته است آن را به سطح استانداردهای جهانی برساند. باید بپذیریم مجازاتهای اعمال شده برای رانندگان متخلف بازدارنده نبوده و این روند تخلفات در مدار تکرار قرار دارد.
6 ـ مقایسه آمار کشته شدگان تصادفات جادهای در ایران با جهان، نشان دهنده عمق فاجعهای است که هر روز زندگی ایرانیها را تهدید میکند. میزان تلفات تصادفات رانندگی در ایران 25 برابر ژاپن و دو برابر ترکیه است.
در حالی که تصادفات جادهای نهمین علت مرگ و میر در جهان به شمار میرود،این حوادث در ایران دومین علت مرگ و میر است و آمارها نشان میدهد ناامنترین جادههای دنیا زیر پای رانندگان ایرانی قرار دارد.
7 ـ فراموش نکنیم تا زمانی که نظارت در تولید و ساخت خودروها وجود نداشته باشد و جادهها به سطح استاندارد نرسد، مجازات برای تخلفات رانندگی و کنترل رفت و آمدهای جادهای و آموزش و کنترل مداوم رانندگان حمل و نقل عمومی کافی نخواهد بود و تا این روند ادامه داشته باشد، آمار مرگ و میر در جادههای کشور که هر روز رو به افزایش است، همچنان گوی سبقت را از دیگر کشورها خواهد ربود.
ناصر صبوری - دبیر گروه حوادث
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد